acodulàre , vrb: acudulare Definitzione tragare, iscúdere a pedra; fàere grae?, fàere a códulu?, fàere coment'e a cude, téteru che pedhe? Sinònimos e contràrios apedriai, intellai 2. sas fardetas comintzabant a s'acudulare dae sa saghina de sas matas allentorias Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lapider Ingresu to throw stones Ispagnolu arrojar una pedra Italianu lanciare sassi Tedescu Steine werfen.
imbolàre , vrb Definitzione betare a terra, lassare sa cosa betandhochedha atesu, betandhodha de artu o a istràmpidu, coment’e a bolu, chentza órdine; calare de artu a cropu; rfl. nau prus che àteru de fémina chentza cojuare, crocare cun facilidade po si giare a s’ómine faendho pagu càrculu de issa etotu / andhare imbola imbola = imbolèndhesi inoghe e in cudhane, de tretu in tretu, a su corca corca Sinònimos e contràrios abbutare, betae, foliai, frundhire, imbrillai, irbotulae, iscavulai, ispiòndiri, issèndhere, scabiossai | ctr. collire / assantae, assetiai, pònnere Frases imbolamiche atesu cussas cosas! ◊ imbòlache s'arga! ◊ collide s'olia e imbolade a s'isterzu! ◊ no imboles gai fatu de su logu sa bestimenta chi ti càmbias! 2. s'abiolu si tucat, leat bolu e dae s'aera s'imbolat che raju! 3. si biet chi issa no est una fémina pagu séria chi s'imbolat in bratzos de chie totu li capitat! ◊ nos semus imbolados che duos iserelados! Ètimu ltn. involare Tradutziones Frantzesu lancer, jeter Ingresu to fling Ispagnolu tirar, arrojar Italianu lanciare, buttare, scaraventare Tedescu werfen, schleudern.
imperiàre , vrb Definitzione iscúdere o lampare una cosa atesu Sinònimos e contràrios abbutare, aggradiare, imbolare, interiare, ispiòndiri, lampare Frases sa preda deo che l'império prus de a tie ◊ a frundha si che impériat sa preda meda prus de la tragare a manu ◊ sa pompa, afíndhela in punta, che impériat s'abba atesu mescamente si bi at pressione meda 2. crabolos coment'e in líbbera aera imperiades atesu Tradutziones Frantzesu lancer Ingresu to fling Ispagnolu arrojar Italianu lanciare Tedescu werfen.
lampàre 1, lampàri , vrb Definitzione betare, imbolare a terra, iscúdere atesu, giare apitzu, nau fintzes in su sensu de aciapare, aferrare, furare Sinònimos e contràrios aceiri, imbolare, imbrillai, imperiare, ispiòndiri, issèndhere, istrampare, lampinare Maneras de nàrrere csn: lampare sas manos a unu = betare pódhighes subra a ccn. a lu mazare; l. unu frastimu = frastimai, betare irrocos Frases mi so lampadu a terra ◊ mi so lampadu subra de su letu e mi che so drommidu ◊ si calchi ogetu podiat coglire bi lu lampàt a dossu ◊ su puzone si lampat de s'aera e torrat a su nidu a bicu pienu ◊ che l'at lampadu foras dae sa gianna ◊ li podiaizis lampare unu raju! ◊ sas màchinas che lampant sa lughe atesu ◊ e a cantos lis at lampadu ojadas furàntzulas, candho fit giòvana! 2. su cane tentat de si lampare a unu Tradutziones Frantzesu lancer, jeter Ingresu to throw, to cast Ispagnolu echar, arrojar Italianu lanciare, gettare Tedescu werfen.
spòndi, spòndiri , vrb: ispiòndiri*, sprondi, spròndiri, sprúndiri, spundi 1, spúndiri Definitzione iscúdere, betare, fèrrere o fintzes andhare o essire atesu; aporrire, giare una cosa in manu a s'àteru; fintzes essire, istèrrere, bogare a fora o prus in fora Sinònimos e contràrios aceiri, aggradiare, imperiare, imprònnere, fèrrere, ghetai, spiondai, sprilliri / aporrire Frases su pisitu fait curri su lómburu cun is farrunchedhas po nci dhu spúndiri sempri prus atesu ◊ cantu nci dha spondis, sa pedra, tirendi a manu? ◊ e bai inoramala… toh su coru! - narat Bissenti spondedhucedhu in faci a s'arretori ◊ sa nosta est sa terra de chini, po s'amarolla, est istétiu sprúndiu atesu de domu lassendi genti abetendi (F.Carlini) 2. lah no ti spundas tropu atesu de cuilarxa ca cussu ti bolit ispitzulai! 3. sprondimindi su tobàciu ca frigòciu su nadiai a su pipiu! 4. custa zona est diventada aici manna chi nci spundit fintzas a su ponti Tradutziones Frantzesu lancer Ingresu to throw Ispagnolu arrojar, lanzar Italianu lanciare, proiettare Tedescu werfen.