apetítu , nm: apititu Definitzione bisóngiu e gana de papare Sinònimos e contràrios fàmene | ctr. dirgana, ispititu Maneras de nàrrere csn: acutzai, bogai, ispertai, fai torrai s'a.; apetitu caninu = fàmine caninu, zenia de maladia; iscassu de a. = chi no tenit ganas, sganiu Frases apo manigadu cun apetitu: fia peri famidu! ◊ s'araxi frisca bogat s'apititu ◊ bufit una tassixedha, ca dhi fait imbucai apititu! ◊ pighit una pruga, ca dh'ispretat s'apititu! ◊ tantu za est iscassu de apetitu… est un'ora betanne a cropus! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu appétit Ingresu appetite Ispagnolu apetito Italianu appetito Tedescu Appetit.
atatamacàre , vrb Definitzione papare manna, de si tzatzare bene Sinònimos e contràrios abbentrare, abbidhiai, abbiscarzare, abbrentosicare, abbudagare, abbuzare, afraschedhare, , imbrentai, sgagliubbai tèrghere Frases cussos sunt cumandhandhe e atatamacàndhesi, manicandhe a bàtoro barras, a brente prena e a concale bódiu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se rassasier Ingresu to satisfy one's appetite Ispagnolu saciarse Italianu saziarsi Tedescu sich satt essen.
dilganàdu , agt: dirganadu, disiganadu Definitzione chi no tenet gana, chi est chentza de gana, pruschetotu chentza gana de papare, iscassu de apetitu Sinònimos e contràrios arremàsigu, irganau, sganiu / cdh. sganatu | ctr. imbideadu, imbozadu, inganidu Frases sos prus malassortados, in iscola sunt azummai totugantos sos prus dirganados puru Ètimu spn. desganado Tradutziones Frantzesu qui manque d'appétit, nonchalant Ingresu lacking appetite, unwilling Ispagnolu desganado Italianu inappetènte, svogliato Tedescu appetitlos, lustlos.
fàmene , nm: fàmine, fàmini, fàmmene, fammi, fàmmine Definitzione gana, abbisóngiu de papare, siat coment'e cosa chi si sentit in s'istògomo fatuvatu, coment'e afinamentu candho unu abbarrat unas cantu oras chentza papare, siat coment'e abbisóngiu mannu de chie no tenet cosa a papare de tempus meda o ndhe tenet tropu pagu e no dhi bastat Sinònimos e contràrios afinu, apetitu, fàmigu, isaminamentu Maneras de nàrrere csn: bènnere, tènnere, torrare f., batire, pònnere, passare, leare o asseliare su f., catzàresi, tòdhere o bogaisindi su f.; passare, àere passadu f. = sufrire, àere sufriu fàmene po tropu pagu cosa de papare; min. faminedhu = unu pagu de fàmini (nadu in suspu, fàmine meda); bellu fàmini, fàmine bonu = apititu meda; f. cubidu = fàmine chi si tenet e si sufrit de tempus meda; f. a sintzu, a chitu, a ràglia = meda, fàmini de chini est tempus e tempus cun pagu papai; abba pro f. = bufai àcua a su postu de papai; èssere unu mortu de f. = campai in poberesa manna; f. caninu = ispétzia de maladia chi pigat a papai a papai; èssere a f. = tenni pagu cosa de papai; èssere barrivaladu de su f. = èssiri aici tanti de diora sentza de papai de no pòdiri movi mancu is barras; èssere morindhe, tzegu de su f. = tènniri fàmini meda, èssiri famiu, tènniri gana manna de papai Frases fàmini fintzas a coi no est fàmini malu ◊ mi at bénnidu fàmine e no apo ispetadu a mesudie a manigare ◊ benide beneitos de babbu meu, ca apo tentu fàmine e mi azis dadu a mandhigare! ◊ ch'est tardu e tenzo fàmine ◊ tota die chentza manigare, so tzegu de su fàmine! ◊ si istas a s'assaza assaza ti leat su fàmine ◊ mi catzaio su fàmine cun sa frúture ◊ unu bellu fàmini… ias a biri ca dh'iant a papai custa cosa! 2. su fàmini de su gatu chi s'iat papau sa coa a móssius!…◊ nci fiat su fàmini a chintzu ◊ su fàmini de tziu Andriolu, chi si fiat papau sa mola cun su bestiolu ◊ sos annos de sa gherra fint annadas de fàmine, lampu! 3. est légiu che su fàmini ◊ portat fàcia de fàmine Sambenados e Provèrbios prb: su fàmene no giughet ogos ◊ fàmine no at leze Ètimu ltn. *famen Tradutziones Frantzesu appétit, faim Ingresu appetite, hunger Ispagnolu apetito, hambre Italianu appetito, fame Tedescu Appetit, Eßlust, Hunger.
insutzuligài , vrb Definitzione batire fàmene, apetitu, disígiu, gana; fàere inchietare su cane Sinònimos e contràrios agganire, alluscai / airai, arrannegai, collobbiare, inchietae, inciulai, infuterare, intziminire, suberiare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu aiguiser l'appétit, donner l'envie (de), agacer Ingresu to irritate, to whet s. o.'s appetite Ispagnolu despertar el apetito Italianu stuzzicare l'appetito, inuzzolire, irritare Tedescu den Appetit reizen, begierig machen, reizen.
irganàu , agt: isganadu Definitzione chi no tenet gana, chi est chentza gana, pruschetotu de papare Sinònimos e contràrios dilganadu*, isganaditu | ctr. imbozadu, inganidu Frases donna Caderina istaiat sempre peus, isganada de totu Tradutziones Frantzesu qui souffre d'inappétence, nonchalant Ingresu lacking appetite, lazy Ispagnolu desganado Italianu inappetènte, svogliato Tedescu appetitlos, lustlos.
isganadítu , agt Definitzione chi no tenet gana, nau pruschetotu de sa gana de papare Sinònimos e contràrios dilganadu, irganau | ctr. famidu, inganidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu qui manque d'appétit Ingresu lacking appetite Ispagnolu inapetente Italianu inappetènte Tedescu appetitlos.