allocài , vrb: allucai Definitzione
fàere o essire locu, ammammalucare, incantare
Sinònimos e contràrios
allochiai,
imbolocai,
scimprai
Frases
ti creis ca mi allucas aici cun duas cositedhas: dèu bollu totu sa parti mia! ◊ candu mi seu cojada mi seu allucada e no apu castiau ni bellesa e ni virtudi ◊ si allucant castiendu arrandas, ingirialetus, una patena, unu cungiali, bastat chi siat cosa antiga!
2.
allucaus, no iscidiant in cai istampu nc'intrai ◊ no abbarres allucau!
Ètimu
spn.
alocar
Tradutziones
Frantzesu
devenir idiot
Ingresu
to make silly
Ispagnolu
enloquecer
Italianu
diventare o far scémo
Tedescu
dumm werden.
ammachiàe, ammachiài, ammachiàre, ammachiàri , vrb Definitzione
fàere a macu, essire fora de sèi, no èssere giustu de conca; fàere dilliriare de su dolore, pigare o pèrdere su sentidu, dilliriare, pèrdere sa conca o fàere disatinos po una fémina o àtera cosa chi praghet meda
Sinònimos e contràrios
abbaradhare,
ammacare*,
dischissiare,
fatzellare,
irbariare,
ischissiai,
issentire
Frases
su soli faiat ammachiai cixaredhas e cucumeus in is istuas ◊ ma ita ti ses, ammachiendi, chi no trabballas?!
2.
ti ses ammachiau de cussa pitzoca e as resone: no bi ndhe at àtera prendha chi incantat che a issa ◊ portat is pius niedhus arrullaus chi faint ammachiai ◊ torramí su sentiru ca mi as ammachiau!
Tradutziones
Frantzesu
devenir fou
Ingresu
to go mad
Ispagnolu
enloquecer
Italianu
ammattire
Tedescu
verrückt werden.
dessessíre , vrb: disessire Definitzione
andhare a fora; essire fora de se, fàere a macu, a irbariadu
Sinònimos e contràrios
essire
/
ammachiae,
dischissiare,
irbariare,
iscansae
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
devenir fou
Ingresu
to go mad
Ispagnolu
enloquecer
Italianu
ammattire
Tedescu
den Verstand verlieren.
fogliàre , vrb: vogliare Definitzione
furriare is crebedhos, su si ammachiare
Sinònimos e contràrios
ammachiae,
dilliriai,
fatzellare,
foglietare
Ètimu
ctl.
follejar
Tradutziones
Frantzesu
devenir fou
Ingresu
to go mad
Ispagnolu
enloquecer,
volverse loco
Italianu
impazzire,
pèrdere il sénno
Tedescu
verrückt werden.
iscansàe, iscansàre , vrb: iscansiare,
iscantzai,
iscasciare,
iscassare,
iscassiare,
scantzai Definitzione
cambiare camminu, pigare àtera istrada, intrare a unu logu passandho in su camminu o in s'orruga, tirare una cosa a una parte; trantzire a una parte, fintzes lassare una cosa; pèrdere su sentidu, ammachiare po ccn. cosa
Sinònimos e contràrios
cansai 1,
ilmanchinare,
irvertzare,
stressiai
/
ammachiae,
dischissiare,
ischisciai 1,
fatzellare,
irbariare,
vogliare
Maneras de nàrrere
csn:
i. dae sedha = rúere dae cadhu; iscasciare a rídere = imbucare a ríere; iscasciare de una régula, de unu pretzetu, de una leze = iscassedhai, fartai
Frases
candho pioet, iscàscias trazendhe cantu agatas ◊ no iscantzu prus de s'arrastu miu: su sardu in su coru dèu mi allogu! (M.Pani)◊ custu caminu che iscàssiat a Ulíana ◊ no si arrimant in su caminu vonu e iscàsciant in gúturos ◊ recuindhe semus iscansiados a sa funtana ◊ lu timiant e iscassaiant caminu si l'imbeniant ◊ no iscasses dae sa leze!
2.
mergiani iscantzat s'arbei e ndi pigat s'angioni!◊ no est arrennésciu a iscantzai unas cantu iscoitadas de zirónia!
3.
Fulana pro pagu no est iscasciada candho l'at lassada s'ammoradu ◊ sas rúndines fuent iscasciadas ◊ de unu chi s'est iscassatu narant "Meschinu!"◊ seo a dolore de conca iscassianne!
4.
mastru Tilipu iscàsciat a rídere, cantu at intesu su contu ◊ dae custu lutrinzu no si podet iscasciare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tourner,
sortir,
esquiver,
devenir fou
Ingresu
to sidestep,
to go mad,
to deviate
Ispagnolu
doblar,
torcer,
apartarse,
enloquecer
Italianu
deviare,
scansarsi,
impazzire
Tedescu
abweichen,
ausweichen,
wahnsinnig werden.
ischissiài, ischissiàre , vrb: schisciai 1 Definitzione
fàere a ischíssiu, essire fora de sèi, pèrdere sa conca po calecuna cosa (dolore, amore, àteru), pràghere meda
Sinònimos e contràrios
abbaradhare,
ammachiae,
delliriare,
dessessire,
dischissiare*,
fatzellare,
irbariare,
iscansae,
issentire
Frases
si est ischissiendi a dolori de dentis ◊ s'immensu de su creadu t'ischíssiat s'ànimu ◊ no m'ischissis su sentidu! ◊ m'ischíssiu chi non ti biu!
2.
gatu a pisci ingustada bandat ischissiada candu pigat su fragu!(S.Corona)◊ ballus, befas, cantus e sonus sunt divertimentus chi ischíssiant sa genti
Tradutziones
Frantzesu
devenir fou
Ingresu
to go crazy
Ispagnolu
enloquecer
Italianu
impazzire
Tedescu
verrückt werden.