abbarrigàre , vrb Definitzione fàere fortza faendho pesu o ispinghendho de pitzu, incracare faendho pesu Sinònimos e contràrios abbaticare, apretigare, carcare, imbarrigare, incalcare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu appuyer, presser Ingresu to press Ispagnolu apretar Italianu prèmere Tedescu drücken.

abbaticàre , vrb: abbatigare, abbatzicare Definitzione fàere pesu incracandho o ispinghendho de pitzu Sinònimos e contràrios abbarrigare, acacigai, apistulare, carcare, incalcare, pretare / strecae Frases su pesu de sa carena l'abbatzicaiat 2. sa lamedha l'at abbatzicata che tubbedhu líticu de dentifritzu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fouler Ingresu to press Ispagnolu apretar, comprimir Italianu pigiare, comprìmere Tedescu drücken.

afíere , vrb Definitzione aferrare e istrínghere, pigare o pònnere cosa cun fortza meda, chi no fatzat giogu, chi no si potzat mòvere, serrare o acapiare faendho fortza, pònnere cosa meda in pagu logu, incracare a forte / ind. pres.: 1ˆ p. pl. afimus [afiimus], 2ˆ p. pl. afides [afiides]; ger. afindhe [afiindhe]; ind. imp.: 1ˆ p. sing. afiaia, 1ˆ p. pl. afiaimus; pps. afissu Sinònimos e contràrios acoltziare, afissare, aggafiare, astrínghere, ispremiare, supressai / bídere | ctr. illascare Maneras de nàrrere csn: afíere su punzu, sa manu, sos pódhighes, unu nodu, sos ogros = serrare sa manu forte, fàghere unu nodu chi no s'isorbat, serrare sos ogros cun fortza; cantu afiet ogru = totugantu su chi si arrennescit a biri; a. su punzu (nau de cumportamentu)= èssiri susuncus, donai pagu; a. sas orixas = allutai is origas, fai atentzioni bèni; a. s'oxu a unu puntu, a unu logu = abbaidare a fissu, bene, a unu logu Frases s'àinu candho móssigat afiet e no lassat fintzas chi no tocat sas dentes apare ◊ sa fasche de sa linna tocat a l'afíere ca sinono si che irfaghet ◊ sas vites cherent afissas ◊ no mi afias sa manu ca mi est dolindhe! 2. sas ampullas cherent afissas ca leant tropu logu si sunt atesu de pare 3. cantu afiet ogru largu e rassu, atesu atesu, totu li at mustradu nendhe: Abbà, custu est totugantu meu! 4. sos ricos su punzu l'afient prus de sos pòveros Ètimu ltn. affigere Tradutziones Frantzesu serrer Ingresu to tighten Ispagnolu apretar, hacinar Italianu strìngere, pressare Tedescu pressen.

aggafiàre , vrb Definitzione incasciare una cosa in mesu de àteras cun fortza de dh’arrèschere, pistare o istrecare puru; fintzes inghiriare a bratzos o cun àteru una cosa po dha pigare totu Sinònimos e contràrios afíere, inciassare, ingatzinai, tènnere / inchínghere Frases sa zanna mi che at aggafiadu su pódhighe ca si ch'est serrada chentza mi ndhe abbizare Tradutziones Frantzesu serrer Ingresu to grip Ispagnolu apretar Italianu strìngere Tedescu drücken.

apretàe, apretài , vrb: apretare 2, apretari Definitzione pònnere in apretu, in dificurtade manna, pònnere presse, essire o fàere prus càdriu, prus fruscu; rfl. caminare prus impresse, istirare su passu camminandho Sinònimos e contràrios acadriare, apressurai, apretonare, trotinare Maneras de nàrrere csn: apretare una cosa a… (a sole, a fogu, a chíngia, e gai) = fàghere dannu a sa cosa cun su sole, cun su fogu, sa chíngia a tropu; apretare sa màchina = fàghere andhare prus lestra Frases sighint sas agonias a apretare ◊ su sole apretaiat sa campagna chena piedade ◊ bae a sa friscura, ca a tardu ti apretat su sole! ◊ a su malàidu li at apretadu su male ◊ in cussu logu mergiani apretat e no fait a fidai is angionis 2. is fillus megant de dh'apretai a comporai su tratori ◊ su guvernu cheret apretadu chi muntenzat sas promissas ◊ si apretesint de sighire sa volontade sua ◊ si ti apretat su fritu cugúzadi! ◊ candu mi apretat su fàmini papu ◊ l'est apretandhe su sonnu ◊ su bentu est apretendhe ◊ est comintzendhe a pròere: si apretat abberimus su paracu 3. a sa padedha abbàssiali su fogu, no l'apretet ca si atacat 4. cudhu si apretat e aciapat su cani Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu presser Ingresu to chase closely Ispagnolu apretar Italianu incalzare, mèttere frétta a qlc., intensificare qlcs Tedescu jdn zur Eile antreiben, sich beeilen.

apretigàre , vrb Definitzione fàere fortza o pesu apitzu de ccn. cosa Sinònimos e contràrios abbarrigare, abbaticare, carcare, incalcare, pretare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu comprimer Ingresu to press, to compress Ispagnolu apretar Italianu prèmere, comprìmere Tedescu drücken, zusammendrücken.

incalcàre , vrb: incarcare, incascare, inchircare, incracai, incracare Definitzione ispínghere de parte de pitzu una cosa, fàere pesu in pitzu, ma fintzes istrínghere, fàere fortza; fàere cracu o fintzes bufare (o papare) meda, coment'e a istichidura, faendho prus cracu, tibbiu Sinònimos e contràrios abbarrigare, abbaticare, apretigare, calcai, crichiri, istibbire, pretare Frases s'at incalcadu sa berrita in conca ◊ si abbutonat su capoto e s'incascat su bonete in conca ◊ su gatu mi pigat su didu in buca, mússiat ma no incracat 2. comente at torradu a pròere, sos cunzados, sos pasciales, sos mandriolos si sunt torrados a incarcare d'erva ◊ chijinatas umbras s'incascant subra de sos nódidos montes (G.Fiori) 3. de binu si ndh'incarcat cantu piús podet ◊ candho sunt tirendhe gàrriga manna, sos boes incascant in tuju Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu presser, s'épaissir Ingresu to press, to thicken Ispagnolu apretar Italianu prèmere, addensarsi, infittire Tedescu drucken, sich verdichten, dichter werden.

istrígnere , vrb: istrínghere, istringi, stríngiri Definitzione acapiandho o poderandho, tirare forte is càbudos de su lióngiu, agguantare cun fortza; bènnere o pònnere prus acanta, a cracu; foedhandho de cosas de papare, isserrare de su corpus Sinònimos e contràrios acoltziare, afianzare, afíere, astrínghere, isserrare | ctr. illascare, isciagai Frases est poderandhosi sa conca e istringhendho is barras po su ferenu ◊ dèu abarru pagu a istringi su crobu! ◊ chin sa manu istringhet su frore ◊ est coment’e s’anguidha candu si bolit istringi po dh’aciapai: illiscinat! ◊ m'istringhent sa manu mandhèndhemi cun Deus ◊ tocat a tirare sa letranga e a istrínghere sa chíngia ◊ po no intèndhere su fritu s'istringhet s'isciallu in tzugu 2. istringhídebbos de prus, ca no che cabimus totugantos, sinono! Ètimu ltn. stringere Tradutziones Frantzesu serrer Ingresu to grip Ispagnolu apretar, estrechar Italianu strìngere Tedescu drücken.

prèmere, prèmi , vrb: prèmmere, prèmmiri Definitzione fàere fortza (de pesu o de àteru) apitzu, coment'e incracandho, fintzes coment'e istringhendho Sinònimos e contràrios afíere, incalcare, isprèmere, istrígnere, tilpiare Ètimu ltn. premere Tradutziones Frantzesu appuyer, presser Ingresu to press, to squeeze Ispagnolu apretar Italianu prèmere, sprèmere Tedescu drücken, ausdrücken.

«« Torra a chircare