acumpàgnu , nm Definitzione
s'acumpangiamentu chi si faet a unu mortu
Sinònimos e contràrios
acumpagnamentu,
interru
Terminologia iscientìfica
sntz
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
enterrement
Ingresu
funeral
Ispagnolu
entierro,
funeral
Italianu
funerale
Tedescu
Beerdigung.
billóngiu , nm Definitzione
su billai, sa bigiadura chi si faet po su mortu
Sinònimos e contràrios
bigiadórgiu,
billa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
veillée funèbre
Ingresu
funeral wake
Ispagnolu
velatorio
Italianu
véglia fùnebre
Tedescu
Totenwache.
moltólzu , nm: mortógiu,
mortógliu,
mortórgiu,
mortóriu,
mortorju,
mortorzu,
mortoxu,
motroxu,
multóriu,
murtógiu Definitzione
pegus mortu, pérdiu, abbandhonau, mescamente su chi abbarrat de ossos e de pedhe; bochimentu de animales e gente; logu chi dhue at pegus o persona morta, inue est totugantu mortu o no dhue at singiale de vida, de movimentu, fintzes sa funtzione po che portare su mortu a campusantu / is mortórius = totu su tempus chi, in chida santa, no si sonant sas campanas (de s'incravamentu a sas allegrias)
Sinònimos e contràrios
cóntzica,
ispéigu
/
bochimentu
Maneras de nàrrere
csn:
ghetàresi a mortorju = betàresi a burbas mortas, ghetaisí a s'abbramia che animali a su spéigu, a morti tzurpa; zanna, domo, logu serradu a mortóriu = coment'e chi siant mortus totus, chi no dhoi siat prus nemus; dòlere a mortóriu = meda, de pàrrere morindhe; èssere unu mortóriu, nadu de unu logu = chi no dhoi at genti, movimentu, ispàssiu; genia de frastimu: Su mortóriu sa bidha li paghet! = essiri pòberu a s'úrtimu puntu; sudoratu a mortógliu = sueradu totu ifustu, a una murca de suore
Frases
sos abbilastros sunt arrodiados a su mortorzu ◊ parent canes iscudèndhesi a moltolzu ◊ bi godit solu si biet mortórgiu, annanno de fogile in fogile (A.Zedde)
2.
ant arrestau a unu po su motroxu de Bissenti
3.
sa bichina fit relizonosa e si prestaiat a cada mortóriu ◊ ant àpidu sa zanna serrada a mortóriu ◊ custa bidha est unu mortóriu! ◊ cussu logu ti at a pàrriri unu mortóriu ◊ at pagadu su mortóriu a su preíderu
4.
pro su dinare s'ómine si ghetat a mortorju
Sambenados e Provèrbios
prb:
a su mortorzu current sos corvos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
charogne,
abattage,
enterrement
Ingresu
murder,
carrion,
funeral
Ispagnolu
carroña,
matanza,
entierro
Italianu
carógna,
béstia mòrta,
uccisióne,
mortòrio
Tedescu
Aas,
Kadaver (animale),
Leiche (cristianu),
Tötung,
ausgestorbener Ort.
téju , nm: teu,
tezu Definitzione
prantu istremau po una persona morta; fintzes genia de lamentu chi paret no acabbet prus, a ifadu; in carrasegare, prantu e càntigu po Zorziganneta (su mamutzone chi bogant in giru)
Sinònimos e contràrios
atítidu,
rea
Frases
sas feras pro sa sarda disastrura faghent su teu a s'úrulu mortale ◊ a pilu isoltu comintzat su teu a úrulu, porosu, isconsoladu (P.Casu)◊ candho fint remunidos a fiotu ant fatu su teu pro su mortu ◊ po prangi is binti mortus, in dónnia domu si fut pesau su teu
2.
sas ranas intro de sas tuedhas de su ribu sont pesandhe unu teju
Terminologia iscientìfica
sntz
Ètimu
ltn.
taedium
Tradutziones
Frantzesu
complainte funèbre
Ingresu
grief,
funeral moan
Ispagnolu
canto fúnebre
Italianu
compianto,
laménto fùnebre
Tedescu
Trauerklage.