batàglia , nf: batalla, bataza Definitzione gherrígiu o gherra; prus che àteru, pelea manna chi unu si leat foedhandho po cumbínchere a s'àteru, po giare imparu, chistionu airadu Sinònimos e contràrios gherra / chistionu, ragàglia 2. chi no si citeis, cun totu custa batalla ndi dhu iscidais! ◊ peri is bias s'intendit sa batalla, s'arrisu ◊ is còngius immoi funt segaus e is batallas no balint a nudha ◊ lassai is batallas e isterreisí po gustai! ◊ ndi tenis, de batalla, no citis nudha! ◊ intendhendhe totu custa batalla, zeo mi che seo pesada Sambenados e Provèrbios prb: cun sa batalla no si prenit sa brenti Tradutziones Frantzesu gueulement, vacarme Ingresu noise Ispagnolu batalla Italianu battàglia, chiasso, discórso concitato Tedescu Kampf, Schlacht, Lärm, Wortwechsel.
batalòca , nf Definitzione chistionu a meda e a boghe arta Sinònimos e contràrios bataralla, bria, ciaciarra, ciaramedha, ragàglia Tradutziones Frantzesu discours altéré Ingresu excited talk Ispagnolu discurso acalorado Italianu discórso concitato Tedescu Wortwechsel.
chistionàda , nf Definitzione su chistionare, manera de chistionare Sinònimos e contràrios arrallada, arrejonada, chistionadura, chistionu Frases arratza de chistionada, sa tua: l'as tue, sa curpa, e ti daes resones puru! 2. nos semus àpidos paris e nos amus fatu una bella chistionada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu raisonnement, propos Ingresu reasoning Ispagnolu razonamiento, discurso Italianu ragionaménto, discórso Tedescu Gedankengang, Rede.
chistiónu , nm Definitzione totu su chi si narat de una chistione, de un'argumentu, mescamente foedhandho s'unu cun s'àteru; su istare foedhandho de calecuna cosa Sinònimos e contràrios alleca, allegonzu, arragionu, cuntrastu, narinzu, negóssiu Maneras de nàrrere csn: zúghere una cosa in c. = fuedhai de una cosa; intrare in c. cun d-unu = fuedhai, chistionai de ccn. cosa cun d-unu, leare chistionu; bènnere a chistionu = agatàresi paris a chistionare Frases za l'apo intesa cuss'allega ca la zughiant in chistionu in domo de Bodale ◊ mi mintiat pore su chistionu a cuscusinu de cristianos chi no bidia 2. candho sunt paris istant semper a chistionu: ndhe agatant cosas de nàrrere!…◊ goi e goi, semus intrados in chistionu cun Fulanu ◊ isse no fuit a primma cun megus: fuit solu chi no benimis a chistionu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu conversation, argument Ingresu talking Ispagnolu conversación, discurso, asunto, tema Italianu conversazióne, dïàlogo, discórso, argoménto Tedescu Gespräch, Rede.
discúrsu , nm: discussu 1, discurtzu Definitzione chistionu o foedhada longa, arrexonada chi unu faet a solu, a boghe arta foedhandho o ligindho Sinònimos e contràrios chistionada, chistionadura, chistionu, cuntrastu, negóssiu Tradutziones Frantzesu discours Ingresu speech Ispagnolu discurso Italianu discórso Tedescu Rede.
iscantarúmene, iscantarúmine , nm Definitzione chistionu bambu, chentza cabu e ne coa Sinònimos e contràrios ibéntiu, iscàntaru, tracaza Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu propos inconséquent Ingresu rambling speech Ispagnolu discurso sin sentido Italianu discórso sconclusionato, sènza costrutto Tedescu zusammenhanglose Reden.
parlàta , nf: prallata Definitzione chistionada manna, longa, chi unu faet a gente iscurtandho, prus che àteru in logu apertu a totugantos Frases non iscís ca depu fai una prallata a sa genti? - at nau su síndhigu ◊ canno est abbassatu dae su postale at bistu sa piatza prena de tzente tratesa pro ascurtare sa parlata de Grassasaddeu ◊ s'onorèvole fit bonu in sas 'parlatas' e candho favedhabat issu ghirabant peri dae sartu pro l'intèndhere Ètimu itl. parlata Tradutziones Frantzesu discours, comice Ingresu speech, meeting Ispagnolu discurso, mitin Italianu discórso, comìzio Tedescu Rede.
tracàza , nf Definitzione chistionu a isciolóriu, chentza contu e chentza cabu Sinònimos e contràrios iscantarúmene Tradutziones Frantzesu propos dénués de fondement Ingresu long and idle talk Ispagnolu parrafada, discurso vano Italianu discórso lungo, inùtile e sènza fondaménto Tedescu lange, unnütze Rede.