allèca , nf: allega,
lega Definitzione
sa paràula, su foedhu chi si narat; sa cosa chi si chistionat; sa foedhada in cantu distinta de un'àtera de sa matessi limba
Sinònimos e contràrios
faedhu,
paràgula
/
algumentu,
arragionu,
chestione,
tema 1
/
allecatu
/
bodheta,
istrísina,
lendha
Maneras de nàrrere
csn:
leare s'allega de… = fuedhai de…; bogare s'a., essire s'a. = fuedhai o intèndiri fuedhendi de ccn. chistioni; èssere allegatza (nau de ccn.)= allegàrgiu, bodheteri, crastuleri
Frases
candho faedhaiat, nemos ndhe li cumprendhiat un'allega ◊ s'allega est che a su pugnale: chie la tenet l'iscat impreare! ◊ a bortas tocat a arrespramiai cun is allegas puru
2.
e it'est s'allega chi zughides, totu custu chistionu?! ◊ tziu Tzèsari est intrau ancora sighendi s'allega sua ◊ cambiade allega e lassàdemi custos chistionos!
3.
G. Mercurio at iscritu sa grammàtica de s'allega baroniesa
4.
a allegas pariat chi che betaiant su monte a francas, ma fint mandrones etotu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
question,
argument,
thème,
sujet
Ingresu
question
Ispagnolu
palabra,
tema,
asunto
Italianu
questióne,
argoménto
Tedescu
Frage,
Argument.
sugétu , agt, nm, avb: assuzetu,
súgitu,
sutzetu,
suzetu Definitzione
chi o chie faet, podet o dhi podet capitare cosa; chi est possíbbile
Sinònimos e contràrios
capaci,
dàbbile
Maneras de nàrrere
csn:
bi annat sutzetu = (nadu de carchi cosa in d-un'àtera) bi andhat bene meda, zustu zustu; suzetu est, chi… (coment'e brighendhe a unu) = tanti gei!…
Frases
chie andhat a cadhu est sugetu a ndhe rúere ◊ sa vida nostra est meda dilicada, sempre sugeta a milli maladias (Cubeddu)◊ fiza de Antoni Farina iscas chi so, sugeta a ndhe leare ma ndhe do (Maria Farina)◊ seus totus súgitus a isbagliai ◊ cussu predicàt sa libberatzioni de sa persona de èssi súgita a s'istadu
2.
su suzetu de una fràsia est su númene chi inditat chie faghet s'atzione o de chie o ite si faedhat
3.
est sugetu chi pioat ◊ de curas est sugetu a ndhe fadhire su dutore puru ◊ - Si li ponet manu, custa faina che lu faghet in duas dies!… - Suzetu est…, pro sa mandronia chi tenet! ◊ suzetu est, chi ti ponzas a fàghere cosa…: no daes una manu de azudu!
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
sujet
Ingresu
subject
Ispagnolu
sujeto
Italianu
soggètto
Tedescu
Subjekt,
anfällig.
tèma 1 , nm Definitzione
argumentu chi si portat in chistionu, sa cosa chi si chistionat, de chistionare: mescamente s'argumentu tirau a billetes chi giaent a is poetas de palcu, o su chi in iscola giaent a is istudentes po dhos pònnere a iscríere, coment’e prova o cumproa de su chi ant istudiau o de comente ischint foedhare de s'argumentu
Sinònimos e contràrios
alleca,
argumentu,
chestione
Frases
in su tema chi dadu mi as oe devo cantare sa part'e s'eroe (Cubeddu)◊ o siat tema betzu o tema nou, deo in custu bi agato recreu! (Sozu)◊ arrejono su tema chi dana, lu fato diventare triunfante (Tucone)
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
sujet,
thème
Ingresu
composition,
topic
Ispagnolu
tema
Italianu
tèma,
argoménto
Tedescu
Thema.