Annunóu , nm Definitzione
sa prima die de s'annu
Tradutziones
Frantzesu
nouvel an,
le jour de l'an,
le premier de l'an
Ingresu
new year's day
Ispagnolu
Año Nuevo
Italianu
Capodanno
Tedescu
Neujahr.
noàle , agt: nobale Definitzione
chi tenet pagu tempus, chi est nou, chi est essiu o fatu de pagu / binza n. = pàstinu, bíngia noedha; terra n. = chentza prena, mai arada e semenada
Sinònimos e contràrios
noàdile,
nobedhu,
nobu 1,
noiciolu,
núvulu
Frases
brillendhe che cometa in s'oriente, bidas de oro sa tua era noale! ◊ aperide su coro a su bentu de froghedhas nobales!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Noale
Ètimu
ltn.
novalis, -e
Tradutziones
Frantzesu
nouveau
Ingresu
new
Ispagnolu
recién hecho,
nuevo
Italianu
novèllo
Tedescu
neu,
jung.
nóbu , agt, nm: nou 1,
novu Definitzione
chi o cosa chi est fata de pagu, est un'àtera diferente de su chi si teniat o chi dhue fut innanti; chi no tenet perunu guastu, peruna neghe (nau de ccn., chi est un'àteru, chi dhu'est de pagu): pl. nobos, noos (nr. nos); f. noa, noba, nòua
Sinònimos e contràrios
bonu,
càmbiu,
giòvunu
| ctr.
béciu,
consumidu,
malandhadu
Maneras de nàrrere
csn:
avb.: annu nou (Annunou) = prima dí de annu; Luna noa = sa luna candu si bit cummentzendi a crèsciri torra; èssere nou de... = no connòschere su…; a nobas = tempus ainnantis, s'annu chi benit; cojada noa, cojadu nou, cojados noos = cojaus de pagu; torrare una cosa a noa = arranzàrela, acontzàrela de pàrrere noa; (pagare, torrare cosa) a su nou = a s'iscunzada
Frases
sa cosa noa piaghet a totugantos ◊ custa tzacheta la tenzo unu muntone de annos, ma est noa noa ◊ domo noa, trastes noos! ◊ at àpiu pitzinnu nobu: fit isposada tres annos ◊ sa zente est totu cuntenta de su preíderu nou! ◊ modas nòuas in terras bècias ◊ dhoi fut un'ómini chi dhi fut morta sa mulleri, si fut torrau a cojai e sa mulleri noba teniat unu fillu mascu ◊ custu est su síndhigu nou
2.
su betzu nachi fit menzus de su nou
3.
so nou de su logu e tocat chi calicunu mi acumpanzet ◊ a nobas as a falare a sa festa ◊ chie l'ischit chi a nobas tue no ti ndhe ridas de totu custu? ◊ custa est moda chi ant vocadu como a novu
Ètimu
ltn.
novus
Tradutziones
Frantzesu
neuf
Ingresu
new
Ispagnolu
nuevo
Italianu
nuòvo
Tedescu
neu.
tòrra , avb Definitzione
un'àtera borta, àteras bortas
Frases
beni torra in bratzos mios! ◊ Gesús si arritirat torra a pregai ◊ torra pianghendhe ses?! ◊ bae a bídere, torra, si est bénnidu babbu! ◊ Gesuinu fiat perdendi torra sa gana de papai ◊ torra inoghe ses?!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
nouvellement,
de nouveau
Ingresu
again
Ispagnolu
de nuevo,
otra vez
Italianu
nuovaménte,
daccapo
Tedescu
wieder.