feníle, feníli , nm Definitzione
logu inue si chistit su fenu
Sinònimos e contràrios
fennera
Terminologia iscientìfica
msg
Tradutziones
Frantzesu
fenil,
grange à foin
Ingresu
hayloft
Ispagnolu
pajar,
henil
Italianu
fienile
Tedescu
Heuscheune.
fénu , nm Definitzione
totu s'erba sicada (ma fintzes solu lómpia, faendho su frore, su sèmene), pruschetotu sa chi si chistit po giare a papare a su bestiàmene: si podet nàrrere fintzes de unu solu cambu de erba sicau (e deosi si funt duos si faet su pl. fenos: is fenos bollet fintzes nàrrere campos, tancas, logos diferentes lassaos a fenu)/ f. bonu o erba de f. = (Anthoxanthum aristatum) erba chi daet unu fragu bellu a su f.; f. o erba de impagliadas, pro fàghere fundhos de cradeas = Sparganium emersum, Sparganium simplex; f. de impagliadas, de spàdula, f. (o folla) de stoja = buda (Typha angustifolia, T. latifolia); f. àvrinu o erba de perda = Brachypodium pinnatum
Maneras de nàrrere
csn:
èssere a f. = nau de s’erba (o fintzas de unu logu), èssiri lassau po fai fenu, èssiri giai sicau, tostau che fenu; balla (a logos fintzas "pala") de f. = fenu passau in màchina (de imballare) e acapiau a istrintu; pane, pizu de f. = fenu imballau aici comenti si pratzit a solu candu s'iscàpiat sa balla; istrexu de fenu = palinas, canistedhus
Frases
s'erva birde de deris como est fenu ◊ s'erva frisca pro me est fenu, fritzas su lizu doradu! ◊ custos duos funt coment'e su fogu acanta de su fenu!
Sambenados e Provèrbios
smb:
(De)fenu, (De)ffenu, Fenu
Terminologia iscientìfica
rba, rbzc
Ètimu
ltn.
fenum
Tradutziones
Frantzesu
foin
Ingresu
hay
Ispagnolu
heno
Italianu
fièno
Tedescu
Heu.
forchídha , nf: fortzidha,
frochidha,
frocidha,
frucidha,
fulchidha,
fulcidha,
furchidha,
furcidha,
fuschidha Definitzione
css. cosa chi, totu a unu fintzes a unu tretu, s’ispartzit poscas in duos faendho un'àngulu pagu apertu (30°/45°): si narat fintzes de bàculu po si agguantare camminandho; in is carros, cambu de linna grussu a duos corros prantau acanta a ue s'iscala est totu a unu, a cara a sa punta, cun lóriga po dhue passare is funes e a dónnia modu po pòdere méngius assentare su càrrigu (prus che àteru linna a naes longas); nae a frochidha chi si ponet in pitzu de is oros de su cadhàrgiu faendho casu po cicire is discos; aina a duos corros po pigare fenu, lòmboros de malesa (es. orruo), o fintzes cambu piticu frochidhau po arregòllere castàngia cun s’ischissone
Sinònimos e contràrios
frochidhadura
/
casarile
/
forchidhone,
frocedha,
frucàrgia
/
corros
Maneras de nàrrere
csn:
frochidhas de ’ia = forchidhaduras de caminu, tretu aundi unu mòri o un'istrada si pratzit in duus; f. de cunzare = tupisone, berrisone chi si ponet a serrare un'àidu
Frases
a fàghere su tirolàsticu bi cheret una forchidha
2.
un'istichida de frucidha de ferru a ibbidhiadura!…
3.
dhi at nau "Conca de begu", chi est unu fuedhu sciambrecu po nai ca portat frocidhas
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
ltn.
furcilla
Tradutziones
Frantzesu
fourche,
fourche à foin
Ingresu
fork (hay),
hayloft
Ispagnolu
horquilla,
lanza
Italianu
forcèlla,
fórca fienàia,
fórcola
Tedescu
Gabel.
frullanàre , vrb Definitzione
messare fenu a frullana
Sinònimos e contràrios
farciae
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
faucher le foin
Ingresu
to scythe
Ispagnolu
segar,
cortar el heno
Italianu
falciare il fièno
Tedescu
heuen.