Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cajonàre , vrb: acajonare* Sinònimos e contràrios intzimiai Frases cussu bantzigonzu li cajonat dolimentos mannos Tradutziones Frantzesu causer, occasionner Ingresu to cause Ispagnolu causar, provocar Italianu cagionare Tedescu verursachen.

causài , vrb: causare Definitzione fàere naschire, fàere bènnere calecunu efetu, mescamente dannu Sinònimos e contràrios intzimiai, ocasionai Frases sa maladia chi zughet ndhe l'est causada dae su piponzu Tradutziones Frantzesu causer Ingresu to cause Ispagnolu causare Italianu causare Tedescu verursachen.

chiltionàre , vrb: chistionai, chistionare, chistionari, cristionai, cristionare Definitzione pigare o fàere unu chistionu, foedhare de calecunu argumentu Sinònimos e contràrios allecare, arragionare, cuntrastare, faedhare, negossare Frases atopa a domo cantu de chiltionare! ◊ innantis de leare sa detzisione si ndhe sunt chistionados ◊ gei si nd'eus a cristionai un'atra borta! ◊ is pipius teniant bregúngia a chistionari in sardu ◊ eus fatu mali a scuai de chistionai su sardu ◊ issu pudat, inferit e chistionat puru cun is matas! Ètimu itl. quistionare Tradutziones Frantzesu causer Ingresu to talk Ispagnolu conversar, discutir Italianu discórrere, conversare, discùtere Tedescu reden.

iderrigàri , vrb: irderrigai, irdirricare, sdarrigai Definitzione fàere a dolore o pònnere dolore mannu a errigos, a s’ischina in su tretu de is errigos Sinònimos e contràrios illumbai, illumbedhare, irrenare, isarrigai, iscrocare 1, isderenare Frases is massaus si funt irderrigaus carrixandu Ètimu ltn. *ex derenare Tradutziones Frantzesu causer mal aux reins Ingresu to weary Ispagnolu doler los riñones desriñonar Italianu direnare Tedescu kreuzlahm machen.

intzimiài , vrb Definitzione ingòllere o pònnere tema, intzimia, cuménciu de maladia; cumenciare, cumenciare a si pàrrere una maladia: nau de fémina, bènnere o èssere príngia Sinònimos e contràrios atemare, cajonare, colpire, temiare / comentzari 2. cussu dh'emu intzimiau dèu ◊ est intzimiau de mali ◊ est intzimiau de machiori 3. ma poita boit sa levadora: ita est, intzimiada?! ◊ depit tenni fillu ca est intzimiada 4. is fuedhus suus no intzímiant su siléntziu chi regnat in cussu logu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu causer Ingresu to cause Ispagnolu enfermar Italianu cagionare Tedescu verursachen.

negossàre , vrb: negossiare, negotziai Definitzione abbarrare a chistionu, foedhandho de ccn. cosa, de importu o no Sinònimos e contràrios allecare, arragionare, arralatai, chistionai, cuntrastare Frases sedíebbos e negossiae chin socra e socru meu, ca nois semus antziandhe a monte! ◊ a isse l'at biu e negossiau paritzas bortas ◊ de cussas cosas mancu si ndhe negossiabat ◊ s'est postu a negossare chin sos bichinos 2. e ita nci negótziat a custas partis: cichendi po si fai sa braba? Ètimu itl. negoziare Tradutziones Frantzesu causer, converser Ingresu to talk Ispagnolu conversar Italianu conversare Tedescu sich unterhalten, reden, sprechen.

ocasionài , vrb Definitzione fàere naschire o fàere bènnere calecunu efetu, mescamente dannu; giare ifadu a s'àteru de dh'annervare Sinònimos e contràrios causai / intzidiare, ispurtighisonai, purruntzare, suberiare Frases cussu mali nos at ocasionau dannus ◊ no depeis ocasionai dannu a nisciunus! 2. no mi ocasionis, oi, ca seu de ispétzia mala! Tradutziones Frantzesu causer, provoquer Ingresu to cause Ispagnolu causar, ocasionar Italianu causare, provocare Tedescu verursachen, bewirken, veranlassen.

spertài , vrb: ispeltare*, spertiai 1, spretai Definitzione ischidare, mòvere, atirare s'atentzione, bogare s'apititu, sa gana, fàere spertu, atentu, cabosu Sinònimos e contràrios abbibare, dispertare, intzidiare, ischidare, ispipigliare Maneras de nàrrere csn: s. sa menti, sa boxi, s'apititu = allutare sa mente, iscrarire sa boghe, fagher bènnere s'apititu; spretai su stògumu = fàghere tizirire su mànigu; spertiai su passu = illonghiare o istirare su passu, allegrare su passu, caminare de prus; vida spretada = vida unu pagu prus líbbera, prus de pessone manna 2. spértia su passu e fai su chi ti apu nau! 3. faiant prus vida spretada is serbidoredhas chi no is merixedhas Tradutziones Frantzesu exciter, éveiller, causer Ingresu to wake up, to prod, to whet Ispagnolu despertar Italianu destare, stuzzicare Tedescu wecken, anregen.