dispertàre , vrb Definitzione
ischidare, mòvere, acutzare s'atentzione, fàere spertu, atentu, cabosu
Sinònimos e contràrios
abbibare,
intzidiare,
ischidare,
ispeltare,
ispipigliare
| ctr.
ammammalucare
2.
si no lu dispertas, no si ndhe pesat a sa sola
Ètimu
ctl., spn.
Tradutziones
Frantzesu
éveiller,
exciter
Ingresu
to wake up
Ispagnolu
despertar
Italianu
destare
Tedescu
wecken,
erwecken.
ischidàre , vrb: ischitare 1,
iscidae,
iscidai,
ischirae,
issidare,
schidai Definitzione
acabbare de dormire; fàere passare o leare su sonnu, cricare de èssere prus abbistos, prus atentos / ind. imp. 1ˆ p. pl. ischidaemus
Sinònimos e contràrios
abbeltudare,
abbitzare,
irvertudare,
isvizuliare,
sciambullai,
seguzare
| ctr.
dormire
Frases
tocat a ischidare chito su manzanu pro fàghere faina ◊ l'ant drommidu pro lu operare, s'iscuru, ma no bi at ischidadu ◊ si ndh'est ischidadu assuconadu ◊ su pitzinnu pariat ischidannesinne ◊ su pipiu paret iscidandhosindhe ◊ su megnanu mi ne issidant is pudhos cantanno
2.
est arrivada s'ora de ti ndhe ischidare e de mustrare sa cara! ◊ prova a ti ndhe ischidare, o terra mia: promissas e isperas no isetes! ◊ fàghedi pagos passos ca t'ischidas!
Ètimu
ltn.
excitare
Tradutziones
Frantzesu
réveiller
Ingresu
to wake up
Ispagnolu
despertar
Italianu
svegliare
Tedescu
wecken.
ispeltàre , vrb: ispertare,
ispretai,
ispretare,
spertai Definitzione
ischidare, mòvere o atzitzare s'atentzione, batire sa gana, s'apititu, fàere spertu, atentu, cabosu; pigare in cunsideru una chistione, cunsiderare po cumprèndhere e nàrrere ite o comente est, nàrrere sa cosa, ispiegare; petenare pilos iscrabionaos / ispertare paràula = bogare faedhu
Sinònimos e contràrios
abbibare,
dispertare*,
insissiligai,
intzidiare,
ischidare,
ispipigliare
/
isparpedhare,
spetedhai
Frases
su binu chi bufamus nos ispeltat su sentidu ◊ pighit una pruga, chi dhi podit ispretai s'apititu!
2.
beniat una sennora chi si fachiat ispertare dae ajaja: a mimme mi nche bocabant fora pro no intèndhere su chi nabant ◊ e bois, limbas, ispertate! ◊ isse faedhat bene ispretendhe chistionos in italianu ◊ custa cosa no est ispertata vene ◊ sas oricras separaiant sos sonos s'unu dae s'àteru e sa limba chircaiat de los ispertare (M.Pira)
3.
chin sas féminas no resessiat a ispertare paràula ◊ si fachet ajuare chene ispertare paràula, solu a tzinnos ◊"Bobbore! Bobbore!" repitiat tra issa chena resessire a ispretare faedhu (G.B.Fressura)
Ètimu
ctl., spn.
Tradutziones
Frantzesu
attirer,
exciter,
interpréter
Ingresu
to wake up,
to prod,
to interpret
Ispagnolu
despertar,
interpretar
Italianu
destare,
stuzzicare,
interpretare
Tedescu
erwecken,
auslegen.
spertài , vrb: ispeltare*,
spertiai 1,
spretai Definitzione
ischidare, mòvere, atirare s'atentzione, bogare s'apititu, sa gana, fàere spertu, atentu, cabosu
Sinònimos e contràrios
abbibare,
dispertare,
intzidiare,
ischidare,
ispipigliare
Maneras de nàrrere
csn:
s. sa menti, sa boxi, s'apititu = allutare sa mente, iscrarire sa boghe, fagher bènnere s'apititu; spretai su stògumu = fàghere tizirire su mànigu; spertiai su passu = illonghiare o istirare su passu, allegrare su passu, caminare de prus; vida spretada = vida unu pagu prus líbbera, prus de pessone manna
2.
spértia su passu e fai su chi ti apu nau!
3.
faiant prus vida spretada is serbidoredhas chi no is merixedhas
Tradutziones
Frantzesu
exciter,
éveiller,
causer
Ingresu
to wake up,
to prod,
to whet
Ispagnolu
despertar
Italianu
destare,
stuzzicare
Tedescu
wecken,
anregen.