Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

àchina , nf: àghina, àgina, àina, àniga, àxina Definitzione su frutu chi bogat sa bide, a gurdone, a pibiones prus o prus pagu cracos e matucos segundhu sa calidade / crezes de àghina: de mústiu (abbosa meda), de manigare (a pipiones prus maduros, aghedhosa), de pabassa (aghedhosa, cun pagu sèmene, bianca); apiconi de àxina = budrone, apisile; su fodhone = su fodhi, su pillonchedhu de su pibioni; àxina abbinada = ua cota azummai guastèndhesi in su fundhu, cun su pipione modhe modhe e mesu torradu a su fodhe / calidadis de àxina po papai: apesòrgia, arbasólica, arretallau, galopu, litàchina/titiaca, muscatellò; calidadis de àxina de mustu: alveniadu, arremungiau, barriadòrgia, bovale, bovaledhu, carenisca, cuscusedha, laconarzu, mantzesu, muristellu, nuragus, pascale, retagliadu, semidanu, sintzilosu, zirone / àxina de coloru = zenia de erba chi faghet subra sas rocas, de sas caberturas (Sedum andegavense) Sinònimos e contràrios ua Frases s'àxina ocannu est bella ingrania ◊ s'àgina ocannu est bella e sa sarmenta sana ◊ po s'ierru si apicat s'àghina, si arrimat sa figu de giuncu e sa pilladra de pira matzi niedha Terminologia iscientìfica bng Ètimu ltn. acina Tradutziones Frantzesu raisin Ingresu grapes Ispagnolu uva Italianu uva Tedescu Trauben.

ammustài , vrb: ammustare Definitzione catzigare, istrecare o mòlere s’àghina po fàere su mustu; aciúnghere mustu; piscare sa binatza a istrégiu (cofa) po che lassare iscolare su mustu innanti de dha prentzare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouler le raisin Ingresu to press grapes Ispagnolu pisar la uva Italianu pigiare l'uva Tedescu die Trauben pressen.

binnennài , vrb: binnennare, vinnennare Definitzione segare e arregòllere totu s'àghina de is bíngias, ma fintzes incungiare àteru / b. casidhos = bogai su meli Frases a binnennare che daet a sa bandha de mesu cabidanni ◊ zughiant s'idea de binnennare ma no bi ant binnennadu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vendanger Ingresu to harvest grapes Ispagnolu vendimiar Italianu vendemmiare Tedescu lesen, Weinlese halten.

brutòne, brutòni , nm: budrone 1, budroni, burdone, burdoni 2, prudone, vurdone Definitzione s'àghina comente dha bogat su fundhu totu a pibiones acanta de pare cracos; s'ispiga de su moriscu; trintzilleri o gurdonedhu de bobbois chi leant po piscare; cosa posta craca coment'e pibiones de àghina in su gurdone; genia de abbordau, ricamu / partes de su b.: tenaghe o cambu, carena o iscovili, iscaluza, pipione; zenias de b.: budrone mannu, minore, afissu (tipiu), lascu (sciortu), cotu, papabassadu, guastu Sinònimos e contràrios budrilloni, gudrilloni, gudroni, iscala 1, pendhone, trone Maneras de nàrrere csn: budrone de istrunellos = bolu de istúrulos; s'Udrone = sos Pudhighinos, fiotu de sete istedhos chi si parent afissos, acurtzu de pare Frases nos fimus ispartinatos in sa vintza secànnenche sos brutones ◊ est che binza chene burdones ◊ budrones de ua fint pendhulendhe cun pupujones mannos cantu una pruna 2. unu budrone de triguíndia Sambenados e Provèrbios smb: Budroni Terminologia iscientìfica rbr Ètimu ltn. butrone(m) Tradutziones Frantzesu grappe Ingresu bunch of grapes Ispagnolu racimo Italianu gràppolo d'uva Tedescu Traube.

campanínu , nm: camparini, camparinu Definitzione gurdone de àghina pitichedhedhu, mescamente de is chi su fundhu bogat e che arresurtant a trigadiu Sinònimos e contràrios carràmbalu, cicillone, iscaligione, iscalúgia, ispérula, pimpillia, popurustu, pripixone, scalonina, scrichilloni, sprimpilloni, tzitzicra Frases piciochedhas, mi arracumandu su pibioni de terra e is camparinis cotus: arrigollendi totu! Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grappillon Ingresu small bunch of grapes Ispagnolu cencerrón Italianu racìmolo Tedescu Rispe.

cicillòne, cicillòni , nm: sciscilloni Definitzione gurdone de àghina pitichedhu, de cudhos chi sa bide bogat prus che àteru a trigadiu Sinònimos e contràrios campaninu, carràmbalu, iscalúgia, pimpillia, popurustu, pripixone, scalonina, scrichilloni, sprimpilloni, tzitzicra Sambenados e Provèrbios smb: Cicilloni Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grappillon Ingresu small bunch of grapes Ispagnolu cencerrón Italianu racìmolo Tedescu Träubchen.

frobbàdu , nm Definitzione una calidade de àghina bianca, e de binu, chi assimbígiat a su nuragus Tradutziones Frantzesu raisin "torbato" Ingresu kind of white grapes Ispagnolu cepa de uva blanca y el vino que da Italianu torbato Tedescu eine sardische Wein sorte (trauben).

iscalúgia , nf, nm: iscaruza, iscaluza, iscaluzu 1 Definitzione min. de iscala 1: gurdone pitichedhedhu, de cussos chi essint a úrtimu, trigadios, e fintzes una parte pitica de su gurdone mannu: est unu upm.; dhu narant fintzes po ccn. de pagu importu, chi contat pagu Sinònimos e contràrios campaninu, carràmbalu, cicillone, iscaligione, iscalone, iscanutza, ispérula, pimpillia, popurustu, pripixone, scalonina, scrichillia, scrichilloni, sprimpilloni, tzitzicra / ttrs. iscarúghia Frases s'iscaluza crua, binnennendhe, no l'amus collida ◊ si at manigadu un'iscaluza de ua ◊ ndhe cherent collidas cussas iscaluzas de ua 2. si Dante fit poete, padre Luca no fit iscaluzu! Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grappillon Ingresu small bunch of grapes Ispagnolu cencerrón Italianu racímolo Tedescu Träubchen.

prudòne , nm: brutone*, prutone, pudrone, pudroni, purdoni, putrone, vurdone Definitzione sa prima àghina (prima muta o pasia) comente dha bogat su fundhu de sa bide; s'ispiga de su moriscu; is bobbois chi portant a piscare po esca; cosa posta craca a bisura de pibiones de àghina in d-unu gurdone; genia de ricamu Sinònimos e contràrios budrilloni, gudrilloni, gudroni, iscala 1, trone Frases prannucas de chessa, prudones de tandha ◊ candho sas ispinas de bidhighia si zirant in prudones de selenu, a boghe de prantu muto Terminologia iscientìfica rbr Tradutziones Frantzesu grappe de raisin Ingresu bunch of grapes Ispagnolu racimo Italianu gràppolo d'uva Tedescu Weintraube.

«« Torra a chircare