addelantài, addelantàre , vrb: addelentare, adelantai, adelantare, adelentare, atelentare Definitzione crèschere is benes, s'interessu, fàere àteru interessu Sinònimos e contràrios assusai, errichire, mediare, mezorare 2. Nicolau cunfessore in isciéntzias addelantadu sos fideles amparade! Ètimu spn. adelentar Tradutziones Frantzesu accroître ses biens Ingresu to encrease one’s possessions Ispagnolu incrementar los bienes Italianu incrementare i pròpri bèni, gli avéri Tedescu vermehren.

afedài, afedàre , vrb: fedare* Definitzione fàere fedu, fígios; pesare animales a séberu; foedhandho de animales, fintzes betare su fedu (angiones, crabitos) a súere a is mamas Sinònimos e contràrios afigiare, agnare, fizolare / arratzare / achisciare Frases custa mallora gei afedat: est fintzas acanta de angiai! ◊ si mullint is pegus chi ant afedau 2. semus afedendhe sa robba Terminologia iscientìfica vda Tradutziones Frantzesu mettre bas, faire ses petits (animaux) Ingresu to litter Ispagnolu parir Italianu figliare Tedescu Junge werfen.

agnàre , vrb: angiai, angiari 1, antzare, anzare Definitzione su fàere is fígios, nau de is animales: solu unu pagu a brulla o a befa si narat de sa fémina / anzare a croba = fàere duos fedos Sinònimos e contràrios afedai Frases sas berbeghes in custos meses de santandria e nadale sunt anzendhe ◊ inuve est su pudhéricu chi at antzatu s'ebba? ◊ tenit duas brebeis acanta de angiai 2. is marxanis apostant is angionedhus apena angiaus Ètimu ltn. *agniare Tradutziones Frantzesu mettre bas, faire ses petits, agneler Ingresu to litter Ispagnolu parir Italianu figliare Tedescu Junge werfen.

assannài , vrb: assannare, assannari, sannare Definitzione addentigare, mossigare cun is sannas Sinònimos e contràrios issanniare, istrinnigare, mossigare Ètimu itl. assannare Tradutziones Frantzesu saisir entre ses crocs Ingresu to savage Ispagnolu morder Italianu azzannare Tedescu beißen.

avacàre , vrb: avocare 1 Definitzione finire o serrare s'annu de iscola, cumenciare is vacàntzias Frases s'annu sos iscolanos l'avocant in su mese de làmpadas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu prendre ses vacances Ingresu to take holiday Ispagnolu tener las vacaciones Italianu prènder le vacanze Tedescu Urlaub nehmen.

ismarrutzàre , vrb Definitzione bogare marrúcias, fàere is dentes de late ma fintzes su dhas pèrdere Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire ses dents Ingresu to teethe Ispagnolu dentar Italianu indentare Tedescu zahnen.

rasàre , vrb: arrasai*, resai, resare Definitzione nàrrere s'arresu, is pregadorias Sinònimos e contràrios precare Frases est rasendhe su rosàriu ◊ is paras resint s'ofítziu e cantint in su coru! ◊ ant rasadu tota sa missa Tradutziones Frantzesu dire ses prières Ingresu to say one's prayer Ispagnolu rezar Italianu recitare le preghière Tedescu beten.

smendài , vrb: ismendhare* Definitzione pònnere arrimédiu, iscontare, pagare su male fatu, is pecaos Sinònimos e contràrios mendhare, corrígiri Tradutziones Frantzesu corriger, faire amende de ses péchés Ingresu to mend one's pities Ispagnolu enmendar Italianu emendare i peccati Tedescu büßen.

súas , agt, prn Definitzione agt. e prn. pl. f. de 3ˆ persona sing. chi inditat possessu, apartenéntzia a issa, a isse Frases Nanni est lassandhosi is poesias suas e fintzes is contos ◊ issu est sempri prontu a difendi is perdas suas e a non si lassai ponni salia in su nasu ◊ a minore fia sempre fatu de babbu impreadu in sas fainas suas ◊ Maria at ingendrau in sas intragnas suas a Gesús fígiu de Deus Tradutziones Frantzesu ses, les siennes Ingresu her (his) Ispagnolu sus, suyas Italianu sue, le sue Tedescu seine, ihre.

súos , agt, prn pl: suus Definitzione chi (sos chi, totu sos chi) funt o apartenent o pertocant a issu, a issa (3ˆ pers. sing.): acumpàngiat númenes mascos plurales e si ponet sèmpere apustis che a totu is possessivos; coment'e prn. pigat sèmpere s'art. is/sos; foedhandho de gente, coment'e prn. sos suos funt is de domo, is de sa famíglia, o fintzes totu cudhos chi funt a sa parte sua (de ccn.) Frases nci at postu is óminis suus po si assegurai su controllu de unu logu aici importanti ◊ fiat bellu su colori de is ogus suus ◊ mai isse at pedidu azudu pro sos bisonzos suos ◊ onzunu depet istare in càncaros suos, chentza si che imbarrigare subra de àtere 2. su mastru fit interroghendhe sos suos ◊ custus funt is contus tuus: intendeus is suus! 3. a chie mi at criticadu li àuguro chi sos suos li fetant su chi sos mios ant fatu a mie! Ètimu ltn. suus Tradutziones Frantzesu ses, les siens Ingresu his (her, its) Ispagnolu sus, los suyos Italianu suòi, i suòi Tedescu seine, ihre.

«« Torra a chircare