Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

amparamànu , nm: ampiamanu, amplamanu, ampramanu, ampremanu, ampriamanu Definitzione manu ampra, larga, líbbera, nau in su sensu de fàere comente paret e praghet, de tènnere podere prenu, o fintzes de si pigare tropu cunfidàntzia, tropu libbertade Sinònimos e contràrios impramanu Frases cussas s'iant pigau tropu s'amparamanu e dhas ia castigadas ◊ dae candho ses abbitandhe chin cussa zente l'imbenit chi ti cheres picare s'ampramanu de mi pònnere su tzitu! ◊ ci nd'ia tentu s'ampramanu nci dh'iu iscavulau! Sambenados e Provèrbios prb: donai s'ampramanu est sempri dannosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu liberté Ingresu liberty, excessive trust Ispagnolu familiaridades, confianza excesiva Italianu confidènza eccessiva, àmpia, tròppa libertà Tedescu übermäßige Vertraulichkeit, zu große Freiheit.

biolèra , nf Definitzione cosa chentza giudu de chie istat chentza contu e chentza cabu Sinònimos e contràrios fiolera*, frascheria, mancàssia Frases a unu de sos frades l'aviant allimbau pro furas e bioleras ◊ Deus meus, Bos prumito chi apo a fàchere calesisiat sacrifítziu pro bínchere custas bioleras (S.Spiggia) Tradutziones Frantzesu frivolité, liberté, licence, dérèglement Ingresu frivolity, license Ispagnolu frivolidad Italianu frivolézza, licènza, sfrenatézza Tedescu Leichtfertigkeit, Zügellosigkeit.

faghínu, faghíu , nm: afainu 1, fainu, fainzu, faiu Definitzione su èssere o andhare o fàere o nàrrere chentza peruna régula, chentza critériu Sinònimos e contràrios brétiu, isfaiu Maneras de nàrrere csn: avb. a faghiu = afaiu, chentza régula, chentza frenu, chentza abbiadura peruna, a su chi si cheret fàghere, nàrrere e gai; dare su faiu = iscapare, lassai andai a dónnia logu Frases a su bestiàmine li daet su faiu e isse in bidha! ◊ su fainu su fogu si at leau, cheret zúghere a pínnigu su logu ◊ at lassadu su bestiàmine a su faiu de chie bi colat 2. in buzaca zuchet a faghiu unu murútule de poesias ◊ s'abba est andhendhe a faiu ◊ su bestiàmine che lu tenet in su cumonale a faiu ◊ su tempus ti che secat s'andhonzu a fainu ◊ andànt a su fainu peri is cugigones a si arrangiare ◊ isse cumbidendhe e sa zente totu bufandhe a faghinu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu liberté, dérèglement Ingresu freedom, intemperance Ispagnolu desarreglo Italianu libertà, sregolatézza Tedescu Freiheit, Regellosigkeit.

libbeltàde , nf: libbertade, libbertadi, libbertari, liertade Definitzione sa possibbilidade de fàere un'iscéberu, pigare una decisione, fàere ccn. cosa chentza èssere a óbbrigu de nudha e de nemos, solu po sa volontade e po su chi unu credet o pentzat e agatat giustu e bonu, segundu is diritos chi unu tenet o credet de dèpere tènnere, cumportamentu chi in cantu dipendhet solu de noso si podet cunsiderare sinónimu de responsabbilidade: in is costitutziones democràticas de is istados benit regulada a manera chi potzat èssere sa cunditzione de totus e po cuss'etotu est precisada coment'e diritu e dovere de su citadinu / pèrdere o pèrderesi sa l. = fai ccn. cosa de dèpiri acabbai in presoni Sinònimos e contràrios indipendéntzia / responsabbilidade | ctr. dipendéntzia, prejonia Frases pro s'amore de sa libbertade si fit a manu sua esiliada ◊ nci at libbertadi po piticus e mannus ◊ chèrrere dia chi sa voche mea límpia e serena de s'universu tochet donni vena chi si nutrit de amore e libbertade (T.Cherchi)◊ sa libbertadi prus giusta e santa est de no nci ai meri o serbidori ◊ chini timit de abarrai solu non dhi praxit sa libbertadi 2. bastàscia, foras de domu mia o perdu sa libbertadi, oi! Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu liberté Ingresu freedom Ispagnolu libertad Italianu libertà Tedescu Freiheit.

spresonaméntu , nm Definitzione su ndhe bogare de presone a ccn. Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mise en liberté Ingresu release Ispagnolu excarcelación Italianu scarcerazióne Tedescu Enthaftung.

«« Torra a chircare