arrampanài, arrampanàre , vrb: arramponare Definitzione baliare; si narat fintzes in su sensu de arrennèscere a bíere, apubare, assimbigiare Sinònimos e contràrios abbabiai, agguantai, bagiulai, dighire, dollorai Frases no lu poto piús arrampanare! ◊ canno fit imbreacu fit de cracu malu e nessune, petzi geo, resessiat a l'arramponare ◊ isse si creiat balente e no podiat arrampanare sa tzàntara chi li aiant fatu 2. che at arrampanau un'astru chin su telescópiu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu supporter, souffrir Ingresu to suffer, to tolerate Ispagnolu aguantar, tolerar Italianu sopportare, tollerare, soffrire Tedescu ertragen, leiden.

arrèghere , vrb: arrei, arrèiri, arrere, arreri, rèere Definitzione abbarrare firmos, sentza de andhare; si narat de vasu chi no est istampau ne tzacau chi mantenet su chi si betat aintru; rfl. su si lassare cosa angena; in cobertantza, aguantare is segretos; abbarrare a sa rea, prantaos, istrantagiaos / pps. arrésiu, arréssiu 1, arressu, arretu 1 Sinònimos e contràrios abèschere, afrimai, aguantai, arrancare, arreare, arrèschere, arressare, obèschere, rèere / arrègere | ctr. andai, sfàiri Maneras de nàrrere csn: abba arressa = apojada, frimma (e pro cussu mala puru); arrèiri unu secretu = muntènnere su segretu Frases líbbera zente poética in s'amore in su bisonzu arressa, istrinta in su dolore (A.Casula)◊ si est arressu pro sempre su coro sou ◊ no est ne andhendhe e ne arressu ◊ si arreet un'iscuta iscultendhe ◊ in caminu imbenit a unu connoschente, l'arreghet e li nat cosa 2. custu pitzeri no arreit àcua ◊ dèu pratzu, dèu leu, su chi bollu mi arreu ◊ a tui no fait a ti contai cosa ca no arreis nudha! 3. no mi sumbullit meda, gopai, ca no mi arreu in cambas de s'istrachímini! ◊ fiat aici istancu chi no si arreiat in peis ◊ addaghi su muntone est mannu meda no si arrèt Ètimu ltn. regere Tradutziones Frantzesu soutenir, supporter Ingresu to support Ispagnolu parar, tenerse Italianu fermare, fermarsi, règgere, règgersi in pièdi Tedescu anhalten, stehenbleiben, halten, sich aufrecht halten.

babiài , vrb: abbabiai, baliai, baliare, balliai, bariai, paliare 1 Definitzione pigare cun passiéntzia, padire, aguantare ifadu, istrobbu, unu male, un'ofesa o àteras cosas chi no praghent o chi faent male Sinònimos e contràrios agguantai, apoderae, apompiai, bagiulai, dighire, repetire, subbacare, sumportai Frases no bàliat chi àtere s'intrudhet in sos fatos de sa famíllia sua ◊ bàliat pagu a dhi tocai sa punta de su nasu ◊ est a tzichírrius che cuadhu chi no bàbiat abruda! ◊ innanti fist maseda, andhendhe parias topa… como sa manu in sa gropa no bàlias! (G.Budroni) Sambenados e Provèrbios prb: a mala boza si bàliant calches Ètimu ltn. baiulare Tradutziones Frantzesu supporter Ingresu to tolerate Ispagnolu aguantar Italianu sopportare Tedescu ertragen.

bagiulài, bagiulàre , vrb: bajulare, baxulare, bazulare, vajulare Definitzione peleare, padire, suportare cun passiéntzia, aguantare a is dificurtades, a is sacrifícios, a is dolores, a is ifados e istrobbos Sinònimos e contràrios abbabiai, agguantai, arrampanare, dighire Frases bàgiulet puru sa musca cadhina (S.Baldino)◊ sas crapitas no bajulabant s'acamu e comintzabant a iscradedhiare ◊ custos pitzinnos no si podent bazulare ◊ candho l'avio domada bazulavat sa manu in mesu de ancas ◊ ca so malu a sentire bàjulo totucantu a bonugoro ◊ custos annos no lu so baxulendhe su caldu! ◊ no bàgiulo mancu a mimi! Sambenados e Provèrbios prb: chini non bàgiulat brulla no intrit in giogu Ètimu ltn. baiulare Tradutziones Frantzesu supporter, tolérer Ingresu to tolerate Ispagnolu aguantar Italianu tollerare Tedescu ertragen.

dighíre , vrb Definitzione lassare cúrrere o padire un'ofesa, unu dolore, un’istrobbu, chentza ndhe fàere contu: s'impreat solu in sa forma de s'infiniu, cun su verbu pòdere e sèmpere po negare: no poto, no podes, no podet dighire Sinònimos e contràrios abbabiai, agguantai, bagiulai, dollorai Frases no lu podiat dighire chi sa fiza aiat abbertu sa zanna pro collire su peus de sa bidha! ◊ no lu poto dighire su mi àere fatu custa befe chentza mancu li nàrrere nudha! Tradutziones Frantzesu supporter, tolérer Ingresu to tolerate Ispagnolu tolerar, soportar Italianu tollerare, soffrire Tedescu ertragen.

«« Torra a chircare