Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

bràndha , nf: branna Definitzione genia de letu fatu solu de una arretza cun is peis Sinònimos e contràrios càtiri Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu lit de sangle Ingresu camp bed Ispagnolu catre Italianu branda Tedescu Feldbett.

brandhichèdha , nf Definitzione min. de brandha Tradutziones Frantzesu petit lit de sangle Ingresu small camp bed Ispagnolu catre pequeño Italianu brandina Tedescu kleines Feldbett.

cabetzèra , nf: cabitera, cabitzera Definitzione una bandha de sa mesa, leada de longu; in su letu sa parte ue si ponet su cabitzale; cosa posta a cabitzale Sinònimos e contràrios cabiciana, cabitzalera / cabidabi, cabita / cdh. capitzera Frases si nch'est fuiu de sa cabitzera, una noti 2. pro te no bi at unu letu, ma sa pedra a cabitera Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu tête du lit Ingresu bedhead Ispagnolu cabecera Italianu testata del lètto Tedescu Kopfteil.

cabiciàna , nf: cabitzana, cabitana Definitzione in su letu, sa parte ue si ponet su cabitzale, sa conca; genia de tedile mannu; genia de sachitu prenu de cosa modhe chi si ponet asuta de sa conca po crocare / min. cabitedha = conchedha Sinònimos e contràrios cabetzera, cabitzalera / cabidabi 2. si ch'est intanadu in duas molas de modhitza, bene acrobadu e cun cabitzana de titione e bidighinzu Tradutziones Frantzesu tête du lit Ingresu head of a bed Ispagnolu cabecera Italianu capolètto, capezzale Tedescu Kopfende, Keilkissen.

cabíta , nf: capita, capitza 1 Definitzione in su letu, in css. crocadórgiu, sa parte ue si ponet su cabitzale po sa conca, fintzes sa parte de pitzu de unu logu, in artu; in sa carena, sa conca; cosa modhe chi si ponet asuta de sa conca po crocare Sinònimos e contràrios cabatzau, cabiciana, cabitzalera / conca / cabetzera, cabidabi, pumma Frases in cabita de letu si la podiat pònnere, cussa bomba! ◊ mamma, sétzida afaca a sa cabita, pianghet e pregat, poberita ◊ una rughe cun su Cristos in bratzos miro in sa capita de sas penas mias ◊ in s'àtera istàntzia corcant sos fitzos, in duos letos, chie in pedes e chie in capitza 2. so addobbèndhemi sa cabita a sos muros ◊ sàmuna sa cabita a s'àinu: àinu est e àinu s'istat! ◊ cussu narat totu su chi li benit a cabita ◊ fit torrendhe cun sa fàscia de ispigas in cabita 3. apo drummiu chin predas de ribu a capita ◊ pònedi cosa a cabita, ca sinono drommis male! ◊ si aiat aggheretzatu sa preta lata chi zuchiat a capitza e aiat sichitu a pònnere ifatu a su sonnu chi si fit bidenne Sambenados e Provèrbios smb: Cabita, Cabitta Tradutziones Frantzesu tête du lit Ingresu headboard, pillow Ispagnolu cabecera Italianu testata del lètto, guanciale Tedescu Kopfteil, Kissen.

càtiri , nm: catre, catri Definitzione genia de letu fatu de linna, cun is tàulas de su fundhu incasciadas in is costaos e cun is costaos artos in tres latos; fintzes mobbília po cicire Sinònimos e contràrios letu / otomana Frases est dormendi in càtiri de òru ◊ de mi nd'iscidai disigiamu s'ora po no riposai in càtiris de fogu ◊ ge at a èssi cosa de nci passai sa noti… mi at a parri de portai púncias in cussu catiredhu! 2. si nci est ghetau in su catiredhu e aconcau s'est (G.Pili) Terminologia iscientìfica mbl Ètimu ctl., spn. catre Tradutziones Frantzesu lit de camp Ingresu campbed Ispagnolu catre Italianu branda Tedescu Feldbett.

inghiriabétu , nm: inghirialetu, ingiriabetu, ingirialetu Definitzione genia de baldachinu chi ponent a inghíriu de su letu Sinònimos e contràrios pabaglione Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rideau autour du lit Ingresu ornament around the bed Ispagnolu tornalecho Italianu tornalètti Tedescu Betthimmel.

isprúnza , nf: ispundha, ispunza, spunda Definitzione is oros de su letu Ètimu ltn. sponda Tradutziones Frantzesu bord du lit Ingresu edge (of a bed) Ispagnolu borde, orilla de la cama Italianu spónda del lètto Tedescu Bettkante.

letixédhu , nm Definitzione min. de letu, letu minore e fintzes brasciolu Sinònimos e contràrios letinu Tradutziones Frantzesu petit lit, lit d'enfant Ingresu small bed, cradle Ispagnolu cama pequeña Italianu lettino, lettùccio Tedescu Bettchen.

létu , nm Definitzione trastu de domo fatu aposta po crocare; css. isterrimentu po crocare, fintzes de sida, siat po gente e siat po animales; genia de sacu inue si format e istat su fedu fintzes a naschire / partes de su letu: cabitana, cabita o conca, peana, rete, pes, matalafu o banita, lentzolos, ammontu o cuguzura (burra, manta, fàuna); genias de letu po sa mannària: de una piatza (letixedhu, letinu), de piatza e mesa, de duas piatzas Maneras de nàrrere csn: corcare, intrare a l.; fàghere su letu, sos letos = torrare a pònnere bene sa cuguzura apustis pesados; aposentu de letu = istàntzia de corcare; l. de su carru = su fundhu de su carru fatu a taulones; l. de su binu = sa fexi, sa fundhana; l. de riu = s'iscaravossu inue istat o curret s'abba de sos rios; torrai de letu a istoja = torrare in bisonzu; anzena de l. (nau de fémina)= fancedha; pònnere in l., pònnere o istare in tàulas de l. = istrupiai, surrai a meda de pònniri istrupiu, èssiri in letu malàdius; èssere totu a unu letu = totu malàidos a una fasche; adoràresi su l. = abarrai crocaus in letu sentza de bisóngiu; no mi ch'est rutu dae su l. = no est parenti custrintu, no mi est nudha po dhi dèpiri donai cosa Frases teniat sa màgini de Nostra Sinniora apicada in conca de letu ◊ eo mi aia fatu contu mannu chi ocannu mi devia cogiuare e como chi fit cussu s'isetu no ap'orzu e ne fémina e ne letu! ◊ iat agatau sa pipia corcada in su letu 2. no mi ch'est mancu rutu dae su letu, no, pro li fàghere cussu piaghere! ◊ giamàdemi dutores de profetu a curare sos males chi mi agabbant in tàulas de letu ◊ su pastore teniat su bestiàmene totu a unu letu ca dh'iant fatu ogu malu Sambenados e Provèrbios prb: letu caldu domo frita ◊ chie dormit in letu anzenu no dormit cantu cheret Terminologia iscientìfica mbl Ètimu ltn. lectus Tradutziones Frantzesu lit Ingresu bed Ispagnolu cama Italianu lètto Tedescu Bett.

pabagliòne , nm: pabiglione, pabilloni, papaglioni, papallioni, papalloni, papiglione, papillone, parpallione Definitzione genia de tendha chi ponent a inghíriu de su letu e fintzes su chi pigant in bàtoro po bogare su Santíssimu in crufessone: su pabiglione est a logos una coberta de lana, ammontu grussu po letu Sinònimos e contràrios inghiriabetu, papigione / impàliu, subacélu Frases fit de cudhos letos cun su pabaglione trabagliadu ◊ apo agatadu a chirriolos tramata cun pabaglione ◊ su batulinu est gioghendhe cun sas frunzas de su pabaglione ◊ asuta de pabilloni a ginefras de òru Maria giumpat su mari 2. bi aimus pabigliones, màntuas e fressadas Ètimu ctl., spn. papalló, pabellón Tradutziones Frantzesu rideaux du lit Ingresu bed-curtains Ispagnolu cortinaje de la cama Italianu cortinàggio del lètto Tedescu Bettvorhang.

«« Torra a chircare