afenàre , vrb Definitzione
abbrovendhare a fenu; immalaidare, portare sos fenos
Sinònimos e contràrios
incubae
Frases
teniat de múrghere bacas e berveghes e de afenare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
affener,
contracter la strongylose
Ingresu
to feed on hay,
to catch strongylosis
Ispagnolu
dar el heno,
coger la strongilosis
Italianu
affienare,
contrarre la strongilósi
Tedescu
mit Heu füttern,
sich die Strongyloidosis zuziehen.
arragiolíre , vrb: arrajolire,
arrazolire,
arrejolire Definitzione
ingòllere s’arrajolu, sa maladia chi benit a is canes; arrennegare che cane arrajoladu
Sinònimos e contràrios
arragiolare*
/
achibberare,
acroconai,
afutare,
airai,
arrabbiai,
arrannegai,
inchietae,
inchimerai,
infelai,
insutzuligai,
intziminire,
renignai
Frases
dae atentu ca cussu cane est arrejolidu!
2.
candho li at nadu sa veridade si est arrazolidu
Tradutziones
Frantzesu
se mettre en colère
Ingresu
to rage
Ispagnolu
padecer la rabia,
encolerizarse
Italianu
contrarre la ràbbia,
arrabbiarsi
Tedescu
sich die Tollwut zuziehen,
zornig werden.
arruntzài , vrb: arrunzai,
runzai Definitzione
est su chi faet su fogu o su sole forte a sa pedhe e cosas deasi, chi dhas atzirbisonat, dhas faet totu a pinnigas; istare o pònnere coment'e allorigaos, acancarronaos (mescamente crocaos)
Sinònimos e contràrios
acarrongiai,
afrangillonai,
aggrunciare,
ammaugionai,
apigiare,
atavellai,
atripitzare,
cascai,
frongire,
granculai
| ctr.
istirai
Maneras de nàrrere
csn:
arruntzaisí (nadu de chie tenet fritu) = atuturàresi, istare atuturados; a. is codhus = incrubai de palas, leàrela cun passiéntzia candho una cosa andhat male, fàghere de codhos, comente faghet chie no ischit it'e rispòndhere; arrunzaisí a una parti = fràngheresi, pònneresi a un'ala
Frases
su tempus arrunzat totu is cosas ◊ si est arruntzau de sa bregúngia ◊ candu unu s'est istasiu dhi naraus chi est arruntzau ca portat sa pedhi frungia
2.
it'est chi t'est pigau, ita tenis chi ti biu totu allochiau?! - dh'iat nau arrunzendu
3.
arrunzadí a una parti: comenti ti permitis de fichiri turra in is chistionis nostras?!
Ètimu
ctl.
arronsar
Tradutziones
Frantzesu
froisser,
se flétrir,
se rider
Ingresu
to wrinkle up
Ispagnolu
arrugar
Italianu
contrarre,
raggrinzire,
corrugare
Tedescu
zusammenziehen,
runzeln,
falten.
atuturighedhàre , vrb Definitzione
fàere a unu tuturedhu istrintu istrintu, cracu (nau de orrobba o àteru deasi)
Sinònimos e contràrios
atuturae
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
froisser,
chiffonner
Ingresu
to crumple up
Ispagnolu
abarquillarse,
enroscarse
Italianu
accartocciare,
contrarre
Tedescu
zusammenrollen,
zusammenziehen.