Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

antàrzu , nm: antazu, atazu, entazu Definitzione orrughedhu de ossu o de ferru de is sonàgias e de is campanas, apicau aintru, po dhas fàere sonare Sinònimos e contràrios arrulloni, batàgliu*, fatazu, limbassa, limbatzu, limbedha, matàgliu, pichiagiolu, trantallu Terminologia iscientìfica snl Tradutziones Frantzesu battant Ingresu clapper Ispagnolu badajo Italianu batàcchio Tedescu Glockenschwengel.

batàgliu , nm: batallu, batalzu, batarzu, batazu, vatazu Definitzione orrughedhu de ossu o de ferru de is sonàgias, de is campanas, apicau aintru, po dhas fàere sonare / pònnere su b. = abbatarzare Sinònimos e contràrios antarzu, limbassa, limbatzu, limbedha, matàgliu, pichiagiolu, trantallu / cdh. batadholu Frases como no s'idet ànima peruna, ne s'intendhet batazu sona sona ◊ siat una festa ue sos batarzos ligados ispetant una manu chi los fetat bisare Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu battant Ingresu clapper Ispagnolu badajo Italianu battàglio Tedescu Klöppel, Schwengel.

furriòla , nf, nm: furriolu Definitzione rana de canna, genia de aina po sonare in chida santa; in cobertantza, chi istat sèmpere cambiandho, girandho, movendho (ma fintzes pentzamentu, pistighíngiu) Sinònimos e contràrios forriarjola, furriadolza, maudinu, sichirria, straciarana, tzacarredha 1, tzirriajolu Frases gira, gira, furriola, atàpadi cantu cheres! ◊ faghent pipiriolos, launedhas, fusiledhos, furriolos 2. bi at zente chi in iscàsciu de passatempus est che furriola ◊ custu mundhu est che a sa furriola: ti càmbiat costúmine onzi chida! ◊ no ti apo dimandhadu custu tzodhiolu de catedhu cun sa coa che unu furriolu, trotu a pes de fatu e pes de nante! (A.Casula) Sambenados e Provèrbios smb: Furiolu, Furriolu Terminologia iscientìfica sjl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu girouette Ingresu clapper Ispagnolu carraca Italianu giràndola Tedescu Knarre, Ratsche, Rätsche.

mastràca, mastràcula , nf: matraca, matràcula, metràcula, mitràcula Definitzione tauledha de linna (nughe, crecu, castàngia) larga unos 15 o 20 cm., longa 25 o 30, grussa che unu pistalardu, cun d-una segada a sa parte curtza de pòdere intrare una manu a dha pigare: a parte e àtera portat unu ferru a U (ma unu pagu a bisura de asa), fissau in mesu cun duos craos a lóriga, líbberu de girare (podet fàere unu mesu giru in sensu orizontale) e iscudet a sa tàula comente sa manu dha fúrriat a cropu, faendho deasi duos tzàcurros impare: si sonat in chida santa a su postu de is campanas; dhue ndh'at de àtera genia chi portant orrugos de tàula etotu po tzacurrare, poderaos impare cun cordiola grussa / matraca a furchidha = àtera zenia de matraca Sinònimos e contràrios matràcadha / strócula, tràcula Maneras de nàrrere csn: pàrrere una m. (nadu de unu) = chi est sempri fuedhendi; imbentare una matraca = brulla, bogare ispediente Frases li faghet andhare su coro che mastràcula de pasca ◊ a poderiu intrat in su coro sonèndhemi campana o matraca (G.Ruju)◊ a chenàbura santa sonant sas matràculas ◊ as matràculas fut a dhas sonare in cenabra santa ◊ candu fiat citia sa campana, sa gióbia santa, sonànt is matracas 2. pitzinna bella, tessindhe cun colpos de matràcula e s'ispola 3. po no torrare in palas dae sa sua, abiat imbentau una matraca Terminologia iscientìfica sjl Ètimu ctl., spn. Tradutziones Frantzesu crécelle Ingresu clapper Ispagnolu matraca Italianu bàttola Tedescu Schnarre.

trantàllu , nm: tratallu, tratazu Definitzione orrughedhu de ossu (o de ferru) de is sonàgias, de is campanas, apicau aintru, po dhas fàere sonare; in cobertantza, sa natura de s'ómine Sinònimos e contràrios antarzu, batàgliu*, limbassa, limbatzu, limbedha, matàgliu, pichiagiolu Frases po s'Orroseri o sa Befana s'arrepíchiu de sa campana acumpangiàt sa crufessone ◊ sonat is campanas chi parit ca portant unu tiàulu in dogna tratallu! ◊ mancai mi furri dèu a tratallu, ma is campanas po sa festa depint sonai! ◊ su bentu santziàt s'impicau coment'e su tratallu de una campana 2. cudha cosa in mesu de is cambas pariat su tratallu de sa campana manna Tradutziones Frantzesu battant Ingresu clapper Ispagnolu badajo Italianu batàcchio Tedescu Glockenschwengel.