istochidàre , vrb: stochidai Definitzione fàere a tzàcurru, a tzàcurros meda aifatu de pare coment'e cosa chi sighit a iscopiare Sinònimos e contràrios sacai, trachedhare, tzacarrai, tzacazare, tzocai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu crépiter, craquer Ingresu to creak, to crack Ispagnolu crepitar, crujir Italianu crepitare, scricchiolare Tedescu knistern.

tracàre , vrb: atracare 1 Definitzione su chi faet sa linna candho s'isperrat, s'iscratzat, si aperit a isperradura (mescamente in is frochidhaduras): faet una genia de sonu de cosa àrrida isperradho, faet unu tzàcurru (tracada)/ t. focu = tzacare, apuntai fogu Sinònimos e contràrios sacai Frases faladindhe impresse de cussa nae ca l'intendho trachendhe! 2. dae meda chena piòere, sa terra est intostada e tracada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu crépiter, fendre Ingresu to crack (apart) Ispagnolu chascar Italianu crepitare, fèndere Tedescu knistern, spalten.

trachedhàre , vrb: atrachedhare, traghedhare, trochedhare Definitzione matzigare cosa àrrida, a tzàcurru; fàere sa moida de su nie candho si càtzigat passandho in pitzu o si movet, su fogu abbruxandho sida frisca, o chi si faet isparandho, tronandho, coment'e segandho cosa àrrida (chi tracat)/ traghedhare fogu = isparai, apuntai fogu Sinònimos e contràrios atracare 1, istochidare, sacai, trachidare, strechedhai, tzacarrai, tzacazare, tzocai / abbruxai, isparai Frases fit totu addolimadu in sa carena, trachedhendhe che carruledhu de canna ◊ su porcu s'intendhet traghedhendhe fae sica ◊ papandhe si trachedhat su pane carasau àrridu ◊ isse vienne vinu e geo trochedhanne caramellas 2. traghèdhali fogu a su ruo! ◊ li ant traghedhadu una fusilada, a su grodhe ◊ nechidau che berre, picat su fusile e trachedhat focu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu crépiter Ingresu to crack Ispagnolu crepitar, chascar, crujir Italianu crepitare, scricchiolare, crocchiare Tedescu knistern, knarren.

trachidàre , vrb: trachitare, traghidare, traxidare Definitzione fàere sa moida chi faet su nie candho si càtzigat o si movet, su fogu abbruxandho sida frisca, su tzàcurru chi si faet isparandho, tronandho, coment'e segandho cosa àrrida / traxidare sas dentes = trachedhare Sinònimos e contràrios crachitare, trachedhare Frases su fogarone est traghidendhe e istinchidhendhe ◊ cuss'animale est traxidendhe sas dentes e apo timore meda ◊ chin su fusile puntatu fit prontu a trachitare focu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu crépiter Ingresu to rattle Ispagnolu crepitar Italianu crepitare Tedescu knistern.

tzacài , vrb: ciacai, sacai, tzacare 1, tzacari Definitzione fàere tzàcurru coment'e de cosa chi iscópiat, isperrare, afilare, apèrrere a cropu, segare a crepadura, crepare de su fritu o de àteru: in cobertantza, su si pigare arrennegu, foedhare male po fele, po tzacu; fintzes iscúdere (po su sonu a cropu chi faet), fàere camminu, andhare, intrare Sinònimos e contràrios abbèrrere, afilai, calpire, cannire, cherpai, filiri, fresai, ischisciai, iscopiare, iscrafangiai, issacai, scanniri, sinniai, tzacarrai, tzocare / incrivire, iscúdere Maneras de nàrrere csn: tzacai a perda = iscúdere a pedra; tzacai is peis a terra = istribitare (pro arrennegu); pratu tzacau = afiladu, cannidu; fai su crepatzaca a unu = fai su crepa crepa, fàchere su derre, fàghere carchi cosa a crebu, mancari crebet, s'àteru Frases nemus ghetat binu nou in istrexus bècius, poita su binu dhus tzacat ◊ sa canna si tzacat si pagu pagu dha fortzant ◊ portat is manus tzacadas de su frius ◊ e innui si depit tzacai s'ou, in punta o in mesu? ◊ papendi cussa cosa gei no si ant a tzacai sa brenti, no! ◊ mi depit pagai su chi mi depit, mancai tzachit… o crepit! ◊ po s'isfortzu de ai arrísiu tropu, dhi fiat tzacada una vena ◊ tzaca, manedha, ca benit babbai! ◊ tzacant is guetus arendi su celu ◊ est tzachendi de s'arrennegu ◊ in su fogu tzacat sa linna frisca, pruscatotu sa folla 2. a su fillu dhi at tzacau una bussinara ◊ lah ca ti tzacu, chi no abarras chietu! ◊ at tzacau su pratu a terra candu at ghetau sa gràtzia a is isposus ◊ mi benit ganas de dha tzacari a su muru ◊ si ti ponit chinta ti tzacat a frastimu, lah! ◊ castiadí e circa de nci tzacai su nuncu! ◊ ci fio a su postu tuo, dhi aio tzacau unu lampu e dhos io abbruscaos cummente a is tiauledhos de s'inferru! 3. toca, tzaca stradoni! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu fendre, éclater, crépiter Ingresu to crack Ispagnolu hender, reventar, crepitar Italianu fèndere, fessurare, scoppiare, crepitare Tedescu spalten, bersten.

tzacarrài , vrb: tzacarrare, tzacarriai, tzacurrare, tzancurrare Definitzione fàere tzocu, tzàcurru coment'e de cosa àrrida o chídrina segandho, isperrandho, matzigandho (nau fintzes própriu po matzigare, istrecare a dentes cosa tostada) Sinònimos e contràrios acorriatare, isbombiare, iscochidai, itzacarrai, sacai, tochedhare, trochedhare, tzachedhare, tzachidai, tzocai Maneras de nàrrere csn: tz. is dentis = arrodare de dentes; tz. sa nuxedha cun is dentis = traghedhare, segare sa nantzola a mossu; àxina chi tzacarrat = aghedhosa; tz. is manus = tzocare sas manos Frases s'intendit sa frúsia de su fogu tzacarrendi ◊ gei at tzacarrau cussu tronu!…◊ mi pongat àxina bella, chi tzacarrit ◊ prima de nci andai at fatu custu tzacarru… ancu dhi tzacarrint is barras! ◊ est tzacurrandhe che procu in àurra! ◊ sas pitzinnas sunt tzacarrandhe chivarzu frissu ◊ femu tzacarrendi cíxiri e nuxedha 2. tzacarru perda de fogu de cantu seu barra forti ◊ su pani dh'apu tzacarrau in tres mússius Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu crépiter, éclater Ingresu to crackle, to burst, to roar Ispagnolu crepitar, estallar Italianu crepitare, scoppiettare, scoppiare, rombare Tedescu bersten, knistern.

«« Torra a chircare