abbrentosicàre , vrb Definitzione papare a meda, fàere una papada manna, fàere sa bente che a unu brentósicu; arribbiri, prènnere sa bentre Sinònimos e contràrios abbentrare, abberchedhare, abbidhiai, abbrentusinare, abbudagare, abbuselcare, abbuzare, afraschedhare, atatamacare, imbrentai, sgagliubbai 2. so colau a butecaria a pedire purgativos pro su cabadhu, ca s'est abbrentosicau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire un plat Ingresu to gut Ispagnolu atiborrarse, tragar Italianu spanciare Tedescu sich vollessen.

allufiài , vrb Definitzione papare cun allurpimentu, a s'airada, a meda Sinònimos e contràrios acamufai, atafiai, bentugare, mangiufai, scantusciai Frases su Virrei, sassau de mangiusta, si allúfiat de aligusta! (L.Aresu) Tradutziones Frantzesu faire ripaille Ingresu to glutton Ispagnolu devorar, tragar Italianu divorare, crapulare Tedescu schwelgen.

bentugàre , vrb Definitzione papare, consumare meda, totu, a isperdimentu, a bentuladura Sinònimos e contràrios allufiai, atafiai, gorropentare, iscatasciai, mangiufai, scantusciai Frases inoghe no che podimos istare: su tilibirche si che at bentugadu totu (E.Pes)◊ ndhe assazo una cullera, dao sa cassarola a sa guàrdia e bentugadu si che at su restu! Tradutziones Frantzesu dévorer Ingresu to devour Ispagnolu devorar, tragar Italianu divorare Tedescu fressen, verschlingen.

incolvàre , vrb Definitzione ingurtire che crobos, papare a s'airada, a tropu Sinònimos e contràrios imbuculare, istruntzonare, tzèrghere Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu manger à en crever Ingresu to swallow, to eat to bursting point Ispagnolu tragar, engullir, atracarse Italianu inghiottire, mangiare a crepapèlle Tedescu hinunterschlucken.

ingaliàre , vrb Sinònimos e contràrios abbumbare, acirrai, bufae, ingúllere trincai Tradutziones Frantzesu avaler d'un trait Ingresu to gulp down Ispagnolu tragar Italianu tracannare Tedescu hinuntergießen.

ingollíre 1 , vrb: inguglire, ingullire Definitzione fàere calare a s'istògomo su chi si papat o chi si bufat, carpire, intrare in sa terra; nau in cobertantza, iscumpàrrere, crèdere calecuna fàula / i. turmentos = sufrire penas Sinònimos e contràrios ingúllere, ingurti, tragai 1, tragutzare / crèdere | ctr. rebessare Frases cun su binu candho est bonu no cheret chi si bi búgliet, ca poi chi si che ingúgliet si búgliat de su padronu! (Piras)◊ s'istella orrodeandhe a un'istedhu paret chi che lu cheret ingollire ◊ de cantu est assuta, sa terra, totu s'abba chi li betas si che ingullit ◊ sa natura at ispaciadu sa capatzidade de ingultiri àliga 2. no ti ses bidu piús dae candho ses partidu: paret ti che apat ingullidu su terrinu! ◊ sos muflones, apenas intendhent su fiacu de s'ómine, isparint paret chi ndhe los ingúgliat su terrinu 3. mancari mi ndhe zures, bae chi no che l'ingullo! ◊ cussu mata de fúfere, fatu a sàbiu, aiat ingullidu solu su chi li aiant nadu sos àteros! Ètimu ctl., spn. engolir, engullir Tradutziones Frantzesu avaler Ingresu to swallow (down) Ispagnolu tragar Italianu inghiottire, ingoiare Tedescu verschlucken.

ingúllere, ingúlli , vrb Definitzione fàere calare a s’istògomo su chi si papat o si bufat, fintzes suspire comente faet sa terra (e no solu a suspidura, ma deosi si narat de su terrenu) o àteru materiale chi podet suspire s’abba o àteru deasi; nau in cobertantza, iscumpàrrere, crèdere cun facilidade fàulas puru / pps. ingúrtiu, ingultu Sinònimos e contràrios ingollire 1, ingurti / crèdere Frases su sàmbene de su mortu si che l'at ingultu sa banchina, in s'istrada ◊ mancari giutas búturu de oca, bae chi de cust'ossu no ndhe ingulles! Ètimu ctl., spn. engolir Tradutziones Frantzesu avaler Ingresu to swallow Ispagnolu engullir, tragar Italianu ingoiare Tedescu verschlucken.

ingúrtere, ingúrti , vrb: ingúrtiri Definitzione fàere calare a s’istògomo su chi si papat o si bufat, suspire comente faet sa terra; nau in cobertantza, iscumpàrrere, fintzes padire calecuna cosa chi no praghet, crèdere calecuna fàula Sinònimos e contràrios ingollire 1, ingúllere, traghire / aciupae / manigare / baliare / crèdere 2. gei si dhu at a prandi su bídhiu, tanti gei no ingurtit!… 3. no nci dhu podit ingurti ca Pinúcia dhi at postu cuadhu in faci a sa filla! Ètimu ltn. ingluttire Tradutziones Frantzesu avaler Ingresu to gulp down Ispagnolu tragar Italianu inghiottire Tedescu verschlucken.

iscatasciài , vrb Definitzione papare cun allurpimentu, a s'airada, imbresse; in cobertantza, foedhare de una cosa cun facilidade (matziai) Sinònimos e contràrios acamufai, atafiai, gomiri, gorropentare, ingròmere, iscatuciare, mangiufai, scantusciai Frases duus panis gei si dhus at iscatasciaus! 2. gei nd'iscatàsciat de italianu, fillu miu!… Tradutziones Frantzesu dévorer Ingresu to devour Ispagnolu devorar, tragar Italianu divorare Tedescu fressen, verschlingen.

sulviàre , vrb: surbiare 1 Definitzione ingurtire coment'e a surbidura Sinònimos e contràrios aciupae, assuspiri, imbibbiri, inciupai, sultzire, surbare 1, surbiri*, suspiare Frases sulviendhe s'alenu a intro che ingulleit su púpulu che un'ou de pudha Tradutziones Frantzesu engloutir Ingresu to gulp down Ispagnolu tragar Italianu ingollare, inghiottire Tedescu verschlingen, schlucken.

tragài 1 , vrb: tragare 1 Definitzione betare a corpus, ingurtire cosa de papare o de bufare; giare dispraxere, tragos, fàere pigare tzacu meda Sinònimos e contràrios ingollire 1, ingúllere, ingurti, tragutzare Frases est traghendi píndulas isceti ◊ su binu si che l'at tragadu totu isse ◊ est traghèndheche a suspiros su recatu ◊ no si agatat in logu, che candho si che l'apat tragadu su terrinu ◊ est unu sónniu chi su putu de sas illusiones che cheret tragare (L.Brozzu)◊ sa meighina teniat sabore malu e no resessiat a che la tragare ◊ pato e trago fele 2. e proite mi bochis e mi tragas? Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu avaler Ingresu to bolt Ispagnolu tragar Italianu trangugiare, ingerire Tedescu verschlucken.

«« Torra a chircare