Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
addengàe, addengài , vrb: dengai* Definitzione
pigare a unu cun denghes, a frandhigos, a milindros (o fintzes su si fàere pigare deosi)
Sinònimos e contràrios
afissiai,
ammelindrare,
annenneriai,
dangherare,
fiacare,
imberriare,
imbimbinare
Frases
issa totu dh'addengara e po denghi dhu narara: Su pipiu, su sposu, su pipiedhu miu! ◊ custu est denghi, e mi praxit su èssiri addengau, po èssiri sèmpiri fogu allutu po tui! ◊ tziu Pietrinu, gei mi parit ca fustei si est addengau, chi no essit prus! ◊ bai ca sa mama no dh'addengat, no dhi portat su cafei a letu!
Tradutziones
Frantzesu
choyer,
cajoler
Ingresu
to fondle
Ispagnolu
lisonjear
Italianu
vezzeggiare,
coccolare
Tedescu
hätscheln.
imberriàre , vrb: imbirriari Definitzione
pònnere imbérrios, pigare a imbérrios, fintzes pigare totu a giogu
Sinònimos e contràrios
addengae,
ammelindrare,
annenneriai,
apudherigare,
dangherare,
imbimbinare
Frases
s'at imberriadu su babbu ◊ su tiu l'imberriaiat tantu chi a donzi iscàmpiu che li andhaiat currendhe ◊ tue lu ses imberriendhe tropu a fizu tou! ◊ no imberriedas sos pitzinnos!
2.
su cúcuru de su monte remunit una part'e s'orizone imberriadu dae su primmu raju manzanile (G.Fiori)
3.
candu si fuiant bèni imbirriaus iant fatu valentias (G.Mura)
Tradutziones
Frantzesu
cajoler,
gâter
Ingresu
to spoil,
to fondle
Ispagnolu
mimar
Italianu
vezzeggiare,
coccolare,
viziare
Tedescu
hätscheln,
verwöhnen.
ingregài , vrb: ingreghiai Definitzione
coment'e pigare a trampa, a ingannia, cun calecuna cosa chi praghet, ma no sèmpere po su malu
Sinònimos e contràrios
abbovai,
coluvronare,
imbusterai,
imbuvonare,
improsae,
ingannai,
ingruguitzai,
piocai,
trampai
Frases
mancai su cumbidu m'ingreghit, no potzu andai ◊ si dhu càstiat che ollu bessau in terra e poi si ponit a dhu ingreghiai e a dhu ingrillai ◊ funt fuedhus durcis chi ingréghiant e abberint s'enna de is sentidus a s'abetu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
allécher,
choyer
Ingresu
to entice,
to fondle
Ispagnolu
seducir
Italianu
allettare,
vezzeggiare
Tedescu
anlocken,
hätscheln.
ingrillài , vrb Definitzione
pigare a unu a ingrillus, a frandhigos; in cobertantza, tzeurrare, bogare su cambu nou (nau de sèmene)
Sinònimos e contràrios
abbrinzai,
ingregai
Frases
si dhu càstiat che ollu bessau in terra e poi si ponit a dhu ingreghiai e a dhu ingrillai ◊ su tréulu m'ingrillat a sa passiéntzia…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
allécher,
choyer
Ingresu
to allure,
to fondle
Ispagnolu
seducir,
lisonjear
Italianu
allettare,
vezzeggiare
Tedescu
anlocken,
hätscheln.