etótu , agt, avb: atotu, itotu Definitzione e + totu = matessi, inditat una identidade, sa matessi cosa de àteru foedhu: est impreau coment'e un'agt. e po acumpangiare un'avérbiu o unu vrb. po dhi giare prus fortza e no mudat mai mancu coment'e agt. Sinònimos e contràrios mantessi Frases deo etotu bi so andhadu ◊ dh'at bófiu issa etotu ◊ fiat pannu chi tessiant issas etotu ◊ est un'imbrógliu po is pipius etotu ◊ ndhe aviant bisonzu issos etotu 2. bi andho como etotu ◊ lu cheriat ma l'at lassadu gai etotu ◊ is amigus ant cumentzau luegus etotu ◊ de essendu piciochedhus etotu tocat a si abbituai ◊ dèu dh'apu isperimentau asuba mia etotu ◊ istanote etotu as a nàrrere chi no mi connosches ◊ at a sanai aici etotu ◊ iat tocau etotu a tzerriai su vicàriu ◊ apu a bandai oi etotu ◊ s'ant a fai a isposus s'annu etotu ◊ tiu Cubeddu cantaiat lestru etotu ◊ -Caru? -Caru etotu, balla! ◊ -Dhu fais? -Dhu fatzu etotu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu même Ingresu self Ispagnolu mismo, igual Italianu stésso Tedescu derselbe.
mantéssi , agt, prn, avb: matessi, matéssiu Definitzione chi no est àteru, chi no est diferente (chentza cambiamentu de sing. a pl. e ne de m. a f.); impreau coment'e avb. inditat manera, in su sensu de deasi etotu, chentza diferéntzia (èssere su m.) Sinònimos e contràrios acitotu, atotu Frases si aimus postu su mantessi tempus pro zogare e istudiare aimus ischidu a Kant chei s'abba ◊ amus bidu sos matessi ómines, sas matessi féminas ◊ resessint a numenare in sa matessi manera sas matessi cosas ◊ babbu e fillu s'infriscant pighendi s'àcua de su matessi lavamanu ◊ sa luna giogàt in su celu luxendu e a su matessi tempus isprighendusia in d-una lacunedha de àcua 2. su matessi chi at faedhadu a tie at faedhadu a mie ◊ custos sunt sos matessi chi amus bidu in cudhane ◊ deo so su matessi chi tue as chistionadu s'annu passadu 3. sa lughe est paga ma lezo su matessi ◊ isse at fatu goi, e tue su matessi! ◊ fintzas si est de deris, su pane, lu cherzo su matessi ◊ andhe deo o andhes tue, pro contu meu est su matessi ◊ che a tie mantessi sunt bolados sos annos mios (F.Sechi) Ètimu ctl. mateix Tradutziones Frantzesu même (adj.), lela même (pron), exactement, justement, vraiment (adv.), tout de même, quand même Ingresu same, equally, -self Ispagnolu mismo Italianu medésimo, stésso, pròprio, ugualménte Tedescu gleich.
própiu , agt, prn, avb: própriu Definitzione cussu etotu, agt. e prn. solu de identidade: coment'e agt. s'impreat mescamente in camp. e no est sèmpere chi càmbiat de m. a f.; coment'e avb. si narat in su sensu de giustu giustu, precisu e a bortas pigat s'art. su e fintzes sa prep. a Sinònimos e contràrios mantessi Frases chi ti arrespundit sa própiu cosa lassadhu istai ◊ dhi at torrau a fai sa própiu domanda ◊ cussu at fatu sa própiu vida de is àterus ◊ morte e vida pariant pintaas chin sos própios colores ◊ Fida torràt a contai cun is própius fuedhus su chi dhi praxiat de prus ◊ fiat sa própiu dí ◊ seus naenno sa própia cosa! 2. cust'ómini est su própiu de ariseu ◊ su própiu chi as bidu tue apo bidu deo 3. est própiu gai, comente ses nendhe! ◊ custa cosa est própiu bella! ◊ própiu a mimi depiat fai custa treta?! ◊ una craba sàrtiat su muru e si ponet a iscorzare própriu s'arvuritu meu (F.Masala)◊ ant imbovau própiu a issu ◊ fui própiu po no benni, leh! ◊ fiat própiu sa dí! ◊ is pillonis no séminant, ni messant, ni incúngiant, epuru su Babbu dhus alimentat su própiu ◊ dèu dhoi bollu andai a su própiu Ètimu ltn. proprius Tradutziones Frantzesu même Ingresu same Ispagnolu mismo Italianu medésimo, stésso, pròprio Tedescu selbst, eigen, derselbe, die-, das-, gerade, eben.