Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
arròre, arròri , nm: orrore Definitzione
male o dannu mannu, de tímere meda, ma nau agiummai solu coment'e una genia de frastimu, o a ispantu, a iscàndhalu / un'arrore de… = cantidade manna de…
Sinònimos e contràrios
acíchidu,
asciuconu,
assàrtiu,
assúmbridu,
assústidu,
ilgiru,
isprama
/
arroria,
dannu,
dispiaghere,
male
Frases
arrori mannu tengat! arrori dhu cundat! arrori dhi calit! ◊ ancu tengat arrori: est unu furriotu de píbiri, cust'ómini! ◊ ite dispiaghere… at dadu arrore a totu ca est mortu su mere! ◊ drommi, fiore meu: mai tenzas arrore!
2.
arrorixedhu, gei est nudha!…◊ it'arrore, Deus meu! ◊ allà un'arrori!… it'arrori!… labai it'arrori!… ◊ ohi, it'arrore, a inue mi che sezis leandhe!…◊ ohi, ite arrore, ite fàula mala!
3.
tenet tantu arrore de linu ancora imballonadu
Ètimu
ltn.
horrore(m)
Tradutziones
Frantzesu
horreur
Ingresu
horror
Ispagnolu
horror
Italianu
orróre
Tedescu
Schauder.
ispràma , nf, nm: ispramma,
isprammu,
ispramu,
sprama Definitzione
assíchidu forte, de ndhe apèrrere su coro
Sinònimos e contràrios
acíchidu,
arrore,
asciuconu,
assàntiu,
assàrtiu,
assúmbridu,
assústidu,
atzudhimentu,
ilgiru,
ispràmminu
Frases
sa càtzia russa fit un'isprammu mannu pro sos porcrabos de Monte Santu ◊ candho abbàido a su conzu, si est bóidu in terra ruo e de isprammu mi fuo! ◊ comente bi est coladu su fogu, su restuju est un'isprammu de chijina ◊ la moris a isprammu, ca at sa debbilesa de tímmere ◊ cudhu chi cheriat dare prova de corazu est mortu de ispramu ◊ unu tronu a isprammu lu ischidesit
Ètimu
ctl.
espalm(e)
Tradutziones
Frantzesu
horreur
Ingresu
horror
Ispagnolu
espanto,
horror
Italianu
raccaprìccio
Tedescu
Schaudern.
ispréu , nm: spreu Definitzione
timoria manna meda, po cosa mala chi podet acontèssere o chi si est provada
Sinònimos e contràrios
assunciudhu,
astudhu,
iscadha,
iscalmentu,
ispràgiu,
isprioru
Frases
e asinche puru puru… candu in s'eternu iscuru e in su piús mannu ispreu ti chirco e no ti agato, Deus meu… (S.Baldino)◊ mai piús mi faghe, ite ispreu!, a vívere torrare pro mòrrere, Deus meu! ◊ no ti pighist ispreu! ◊ mancu unu utu, mancu una boche de ispreu pro custu dolore! ◊ a tocos, lentos lentos, mesanote sa péndhula at sonadu: un'aerita lena de ispreu mi artudhat sa carena! (P.Fae)◊ unu cane orulendhe ti astudhit sas palas de ispreu
2.
sos betzos timent a ispreu a bíere arribbandhe s'istiu, ca los dassant solos
Ètimu
ctl.
menyspreu
Tradutziones
Frantzesu
frisson,
horreur
Ingresu
shudder,
horror
Ispagnolu
horror
Italianu
brìvido,
orróre
Tedescu
Schauder.