Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
cabidiànu , agt: cabudianu Definitzione
chi benit o andhat prus a innanti de un'àteru, de un'àtera cosa, chi est in primu pupa; nau de frutuàriu, chi benit o lompet a presse, lompet cabudàrgiu / màsciu cabidianu, berbeghe cabidiana = mascu, brebei de ghia
Sinònimos e contràrios
cabidraxu,
premediu
| ctr.
regadiu,
coàinu
Frases
sos tronos sunt cabidianos de sos lampos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
précédent,
chef de file
Ingresu
previous,
leader
Ispagnolu
batidor,
que precede,
primero de una fila
Italianu
guidaiòlo,
precedènte,
che precede,
capofila
Tedescu
Leit…,
vorige,
erste,
Erste.
fibèra , nf: filera Definitzione
cosas meda (fintzes gente) una aifatu de s'àtera a longu a longu: filera de montes, de matas, de nues, de màchinas e àteru; fintzes cosas postas subràbari
Sinònimos e contràrios
arrenghera,
cadenale 2,
cordu,
fila,
filare 1,
filleri,
filerina,
giuali,
lérina,
órdine
Frases
miraia sas rúndhines bolendhe a filera ◊ allónghiat is bratzus, a su buju, e nci fait arrui una fibera de pratus de sa mesa ◊ fuit una filera longa de zente comente si ne bidiat de novenantes annanne infatu de su santu ◊ andhabat a puntorju in manos sitziandhe e ghiandhe sa filera de sas béstias ◊ candu arrít dhi bis duas bellas fileras biancas de dentis
Ètimu
ctl.
filera
Tradutziones
Frantzesu
file,
série,
rangée
Ingresu
line,
series
Ispagnolu
fila,
serie,
desfile
Italianu
fila,
sèrie,
sfilata
Tedescu
Reihe,
Serie.
fíla , nf: fira 1 Definitzione
cosa, gente o àteru postu unu aifatu de s'àteru, a filera
Sinònimos e contràrios
arrenghera,
cadena,
fibera,
filerina,
giuali,
lérina,
órdine
Maneras de nàrrere
csn:
pònnere in fila = a filera, pònnere a manera de fàghere una fila, de resurtare unu ifilu de s'àteru; avb. a fila ’e pare = unu avatu de s'àteru, totus impari avatu unu s'àteru
Frases
resessiat cun fritza a trapassare dóighi anedhos totu in fila apare
2.
e chie bi la faghet a triballare donzi die vint'oras a fila de pare chentza pasare nudha?!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
file,
rang
Ingresu
file
Ispagnolu
fila
Italianu
fila
Tedescu
Reihe.
filerína , nf Definitzione
cosas postas in fila, una aifatu de s'àtera; animales, pigiones chi afilant a is bíngias imbitzaos a s’àghina / avb. a f. = unu ifatu de s'àteru, in fila
Sinònimos e contràrios
arrenghera,
cadena,
fibera,
fila,
giuali,
lérina,
óldine
Frases
in cussa domo bi at una filerina de apusentos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
alignement
Ingresu
group
Ispagnolu
fila
Italianu
schièra
Tedescu
Schar.