abarrài , vrb: abbarrae,
abbarrai,
abbarrare,
abbarrari Definitzione
su istare in su matessi logu, de unu matessi betu, fintzes arrèschere, firmare, e nau de cantidade in su sensu de avantzare, coigiare: a logos abbarrare bolet nàrrere incracare, abbatigare
Sinònimos e contràrios
addurae,
afrimai,
aparare,
arreare,
aturai,
imbarare,
rèzere,
stentai
/
avansare 1,
soberare
/
abbaticare,
incalcare
| ctr.
andai
Maneras de nàrrere
csn:
andai, andhare o istare abarra abarra = caminare a su pasa pasa, a su frimma frimma; abbarrare a su chi faghet s'àteru = leare pro bonu o atzetare su chi faghet o cheret s'àteru; abbarrai po perda de fundamentu = abarrai po niali, a pedra ’e cadhigare, a pedra ’e sètzere, pro sempre (nadu a irfutimentu); abbarrai in faci a unu = rispòndhereli, mostraidhi is dentis; abarrai inténdius = abarrai de acórdiu; abbarrai a manus arréndias = istare a manos iscutas, chentza fàghere nudha; abbarrai in parada = frimmàresi pro abbaidare, istare frimmos abbaidendhe; abbarrai a barba asciuta = cun unu prammu de nasu, chentza su chi s'isperaiat; sunfriri de carru abbarrau = andhare de su corpus a pelea, èssere tupados, frimmos de andhare de su corpus; èssiri abarraus (agt.) = che fatos e lassados, che nemmos, èssere chentza intiga peruna
Frases
abarras innòi o ti ndi andas? ◊ si abbarrades chenamus paris ◊ abarra firmu!, abbarra mudu!, abbarra trancuillu!, abbarra cun Deus! ◊ seu abarrau prexau de custa cosa ◊ si sighit deosi cussu abbarrat istrupiau ◊ candu mi crocu a meigama abarru totu sa noti fúrria fúrria ◊ isse ischit abbarrare a cadhu ◊ de totu cussa cosa no ti at abarrau nudha
2.
l'apo posta bene, cussa cosa, ma no abbarrat ◊ su giuo s'est abarrau in sa pesada ca fut tropu su gàrrigu
3.
in su tempus chi dhi abarrat depit fai custu! ◊ no dhi fut abarrau nudha de su chi iat pigau ◊ ti che as ispéndhiu totu e ses torrau a bidha a ti aprecare, ca assumancus cussu innoghe ti est abbarrau! ◊ chi ti dha papas tui, sa cosa, no ndi abarrat a mimi! ◊ candho ndhe bogat s'ispesa, ite dhi abbarrat?
4.
funt abarraus, in custa bidha, assinuncas podenta fai assumancus calincuna festa po portai genti!
Sambenados e Provèrbios
prb:
mezus carru annanne chi no carru abbarradu
Tradutziones
Frantzesu
rester
Ingresu
to stay
Ispagnolu
quedarse
Italianu
rimanére,
permanére
Tedescu
bleiben.
aturài, aturàre , vrb Definitzione
su istare o abbarrare in su matessi logu o de unu matessi betu o manera
Sinònimos e contràrios
abarrai,
addurae,
afrimai,
imbarare
| ctr.
andai,
tocai 1
Frases
est aturara sola in pratza ◊ depit aturai atentu ◊ po totu su merí est aturada citia ◊ si su trémulu est giagadu meda, aturat pitzigadu in sa tassita (G.Addis)
2.
mi funt aturaus cuatru sodhus
Sambenados e Provèrbios
prb:
aturai in sa pinta giusta, in sa pinta ereta
Ètimu
ctl.
aturar-se
Tradutziones
Frantzesu
rester
Ingresu
to stay
Ispagnolu
quedarse
Italianu
restare,
rimanére
Tedescu
bleiben.
ifiudàre , vrb: imbiudare,
infiudai,
inviudai Definitzione
abbarrare chentza pobidhu o chentza pobidha po morte de s’unu o de s’àtera
Sinònimos e contràrios
imbatiare,
sciudai,
sviurai
Frases
apena s'est imbiudau at béndhiu su bestiàmene ◊ mi seo immalaidada meda e fust acanta de t'ifiudare! ◊ s'ómine chi s'ifiudat no torrat prus de giudu ◊ cumenti est chi ti ses infiudada?
Ètimu
ctl., spn.
Tradutziones
Frantzesu
être veuf
Ingresu
to be left a widow (er)
Ispagnolu
enviudar
Italianu
rimanére védovi
Tedescu
verwitwen.
inciassàre , vrb Definitzione
pònnere o abbarrare istrintu in mesu de duas cosas coment'e istrecandho
Sinònimos e contràrios
aggafiare,
incasciae
2.
in sa ruta de su muru so restadu inciassadu tra duos cantones
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rester pris,
s'accrocher
Ingresu
to get entangled
Ispagnolu
enredarse,
engancharse
Italianu
rimanére impigliato
Tedescu
verfangen bleiben.