abborresciméntu , nm: abborressimentu Definitzione su abborrèssere, fintzes cosa chi si arrefudat Sinònimos e contràrios refudu / cdh. abburrissimentu Frases cussu traitori est s'abborrescimentu de totus! Ètimu spn. aborrecimiento Tradutziones Frantzesu horreur Ingresu abhorrence Ispagnolu aborrecimiento Italianu aborriménto, abomìnio Tedescu Abscheu.

acioródhu , nm: atzarodhu, atzerodhu, atzorodhu, ciarodhu, tzorodhu Definitzione cosa fata male o nada a s’afaiu, betada apare chentza régula; fintzes cosa leada unu pagu a disprétziu / fàghere sa cosa a s'atzorodhinu = a sa biscaina, a brétiu, comenti essit essit Sinònimos e contràrios abbaunzu, abbunzadura, afioncu, atzarodhadura, atzorodhinada, ciaputzeria, coredhu, frodhoga, impaputzu, impiastru, inciapudhu, inciorodhu, indróvigu, navàciu Frases is chi cantant oe funt totu atzerodhos!◊ ridiat e iscracagliada po dogni atzorodhu chi dhi nariant ◊ mi fiat improdhendi una surra de atzarodhus ◊ tzertos poetas, oe, candho crent de fàghere poesia ahi cantu aciorodhu batint apare! (A.Dettori)◊ narat botza de atzorodhu chi annuat su sole!◊ chi sighit s'asciutore est bellu s'atzerodhu: ocannu ndhe torraus chentza nudha! 2. bi aiat a bèndhere durches, turrone e àteros atzorodhos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bâclage, horreur, chose mal faite Ingresu bungling, mess Ispagnolu chapuza, chapucería Italianu acciarpìo, pastìccio Tedescu Pfuscherei.

arròre, arròri , nm: orrore Definitzione male o dannu mannu, de tímere meda, ma nau agiummai solu coment'e una genia de frastimu, o a ispantu, a iscàndhalu / un'arrore de… = cantidade manna de… Sinònimos e contràrios acíchidu, asciuconu, assàrtiu, assúmbridu, assústidu, ilgiru, isprama / arroria, dannu, dispiaghere, male Frases arrori mannu tengat! arrori dhu cundat! arrori dhi calit! ◊ ancu tengat arrori: est unu furriotu de píbiri, cust'ómini! ◊ ite dispiaghere… at dadu arrore a totu ca est mortu su mere! ◊ drommi, fiore meu: mai tenzas arrore! 2. arrorixedhu, gei est nudha!…◊ it'arrore, Deus meu! ◊ allà un'arrori!… it'arrori!… labai it'arrori!… ◊ ohi, it'arrore, a inue mi che sezis leandhe!…◊ ohi, ite arrore, ite fàula mala! 3. tenet tantu arrore de linu ancora imballonadu Ètimu ltn. horrore(m) Tradutziones Frantzesu horreur Ingresu horror Ispagnolu horror Italianu orróre Tedescu Schauder.

caciaràda , nf Definitzione cosa pastissada, cumpositziones o ispetàculos fatos male Sinònimos e contràrios abbunzu, maltitzu Tradutziones Frantzesu horreur, chose mal faite Ingresu swill Ispagnolu chapuza Italianu pappolata Tedescu Faselei.

grísu , nm Definitzione genia de gana lègia chi si provat po calecuna cosa chi no praghet; fintzes timoria, assíchidu Sinònimos e contràrios afàstiu, àscamu, aschiore, ascru, gheléstia, ischifu / acíchidu Frases totu cust'errisu po una mucosa chi faet grisu! ◊ sa rana est leza chi faghet grisu petzi a l'abbaidare ◊ s'arriu est carendi ma s'àcua est trúvula, totu àliga, unu grisu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu dégoût, horreur Ingresu loathe Ispagnolu repugnancia Italianu ribrézzo Tedescu Abscheu.

impródhiu, impródhu , nm Definitzione cosa fata male, totu atzorodhada, betada apare chentza órdine; a logos, brutesa, brutore / bivi a i. = de ispedientes, chentza triballu fetivu, faghindhe cosighedhas Sinònimos e contràrios abbaunzu, abbunzadura, aciorodhu, ciafaretzu, coredhu, frodhoga, imburdugu, impiastru, impriodhu, intzodhu, mistréllia, massipu, mugoni, navàciu Frases abbramius de tastai prostus nous, ingurtint mesturus e improdhus ◊ eus acabbau su trabballu, mancai a improdhu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu horreur, gribouillage Ingresu mess Ispagnolu chapucería Italianu pastìccio Tedescu Pfuscherei.

ispràma , nf, nm: ispramma, isprammu, ispramu, sprama Definitzione assíchidu forte, de ndhe apèrrere su coro Sinònimos e contràrios acíchidu, arrore, asciuconu, assàntiu, assàrtiu, assúmbridu, assústidu, atzudhimentu, ilgiru, ispràmminu Frases sa càtzia russa fit un'isprammu mannu pro sos porcrabos de Monte Santu ◊ candho abbàido a su conzu, si est bóidu in terra ruo e de isprammu mi fuo! ◊ comente bi est coladu su fogu, su restuju est un'isprammu de chijina ◊ la moris a isprammu, ca at sa debbilesa de tímmere ◊ cudhu chi cheriat dare prova de corazu est mortu de ispramu ◊ unu tronu a isprammu lu ischidesit Ètimu ctl. espalm(e) Tradutziones Frantzesu horreur Ingresu horror Ispagnolu espanto, horror Italianu raccaprìccio Tedescu Schaudern.

ispréu , nm: spreu Definitzione timoria manna meda, po cosa mala chi podet acontèssere o chi si est provada Sinònimos e contràrios assunciudhu, astudhu, iscadha, iscalmentu, ispràgiu, isprioru Frases e asinche puru puru… candu in s'eternu iscuru e in su piús mannu ispreu ti chirco e no ti agato, Deus meu… (S.Baldino)◊ mai piús mi faghe, ite ispreu!, a vívere torrare pro mòrrere, Deus meu! ◊ no ti pighist ispreu! ◊ mancu unu utu, mancu una boche de ispreu pro custu dolore! ◊ a tocos, lentos lentos, mesanote sa péndhula at sonadu: un'aerita lena de ispreu mi artudhat sa carena! (P.Fae)◊ unu cane orulendhe ti astudhit sas palas de ispreu 2. sos betzos timent a ispreu a bíere arribbandhe s'istiu, ca los dassant solos Ètimu ctl. menyspreu Tradutziones Frantzesu frisson, horreur Ingresu shudder, horror Ispagnolu horror Italianu brìvido, orróre Tedescu Schauder.

napíle , nm Definitzione pígiu de napa, ma nau pruschetotu in cobertantza po bregúngia manna, iscàranu, cosa chi annapat s'onore de unu Sinònimos e contràrios aggràviu, bergugna, cavanile, desdoru, gutipéria, navra / cdh. napili | ctr. bàntidu, unore Frases su mastru de ferru in mesu de ischintzidhas e napile colat sa bida ammasedandhe ferru ◊ bellu napile pítzigas a nois si pro sorte cun frútures anzenas ti che truvant in àbbidu a presone! (G.Raga) 2. est istadu unu napile mannu a ti agatare in cussas cundisciones! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu horreur, honte Ingresu shame Ispagnolu vergüenza, oprobio Italianu obbròbrio, scòrno Tedescu Scham, Schande, Schmach.

spréu , nm: ispreu*, spriu Definitzione calecuna cosa chi no si bolet, chi est contragéniu meda, chi giaet dirgustu, iscramentu malu; fintzes pelea, múngia Sinònimos e contràrios assunciudhu, astudhu, iscadha, iscalmentu, ispràgiu, spamentu Maneras de nàrrere csn: bodhiri s. = collire assuconu; tènniri ccn. cosa a spreu = timiresila, istare timindhe a la fàghere; unu spreu de tempus = tempus meda Frases ndi at a tenni spreu a dhoi torrai a domu de s'amigu, po s'istrobbu chi dhi at donau ◊ de candu apu pigau spreu po is dotoris no dhus pòciu biri! ◊ su pensamentu de sa morti dhu turmentat fintzas a dh'acorrai in cristas de spreu ◊ spriu mannu ndi apu tentu de cussa chistioni! 2. apustis de unu spreu de tempus dh'at torrada a cerriai Tradutziones Frantzesu répugnance, horreur, terreur Ingresu repugnance, dread Ispagnolu repugnancia, horror, terror Italianu ripugnanza, orróre, terróre Tedescu Widerwille, Horror, Schrecken.

«« Torra a chircare