annoadúra , nf Definizione su annoare; sa sida o linna noa chi bogat su matedu Sinonimi e contrari annoizu, rennou / froedha, fruntza, grillu 1, irbrossa, pigionatzu, schésciu Frasi s'annoadura sas àrbures la faghent in beranu Etimo srd. Traduzioni Francese renouvellement Inglese bud, renewal Spagnolo renovación, brote Italiano rinnovaménto, germòglio Tedesco Erneuerung, Sproß.

bròssa , nf, nm: brota, brotza Definizione is cambos noos de is matas, sa tzeurra de s'erba naschindho Sinonimi e contrari froedha, fruntza, inseurru, irbrossa, pigionatzu Frasi su terrinu fit galu netu de brossa Cognomi e Proverbi smb: Brotza, Brozza, Brozzas Etimo srd. Traduzioni Francese bourgeon, pousse Inglese germination Spagnolo brote, botón Italiano germòglio Tedesco Sproß.

bullòne , nm Definizione pigione nou chi bogant is matas, mescamente in su truncu, in is naes grussas pudadas Sinonimi e contrari brione, brossa, cambigiolu, froedha, fruntza, inseurru, irbrossa, pigionatzu Terminologia scientifica rbr Etimo itl. pollone Traduzioni Francese bourgeon Inglese sprout Spagnolo brote Italiano rampóllo Tedesco Sproß.

inseúrru , nm, nf: intzaurru, intzéurra, intzeurru Definizione cambu nou chi bogant is sèmenes naschindho Sinonimi e contrari brossa, cirrione, froedha, grillu 1, infeurru, irbrossa, pigionatzu, schésciu, serione, tudhu, tzéurra, tzirriotu Frasi biu tancas frorias e bíngias, biu intzaurrus frorius, sigurus (G.P.Salaris) Etimo srd. Traduzioni Francese bourgeon Inglese sprout Spagnolo brote, vástago Italiano germòglio Tedesco Sproß.

noàdile , agt, nm: nobàdile, novàdile Definizione nau pruschetotu de is cambos de is matas, chi funt noos, giòvonos, o fintzes de sa mata chi cumènciat a portare frutu; a logos, pigionatzu Sinonimi e contrari noale, nobedhu / bullone, froedha, irbrossa | ctr. becru, casale Frasi nobàdiles froghedhas creschindhe ◊ fruedhas noàdiles no faghent a padente acurtzu a tie!◊ depiant cumbidare in sacrifísciu una cropa de túrturas o de culumbos novàdiles Etimo ltn. *novatilis Traduzioni Francese nouveau Inglese spring Spagnolo brote Italiano novèllo Tedesco frisch, jung, neu.

portzédhu , nm Definizione s'ogu de is linnas a bocighedha acanta a isparare, apunta a fàere su frore; granu de laore chi orrostindho no si est ispratu deunudotu Sinonimi e contrari bótzicu, bucione, butone, cuntzúpula, tràmula Frasi no b'isparghet portzedhu in sas enas ◊ cust'ómine fit che portzedhu de lizu ◊ est issia bella che unu portzedhu de rosa ◊ ruju che portzedhu de grabellu ◊ portzedhos de melagranada 2. dae cue a unu pacu at cumintzau s'isparada de portzedhos de trídicu moriscu istichiu in sa chisina pro arrustire Terminologia scientifica rbr Etimo ctl. poncella Traduzioni Francese bouton, bourgeon Inglese bud Spagnolo brote Italiano bocciòlo Tedesco Knospe.

pudhòne 1 , nm: pullone Definizione fruedha, pigionatzu, cambu noàdile chi bogant is linnas Sinonimi e contrari brione, froedha, irbrossa, isfraone, pigionatzu, rebudhu 2. chi brotent pudhones de sustàntzia e onestade! Etimo itl. Traduzioni Francese bourgeon Inglese sprout Spagnolo chupón, brote Italiano pollóne, rampóllo Tedesco Schößling, Sproß.

rebúdhu , nm: arrempudhu, rempudhu, rimpudhu Definizione cambu nou chi essit in sa linna grussa de is matas, fintzes erba naschindho Sinonimi e contrari brione, brossa, froedha, inseurru, irbrossa, pigionatzu / pumpullu, tzaurra Frasi su fiore chi apo pastinadu at bogadu rebudhedhos dae fundhu ◊ frores chene rempudhu e chene asore (L.Loi)◊ in capidanni su rimpudhu fit cumentzandhe a colorare tancas e ortos Terminologia scientifica rbr Etimo ltn. *repullus Traduzioni Francese bourgeon Inglese sprout Spagnolo brote, vástago Italiano pollóne, rampóllo Tedesco Sproß.

seriòne , nm: sirione, sirioni, tirione Definizione pigione o cambu nou chi bogant is sèmenes naschindho (ma dhu narant fintzes de su chi bogat sa chibudha a conca, s'àgiu, sa patata cumenciandho a naschire), fintzes pigionatzu de is matas; in cobertantza, sa natura de s'ómine Sinonimi e contrari cirrione, grillu 1, inseurru, síriu, tudhu, tzirriotu Frasi ses cari biancu che sirione naschitu suta de preta! ◊ chi unu sirione potat essire dae sa terra chene órdine issoro los ofennet prus de una fusilata, ca su sirione est sinnu de sa vita chi timent (M.Pira)◊ sa chibudha est totu boghendhe su sirione Terminologia scientifica rbr Etimo srd. Traduzioni Francese plumule, thalle, bourgeon Inglese embryo, sprout Spagnolo embrión, plúmula, tallo, brote Italiano embrïóne, plùmula, tallo, germòglio Tedesco Embryo, Knospe, Thallus, Sproß.

túdhu , nm: (su t. = sutúdhu) Definizione puntighedha noa chi bogant is sèmenes mescamente in terra o in s'úmidu, naschindho, fintzes cosa (erba o àteru) fine e longa a bisura de pilu; pilu grussu mescamente de porcu; genia de essidura in sa carre, a puntighedhas piticas (essida de t. = papavarre)/ pònnere su t. de su fritu, de sa timoria = pònnere sa tzudha, inteterare su pilu in s'oru de s'arraighina Sinonimi e contrari grillu 1, inseurru, limbedha, serione, síriu / tudha Frasi sa chibudha at fatu su tudhu ◊ a fríere si ponet sa chibudha a tudhu, puru ◊ unu tudhu de erba, de pilu ◊ si la giogas cun megus, s'arva cana, a tudhu tudhu tota ti l'ispilo 2. ndhe li tirat su pilu a tudhu a tudhu ◊ nos ndhe ponet pódhighe de tudhu in sa carena ◊ si bos naro sa mia, bos ndhe ponet su tudhu e su fritu Terminologia scientifica rbr Etimo srd. Traduzioni Francese bourgeon, brin d'herbe Inglese blade (of grass), sprout Spagnolo tallo, brote, brizna de hierba Italiano tallo, germòglio, filo d'èrba Tedesco Thallus, Trieb.

tzíriu , nm: síriu*, tziru Definizione sa puntighedha noa chi bogant is sèmenes naschindho, o fintzes unas cantu linnas o erbas linnosas / tziru de pabantzolu = su cambixedhu de su frori de su pabantzolu; tziru de isparau = su pigionatzu nou de s'ispàrau bonu a papare Sinonimi e contrari brione, serione, tudhu Traduzioni Francese turion Inglese burgeon Spagnolo brote, turión Italiano turióne Tedesco Turione.

«« Cerca di nuovo