Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

aciufài 1 , vrb: atzofare, atzufare Definitzione aggarrare, aferrare a pilos, brigandho e iscudendhosi apare Sinònimos e contràrios acanciofai, atzuntzudhare, incabigliare, tipiliare, tipilire Frases l'atzufat e li lompet airadu ei sas piús pumas bellas li at tiradu (D.Ena)◊ li atzufat torra e l'agganguglitat chi cudhu ndhe bogaiat donzi oju che pirastru! ◊ a mie sa prepoténtzia cumbenit ca mi atzufo sa prima chi mi benit! Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu attraper Ingresu to seize Ispagnolu agarrar, coger por el pelo Italianu acciuffare Tedescu beim Schopf fassen.

aggafài, aggafàre , vrb: agghefare, agganfai Definitzione pigare cun fortza, poderare bene a manos / a manu agganfada = a manudenta Sinònimos e contràrios abbrancai, acafai*, aciapai, afarcai, afarrancae, aferrai, agganciai, aggarrai, aggranfare, agguantai, carrabbusai | ctr. lassai Frases dh'at agganfau, mi dh'at cratzau asuta, dh'at irmarmau! ◊ manus de atzàrgiu dhi aggafant is bratzus ◊ agghefat sa crucurighedha e bufat unu tzicu de abbardente ◊ mi seu agganfau a un'arrampu ma ndi seu arrutu etotu ◊ mi faghiat girare tota sa bidha teníndhemi a manu agganfada Tradutziones Frantzesu saisir, agripper Ingresu to grip, to seize Ispagnolu agarrar Italianu afferrare, ghermire Tedescu packen.

arrecatài , vrb: arrecatare, ricatai Definitzione prus che àteru, furare gente po iscabbúllere dinare a is parentes Sinònimos e contràrios issucutare Frases ant ojau una tropedha de balentes chi cheriant gheretzare a bidha pro arrecatare a mussegnore Tradutziones Frantzesu saisir, confisquer, séquestrer Ingresu to seize, to kidnap Ispagnolu secuestrar, raptar Italianu sequestrare Tedescu entführen.

assocàre , vrb: assogae, assogai Definitzione acapiare cun sa soga; tènnere o cassare a soga o a latzu un'animale, mescamente currendho, betandhosidha a conca de atesu, a irfogu; in cobertantza, incantare, acapiare chentza fune, giare una briga / assogai a corrus límpius = betendhe sa soga própiu a corros, chentza leare àteru, precisu Sinònimos e contràrios acapiae, insogai | ctr. iscapare, isorbere Frases ant assogau sa mallora, aferrada e istrumpada ◊ no dhu lessis a si fui: assogadhu! 2. is sonadas no tenint su poderi de assogai s'ànima ◊ sangunera pasteratza, satzas is bramas chi ti assogant sangrendu a chini t'istimat! ◊ a sa becesa su coru benit assogau de s'ispédhiu de su tempus chi unu at bíviu biatzu (Z.Sanfilippo)◊ lillu prenu de puresa chi mi assogat su coru! (An.Casula) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu assujettir Ingresu to subjugate, to seize Ispagnolu someter, capturar Italianu assoggettare, catturare Tedescu unterwerfen, fangen.

escecutàre , vrb: esecutai, esecutare, scecutai Definitzione fàere o pònnere in pràtiga un'órdine, nau mescamente in su sensu de su chi faet sa giustítzia candho a unu ndhe dhi leat sa cosa; pònnere a tréulu, burdellare su logu Sinònimos e contràrios aprensionai, imbargai, issucutare, istajire, preare Frases tocat a esecutai sa voluntadi de Deus ◊ faghe esecutare luego sa senténtzia! Ètimu ctl., spn. executar Tradutziones Frantzesu mettre sous séquestre Ingresu to seize Ispagnolu ejecutar Italianu staggire Tedescu beschlagnahmen.

imbargài, imbargàre , vrb: imbragai Definitzione leare sa cosa a unu comente faet sa giustítzia; impedire, no lassare fàere calecuna cosa, custrínghere cun sa fortza a fàere una cosa, a óbbrigu o fintzes èssere de istrobbu, pigare logu chi serbit po àteru Sinònimos e contràrios aprensionai, escecutare, issucutare, istajire, preare / imbarratzare, impiciai Frases sa giustítzia dh'imbraghit! ◊ ant imbargau is alàscias a unu depidori ◊ "Si nd'ant imbargau is sacus de sa patata!" - tzerriàt una fémina, prangendi a sa disisperada 2. imbragandedhus a innòi, cussus giòvunus, ca s'agiudant 3. custos barduletes petzi nos imbargant su logu chentza cabu Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu mettre sous séquestre, mettre l'embargo Ingresu to seize, to impose an embargo Ispagnolu embargar Italianu sequestrare, staggire, pórre l'embargo Tedescu beschlagnahmen.

issucutàre , vrb Definitzione su chi faet sa giustítzia candho a unu che dhi leat sa cosa chi tenet Sinònimos e contràrios aprensionai, escecutare*, imbargai, istajire, preare Frases apo a tímere chi mi ne issucutet s'arràmene de cogina!… Tradutziones Frantzesu mettre sous séquestre, chambarder Ingresu to seize, to turn upside down Ispagnolu embargar, incautarse Italianu sequestrare, méttere a soqquadro Tedescu beschlagnahmen, durcheinanderbringen.