allèca , nf: allega, lega Definitzione sa paràula, su foedhu chi si narat; sa cosa chi si chistionat; sa foedhada in cantu distinta de un'àtera de sa matessi limba Sinònimos e contràrios faedhu, paràgula / algumentu, arragionu, chestione, tema 1 / allecatu / bodheta, istrísina, lendha Maneras de nàrrere csn: leare s'allega de… = fuedhai de…; bogare s'a., essire s'a. = fuedhai o intèndiri fuedhendi de ccn. chistioni; èssere allegatza (nau de ccn.)= allegàrgiu, bodheteri, crastuleri Frases candho faedhaiat, nemos ndhe li cumprendhiat un'allega ◊ s'allega est che a su pugnale: chie la tenet l'iscat impreare! ◊ a bortas tocat a arrespramiai cun is allegas puru 2. e it'est s'allega chi zughides, totu custu chistionu?! ◊ tziu Tzèsari est intrau ancora sighendi s'allega sua ◊ cambiade allega e lassàdemi custos chistionos! 3. G. Mercurio at iscritu sa grammàtica de s'allega baroniesa 4. a allegas pariat chi che betaiant su monte a francas, ma fint mandrones etotu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu question, argument, thème, sujet Ingresu question Ispagnolu palabra, tema, asunto Italianu questióne, argoménto Tedescu Frage, Argument.
arguméntu , nm Definitzione cosa chi si chistionat, chi si portat in chistionu, chi s'est istudiandho, fintzes motivu, arrexone / rugare s'a. (chistionendhe) = segare in curtzu, chentza istare a nàrrere totu totu Sinònimos e contràrios alleca, chestione, tema 1 / cdh. algumentu Frases custos iscritos mi funt pàssios cussos chi ant tratau de un'argumentu de sa vida de is babbais e mammais nostas ◊ bos cherjo presentare un'argumentu ◊ babbu e mamma sunt sempre in argumentu, ma deo no ndhe cherzo s'intesa! ◊ cun argumentus sérius su partidu depiat interessai a totus 2. no mi tratenzo e rugo s'argumentu Tradutziones Frantzesu argument Ingresu subject Ispagnolu tema, asunto, argumento Italianu argoménto Tedescu Argument.
chistiónu , nm Definitzione totu su chi si narat de una chistione, de un'argumentu, mescamente foedhandho s'unu cun s'àteru; su istare foedhandho de calecuna cosa Sinònimos e contràrios alleca, allegonzu, arragionu, cuntrastu, narinzu, negóssiu Maneras de nàrrere csn: zúghere una cosa in c. = fuedhai de una cosa; intrare in c. cun d-unu = fuedhai, chistionai de ccn. cosa cun d-unu, leare chistionu; bènnere a chistionu = agatàresi paris a chistionare Frases za l'apo intesa cuss'allega ca la zughiant in chistionu in domo de Bodale ◊ mi mintiat pore su chistionu a cuscusinu de cristianos chi no bidia 2. candho sunt paris istant semper a chistionu: ndhe agatant cosas de nàrrere!…◊ goi e goi, semus intrados in chistionu cun Fulanu ◊ isse no fuit a primma cun megus: fuit solu chi no benimis a chistionu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu conversation, argument Ingresu talking Ispagnolu conversación, discurso, asunto, tema Italianu conversazióne, dïàlogo, discórso, argoménto Tedescu Gespräch, Rede.
púntu 4 , nm Definitzione cosa, parte, ispartzidura de un'argumentu, de unu chistionu, de un'iscritura; genia de lobighedhu de lana o de filu (fintzes de ferru) intrau apare cun àteros a tessidura / is puntus de cantai = is temas chi giaent a is cantadores de palcu; p. de rexone = arrexone in calecuna cosa; passat ora passat p. = dónnia cosa bolet fata a tempus suo; arrigolli is puntus (in cosa téssia) = tènnere sos puntos Sinònimos e contràrios tema / màglia Frases sos puntos chi ti restant de passare: una morte, un'inferru e una glória e unu Deus pro ti giudicare (Cubeddu)◊ cun is progetus eus acabbau: immoi sartaus a un'àteru puntu, si su Cuntzillu est de acórdiu ◊ istrassit ora istrassit puntu ◊ in cussu puntu no ti do rejone! Tradutziones Frantzesu argument, thème Ingresu subject Ispagnolu tema, argumento Italianu argoménto Tedescu Punkt, Sache.
tèma 1 , nm Definitzione argumentu chi si portat in chistionu, sa cosa chi si chistionat, de chistionare: mescamente s'argumentu tirau a billetes chi giaent a is poetas de palcu, o su chi in iscola giaent a is istudentes po dhos pònnere a iscríere, coment’e prova o cumproa de su chi ant istudiau o de comente ischint foedhare de s'argumentu Sinònimos e contràrios alleca, argumentu, chestione Frases in su tema chi dadu mi as oe devo cantare sa part'e s'eroe (Cubeddu)◊ o siat tema betzu o tema nou, deo in custu bi agato recreu! (Sozu)◊ arrejono su tema chi dana, lu fato diventare triunfante (Tucone) Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu sujet, thème Ingresu composition, topic Ispagnolu tema Italianu tèma, argoménto Tedescu Thema.