arréulas , nf pl: réulas Definitzione genia de matraca po sonare in chida santa; cannaca de ischíglias chi ponent a is cuadhos in su tzugu; orroda de linna a unu fusu a manovella: in su cricu portat de oto a batórdighi sonàgias de brunzu diferentes s'una de s'àtera chi sonant comente si faet girare s’orroda; funt fintzes is campanedhas chi sonant in sa missa candho si cunsacrat su pane e su binu Sinònimos e contràrios arranedhas, arreuledhas Terminologia iscientìfica sjl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu crécelle Ingresu rattle Ispagnolu carraca, matraca Italianu crepitàcolo Tedescu Rassel.
arreulèdhas, arreullèdhas , nf pl: reuledhas Definitzione genia de matraca po sonare in chida santa Sinònimos e contràrios arranedhas, arréulas Terminologia iscientìfica sjl Tradutziones Frantzesu crécelle Ingresu rattle Ispagnolu matraca Italianu crepitàcolo Tedescu Rassel.
forriarjòla, forrigajòla , nf: furriajola Definitzione arrana de canna, genia de aina po sonare (a furriadura) in chida santa: est un'orrugu de canna apertu a una parte e a manera de lassare unu o duos limbatzos chi passant apitzu de un'orrodighedha a dentes e comente iscudent faent unu tzàcurru Sinònimos e contràrios arranedhas, furriadolza, furriaghe, furrieta, furriola, sichirria, straciarana, tzacaredha, tzirriajolu Frases credio chi fipo zirandhe coment'e una forriarjola ◊ sas pipias pariant furriajolas bortàndhesi lestras a un'ala e a s'àtera Terminologia iscientìfica sjl. Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu crécelle Ingresu tree-frog Ispagnolu carraca Italianu raganèlla Tedescu Knarre, Ratsche, Rätsche.
furriadòlza , nf: furriadòrgia, furriadroxa Definitzione arrana de canna, genia de aina po sonare in chida santa; cosa apicada in is matas po fàere fuire is pigiones comente istat a su move move, furriandho Sinònimos e contràrios forriarjola, furrighedhu, furriola, sichirria, straciarana, tzacaredha, tzirriajolu / furriedha, ispantamata, malmuntone, mustagione, uceomu Frases fadeus duas dis de arroda, cun circulledhus, cannugas e furriadroxas, gara poética e cantu essit! 2. seu che furriadroxa in logu de mata 'e figu, chi mancu su domigu si podit pausai! (D.Maccioni)◊ in bíngia dhue apo postu una furriadòrgia e is pigiones gei fuint ca paret chi dhue at unu tratore! Terminologia iscientìfica sjl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu crécelle, épouvantail Ingresu tree-frog, rattle, scarecrow Ispagnolu carraca, espantajo Italianu raganèlla, spauràcchio Tedescu Knarre, Ratsche, Rätsche, Vogelscheuche.
mastràca, mastràcula , nf: matraca, matràcula, metràcula, mitràcula Definitzione tauledha de linna (nughe, crecu, castàngia) larga unos 15 o 20 cm., longa 25 o 30, grussa che unu pistalardu, cun d-una segada a sa parte curtza de pòdere intrare una manu a dha pigare: a parte e àtera portat unu ferru a U (ma unu pagu a bisura de asa), fissau in mesu cun duos craos a lóriga, líbberu de girare (podet fàere unu mesu giru in sensu orizontale) e iscudet a sa tàula comente sa manu dha fúrriat a cropu, faendho deasi duos tzàcurros impare: si sonat in chida santa a su postu de is campanas; dhue ndh'at de àtera genia chi portant orrugos de tàula etotu po tzacurrare, poderaos impare cun cordiola grussa / matraca a furchidha = àtera zenia de matraca Sinònimos e contràrios matràcadha / strócula, tràcula Maneras de nàrrere csn: pàrrere una m. (nadu de unu) = chi est sempri fuedhendi; imbentare una matraca = brulla, bogare ispediente Frases li faghet andhare su coro che mastràcula de pasca ◊ a poderiu intrat in su coro sonèndhemi campana o matraca (G.Ruju)◊ a chenàbura santa sonant sas matràculas ◊ as matràculas fut a dhas sonare in cenabra santa ◊ candu fiat citia sa campana, sa gióbia santa, sonànt is matracas 2. pitzinna bella, tessindhe cun colpos de matràcula e s'ispola 3. po no torrare in palas dae sa sua, abiat imbentau una matraca Terminologia iscientìfica sjl Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu crécelle Ingresu clapper Ispagnolu matraca Italianu bàttola Tedescu Schnarre.
straciaràna , nm: istrociarranas*, strociarrana Definitzione aina po sonare in chida santa: est una genia de matraca fata cun tres tauledhas chi faent sonu iscudendhosi apare, o est fata de canna (rana de canna) Sinònimos e contràrios cianciarra, forriarjola, furriola, scociarrana, tzacaredha, tzirriajolu Frases is dentis mi tzichírriant in buca cument'e unu strociarrana ◊ gei dh'apu disigiadedhu a tenni su strociarrana!… Terminologia iscientìfica sjl Tradutziones Frantzesu crécelle Ingresu rattle Ispagnolu carraca Italianu raganèlla, crepitàcolo Tedescu Knarre.