bacadíbu , agt, nm: bacatiu, bagadiu, bagariu, vacadivu Definitzione chi est líbberu de impícios de trebballu, chi no si trebballat; si narat de su bestiàmene chi no at angiau, de persona chi no si est cojuada; die nódida, de festa Sinònimos e contràrios laghinza / bachianu, irgaitzu, solteri | ctr. madricau / cojadu / faturivu Frases pòrtalu sempre a s'imbesse si cheres chi duret meda, si no est die bagadia (P.Pisurzi)◊ si ponias mente a mie lu tias portare in sas dies bagadias, cussu pinzos ◊ chie l'isposat si dúbbiu apena bi at chi siat de ratza bagantia? (S.Casu) 2. su serbidori càstiat su bagadiu, su meri portat is brebeis angiadas ◊ su pastoredhu est pascendi su bagadiu ◊ su cuíndixi in bidha est sa festa de is bagadios 3. is fillas dhas tenit totu bagadias ◊ issu est arricu, ma est abarrau bagadiu 4. in sos bagadios, cun sos cumpagnos de iscola andhaio a linna ◊ sos bagadios, custos zòvanos andhant a cantare Ètimu ltn. vacantivus Tradutziones Frantzesu stérile, célibataire, fête Ingresu barren, single, festivity Ispagnolu estéril, soltero, fiesta Italianu stèrile, cèlibe, festività Tedescu unfruchtbar, steril, Ledige, Feiertag.

bacantía , nf Definitzione baca, brebè chi no àngiat Ètimu ltn. vacantiva Tradutziones Frantzesu stérile Ingresu barren Ispagnolu machorro Italianu stèrile Tedescu Unfruchtbare.

bíciu , agt: bitzu Definitzione si narat de is sèmenes aortios, chentza cumprios, mortos, e chi po cussu no tzeurrant; si narat fintzes de is cristianos chi no faent fígios, mancari prus che àteru nau a brulla Sinònimos e contràrios afallidu, agurtiu, assichizonau, caliu, ghíciu, lunàdicu, mortu, tuvudu, ungonatzu Frases custu sèmini est bíciu ◊ gurdoni bíciu ◊ cust'ou est bitzu 2. anchi siat bitzu! ◊ as fatu su scioncu po ti assigurai chi no siat bícia, sa fémina tua!…◊ ma ita at a fai fillus, cussa, candu est bícia!…◊ cussus no tenint fillus ca est bitzu issu e bitza issa Ètimu itl. vizzo Tradutziones Frantzesu stérile, infécond Ingresu sterile Ispagnolu estéril Italianu stèrile, infecóndo Tedescu unfruchtbar, steril.

cuscusòni 1 , nm Definitzione una genia de erba Terminologia iscientìfica rba, Anisantha sterilis Tradutziones Frantzesu brome stérile Ingresu barren brome Ispagnolu bromo estéril Italianu forasacco Tedescu Ackertrespe, Taube Trespe.

éneu , agt: éniu 1 Definitzione chi no est cojuau, chi no tenet fígios / benes de é. = chi abbarrant a nemos Sinònimos e contràrios iltóigu, renicozu / bachianu Frases so éniu de fizos ◊ fit fitzu únicu, éniu, solu chei sa preta secata ◊ tenet unu cantedhu de binza chi at connotu dae unu tiu mortu éniu Tradutziones Frantzesu stérile, célibataire Ingresu unfertile, single Ispagnolu estéril, soltero Italianu stèrile, nùbile, cèlibe Tedescu steril, ledig.

lonàdigu , agt, nm: lunàdicu, lunàdigu, lunàdiu, lunàrigu, lunàticu Definitzione nau de fémina o de animale fémina, burbisica, chi o chie no faet fígios, chi no impríngiat (nau de animale, fintzes chi no àngiat dónnia annu): si narat fintzes de cosas (es. terra, mata) chi no sèmpere batint frutu; nau de su cumportamentu, de sa manera de fàere de unu, chi est a lunas, a tempos, a bias de una mota e a bias de un'àtera Sinònimos e contràrios éstigu, iltóigu, lunàgliu, luàrigu, nuàdigu, sísticu, spetziosu / bolantitzu, bolanderu, bollàticu Frases sa muzere fit lunàdica e no aviat mai partoridu Ètimu ltn. lunaticus Tradutziones Frantzesu stérile Ingresu sterile Ispagnolu estéril Italianu stèrile, infecóndo Tedescu unfruchtbar, steril.

sicàrza , nf Definitzione prus che àteru nau de brebè, chi est lunàdiga, éstiga, chi no àngiat Frases si podiat cambiare cadhu, Maria, dh'aias bia luego imprinzada, ca no est sicarza, no! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu stérile Ingresu sterile Ispagnolu estéril Italianu stèrile Tedescu unfruchtbar.

«« Torra a chircare