acarrognài , vrb Definitzione
fàere a carogna, nau prus che àteru de fémina chi istat bruta, chi si abbitat cun ómines o àteru
Sinònimos e contràrios
acadhotzai,
acadrangiai,
allodrigai,
insodrigai
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
devenir vache
Ingresu
to rot
Ispagnolu
envilecerse
Italianu
incarognire
Tedescu
zum Aas werden.
ispéigu , nm: spegu Definitzione
pegus mortu, pérdiu, abbandhonau, mescamente su chi abbarrat de ossos e de pedhe
Sinònimos e contràrios
carúmene,
cóntzica,
iscórtigu,
moltolzu,
steressu
Frases
in altu si bidiant bolos de untulzos bramosos de godire sos ismulzos cun calchi ispéigu in punta de una serra (A.Casula)◊ sa Sardigna is istràngios dh'iant dividia coment’e un’ispéigu is intúrgios
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
charogne
Ingresu
carrion
Ispagnolu
carroña
Italianu
carógna,
béstia mòrta abbandonata
Tedescu
Aas.
moltólzu , nm: mortógiu,
mortógliu,
mortórgiu,
mortóriu,
mortorju,
mortorzu,
mortoxu,
motroxu,
multóriu,
murtógiu Definitzione
pegus mortu, pérdiu, abbandhonau, mescamente su chi abbarrat de ossos e de pedhe; bochimentu de animales e gente; logu chi dhue at pegus o persona morta, inue est totugantu mortu o no dhue at singiale de vida, de movimentu, fintzes sa funtzione po che portare su mortu a campusantu / is mortórius = totu su tempus chi, in chida santa, no si sonant sas campanas (de s'incravamentu a sas allegrias)
Sinònimos e contràrios
cóntzica,
ispéigu
/
bochimentu
Maneras de nàrrere
csn:
ghetàresi a mortorju = betàresi a burbas mortas, ghetaisí a s'abbramia che animali a su spéigu, a morti tzurpa; zanna, domo, logu serradu a mortóriu = coment'e chi siant mortus totus, chi no dhoi siat prus nemus; dòlere a mortóriu = meda, de pàrrere morindhe; èssere unu mortóriu, nadu de unu logu = chi no dhoi at genti, movimentu, ispàssiu; genia de frastimu: Su mortóriu sa bidha li paghet! = essiri pòberu a s'úrtimu puntu; sudoratu a mortógliu = sueradu totu ifustu, a una murca de suore
Frases
sos abbilastros sunt arrodiados a su mortorzu ◊ parent canes iscudèndhesi a moltolzu ◊ bi godit solu si biet mortórgiu, annanno de fogile in fogile (A.Zedde)
2.
ant arrestau a unu po su motroxu de Bissenti
3.
sa bichina fit relizonosa e si prestaiat a cada mortóriu ◊ ant àpidu sa zanna serrada a mortóriu ◊ custa bidha est unu mortóriu! ◊ cussu logu ti at a pàrriri unu mortóriu ◊ at pagadu su mortóriu a su preíderu
4.
pro su dinare s'ómine si ghetat a mortorju
Sambenados e Provèrbios
prb:
a su mortorzu current sos corvos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
charogne,
abattage,
enterrement
Ingresu
murder,
carrion,
funeral
Ispagnolu
carroña,
matanza,
entierro
Italianu
carógna,
béstia mòrta,
uccisióne,
mortòrio
Tedescu
Aas,
Kadaver (animale),
Leiche (cristianu),
Tötung,
ausgestorbener Ort.