Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
innerbiàre, innerjàre , vrb: innerviare,
irnerbiare,
isnerviare Definitzione
acropare, iscúdere cun nérbiu; fintzes istirare a tropu, segare unu nérbiu / i. unu boe = isarchilare
Sinònimos e contràrios
aciotai,
aciotarai,
afrustai,
irbrunchiare,
passillai
Frases
apo innerjadu sa lampizada de sa prepoténtzia a s'iscórria de s'issocadore
2.
leendhe sa pedhitza peri sos oros, s'isterret creschendhe su tironzu fintzas a l'isnerviare a manera chi no aviscet a arrodulare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
battre avec un nerf de bœuf
Ingresu
to flog
Ispagnolu
azotar
Italianu
nerbare
Tedescu
auspeitschen.
nébriu , nm: nélviu,
nelvu,
nérbiu,
nerju,
nérviu,
névriu Definitzione
in sa carena animale, genia de filu o cundhutu, cordone, chi essit de su sistema nervosu centrale (crebedhu, meudhu de s'ischina) e s'isterret in sa carena fintzes a un'arremu e a is céllulas po che lòmpere cumandhos e ingòllere informatziones de is chimbe sentidos (su chi sa carena arrecit de fora o de oros) a su crebedhu e de su crebedhu sa torrada; si narat fintzes de sa capacidade de padire de una persona, de sa manera de fàere cun prus o prus pagu passiéntzia; cabone o punta de is músculos mannos, genia de pedhutu bianchixi, forte, chi comente acabbat su músculu s'innestat a s'ossu a manera de arrèschere a unu puntu firmu de si abbàlere a fàere fortza; in is araos, genia de tauledha o ispada chi s'intrat inter sa dentale e sa timona o aguri po regulare s'apertura de s'arau; genia de corria po iscúdere (si faet cun su nérbiu de sa coa de cuadhu o de pegus bulu); si narat fintzes de sa natura de un'animale mannu mascu
Sinònimos e contràrios
cardamponi,
codra
/
tziraónia
Maneras de nàrrere
csn:
su nérviu de s'arau = cunzolu, su cantu chi muntenet paris sa timona cun sa dentale, itl. profime; èssere totu nérbios (nadu de unu) = forte, fintzas si no tantu russu
Frases
no mi suguzes sos nérbios: làssami in pasu! ◊ zughet sos nérbios salarzados, cun totu su gafè chi at bufadu
2.
su nérbiu est tostu, ma bi at chie màstigat fintzas cussu
3.
sentza isprone ne nérviu, bastaiat una sàbia móvida in sos chizos pro ti fagher cúrrere ◊ l'at iscutu a nerju
4.
masellandhe su boe mortu che li at tódhiu su névriu e li at apertu sa bentre
Terminologia iscientìfica
crn
Ètimu
ltn.
nervium
Tradutziones
Frantzesu
nerf,
tendon
Ingresu
nerve,
gristle
Ispagnolu
nervio,
tendón
Italianu
nèrvo,
tèndine
Tedescu
Nerv,
Sehne.