acíchidu, acíchiru , nm: assíchidu, atzíchidu, atzíchiru Definitzione su tímere chi naschit totinduna po calecuna cosa chi s'intendhet o chi capitat, prus che àteru de dannu o chi podet fàere dannu, èssere perigulosa Sinònimos e contràrios arrore, asciuconu, assàntiu, assicu, assúmbridu, assústidu, avrina 1, ilgiru, isprama, tzurrumbu Maneras de nàrrere csn: pigai a. = leare assustru; cídrinu de s'a.; a. légiu, forti = assuconu mannu Frases genti chi andàt a cicai iscruxoxus anca ndi beniant macus de s'assíchidu! ◊ mi ndi seu pigau un'atzíchiru!…◊ nosu dh’eus biu nontesta cussu mustajoni, de unu cantu si moreus de s’acíchiru! ◊ intendhendho su gugúliu de is canes si fut istridhida po s'assíchidu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu peur Ingresu fear Ispagnolu susto Italianu spavènto Tedescu Schrecken.

asciuconàre , vrb: assuconai, assuconare, assucunai, atzuconare Definitzione pigare o fàere pigare assíchidu, fàere a tímere meda (a./c. is formas vrbl. de assucunai ispostant sa tónica cunforma a su nm. assúcunu: indic. pres. 1ˆ, 2ˆ, 3ˆp. sing. e 3ˆp. pl. assúcunu, assúcunas, assúcunat, assúcunant; cong. pres. 1ˆ, 2ˆ, 3ˆp. sing. e 3ˆp. pl. assúcuni, assúcunis, assúcunit, assúcunint) Sinònimos e contràrios abbuare, acicai, apramare, assalciare, assantiare, asciustrare, aterrighinare, ilgirare, impagurire, ispabajare, ispantamare, ispaurire, ispramai, istrementire, isturdinare, spetziai, stremessiri Frases su pisedhu si fit asciuconadu e che fit cúrridu avrinendhe a coas de sa mama ◊ no mi essas chentza mi ndhe abbizare, ca mi assuconas! ◊ si ndi fut assucunau e si ndi fut andau stramoriau ◊ sa mannalissa chi benit assuconada no donat lati ◊ no timas e no ti asciucones, ca bi est chin tecus su Segnore!◊ no mi assúcunis! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu épouvanter Ingresu to scare Ispagnolu asustar Italianu far prèndere spavènto, impaurire Tedescu einschüchtern.

asciucónu , nm: assuconu 1, assúconu, assúcunu Definitzione isprama, assíchidu chi unu provat candho dhi acontesset totinduna ccn. cosa de tímere o chi timet, e fintzes sa trémia chi faet, sa timoria chi abbarrat a bisura de maladia tempus meda apustis Sinònimos e contràrios acíchidu, apanteju, arrore, assàntiu, assàrtiu, assucononzu, assucu, assúmbridu, assústidu, ilgiru, ispantu, ispàsamu, isprama, tzurrumbu Maneras de nàrrere csn: leare, pigare a. = fai sa sprama; ghetare asciuconu a unu = fai atzicai Frases upas umanas atrigantadas de s'assuconu si chircant a s'apapu in miniera ◊ a s'assuconu sa pipa che li est illigigada dae buca ◊ pro s'asciuconu, sas guàrdias resteint che mortas ◊ e ca fiza tua est a gana mala mi faes pigare un'assúcunu gasi?! ◊ su Segnore lis at a ghetare asciuconu mannu! ◊ a issos si los at picados s'asciuconu 2. andu pretibreti ascultendu un'atrepillu, un'assúcunu 3. Antoni curaiat s'assúcunu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu frayeur, peur Ingresu fright Ispagnolu susto Italianu spavènto Tedescu Schreck.

asciústru , nm: assultu, assustru, assustu Definitzione assíchidu mannu / dare a unu s'abba de s'assustru = dare abba a bufare a chie at collidu assustru, ca li faghet bene Sinònimos e contràrios acíchidu, assústidu, timoria Frases vos at a uchídere s’asciustru! ◊ at collidu asciustru: pórrili una tassa de abba!◊ si a denote biet cuss'irmustru calicunu de coro pacu forte, massestat, ndhe morit de s'assustru! (G.A.Solinas)◊ ti pesso currendhe a fuidura cun s'assustu de rúere ◊ a sa pitzinna li ant fatu mandhicare carchi cosa pro si torraret dae s'assustu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grande frayeur Ingresu strong fright Ispagnolu susto Italianu fòrte spavènto Tedescu großer Schreck.

assústidu , nm Definitzione assíchidu mannu, timoria meda Sinònimos e contràrios acíchidu, arrore, asciuconu, asciustru, assàntiu, assàrtiu, assúmbridu, ilgiru, ispàsamu, isprama Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grande frayeur Ingresu fear Ispagnolu susto Italianu spavènto Tedescu Schreck.

timoría, timória , nf: timuria, timúria Definitzione prus che àteru, su tímere, su istare timendho / intrare t., pònnere t. = cummentzai a tímiri, fai a tímiri Sinònimos e contràrios pagura, paguria, timinzu | ctr. coragi Frases dhis fut intrada a totus una grandu timoria ◊ sos astudhos pigant piús pro sas timorias chi no pro sos bonos sentimentos ◊ una timoriedha megat de mi pigai!…◊ si ponit peri a fai su mortu margiani po mi ponni timória ◊ sa timoria li lebabat binta Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu peur Ingresu fear Ispagnolu miedo, susto Italianu paura, spavènto Tedescu Furcht, Schreck.

tzurrúmbu , nm Definitzione pauria manna, timéntzia chi si provat de un'improntu, a s'ingrundha Sinònimos e contràrios acíchidu, asciuconu, assicu, assúmbridu, assústidu, isprama Tradutziones Frantzesu peur soudaine Ingresu fright Ispagnolu susto Italianu spavènto, paura violènta e improvvisa Tedescu Schreck.

«« Torra a chircare