bànca , nf Definitzione
trastu, genia de mobbília po pònnere a papare, po trebballare
Sinònimos e contràrios
mesa
Maneras de nàrrere
csn:
b. de mortos = sa mesa ue ponent su mortu in crésia; istare a b. parada = a mesa posta, sempri papendi
Frases
amus a tènnere late e torrare a bídere in banca butirru e casu ◊ sa banca est aparitzada ◊ riet sa banca a sa tiaza noa tota fiores! ◊ in banca no bos manchet pane e binu!
Sambenados e Provèrbios
prb:
amigu a banca, frade a bisonzu
Terminologia iscientìfica
mbl
Tradutziones
Frantzesu
table
Ingresu
table
Ispagnolu
mesa
Italianu
tàvolo,
tàvola
Tedescu
Tisch.
boltédhu , nm: bultedhu,
burtedhu 1,
bustedhu,
ortedhu Definitzione
aina po segare de pigare a una manu, impreau mescamente in coghina e in sa mesa: si narat fintzes a sa lepedha / min. bultedhutzu
Sinònimos e contràrios
gortedhu*,
leputzedhu,
lipedhu
/
arrasoa
Frases
cussu trau giughet sos corros che boltedhu! ◊ lassat istare canna chi fit seghendhe e bustedhos e si tucat a domo
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
couteau
Ingresu
knife
Ispagnolu
cuchillo
Italianu
coltèllo da tàvola
Tedescu
Tischmesser.
gortédhu , nm: gurtedhu,
gutedhu Definitzione
genia de aina segante a un'atza de pigare a una manu, mescamente impreau in coghina, in mesa; in is ògronos po magiare su linu, genia de màniga fata cun duas tàulas chi calant de atza in is imbagas de sa càscia / partes de unu gurtedhu: sa màniga, s'atza, sa punta, su tolu; genias de gurtedhos: de buciaca, de mesa, de iscroxai animalis, de crastai, de innestai; gortedhu sbucau o ingurdu = irmarradu, totu marras, chi no segat; g. assarretau = cun s'ata a dentighedhas
Sinònimos e contràrios
boltedhu,
leputzedhu
Frases
est abboxinendi che animali tocau de gortedhu! ◊ su pani dh'at segau a gortedhu ◊ sciadau, una giovunedha boit: gei no boit mancu un'istichida de gortedhu, no!…
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
ltn.
cultellus
Tradutziones
Frantzesu
couteau
Ingresu
knife
Ispagnolu
cuchillo
Italianu
coltèllo da tàvola
Tedescu
Tischmesser,
Küchenmesser.
mèsa , nf Definitzione
mobbília de diferentes formas (cuadrada, longa, tundha) po pònnere a papare, trebballare, fàere pane, fata prus che àteru a tàulas lisas in paris cun bàtoro peis e fintzes calàsciu; fintzes orroca in paris in mare e in oros de mare / min. mesedha, mesigedha; partes de una m.: is peis, is traessas, su pianu; genias de mesa: de suíghere = banchita, mesa bàscia po cariare sa pasta, fàere su pane (ma a logos est arta po suíghere prantaos); de iscriri = iscrivania; po nai sa missa = sa mesa de su Segnore, s'artare
Sinònimos e contràrios
banca
Maneras de nàrrere
csn:
sètzere in m. = acurtzu a sa mesa pro manigare; apariciai sa m. = pònnere totu s'isterzu pro pònnere a manigare; pesaindi sa m. = collíreche totu dae subra de sa mesa; sas mesas de su carru = sos taulones de su letu de su carru; agatai sa m. scuta = andhare a manigare candho che ant collidu totu e no bi at prus nudha
Frases
andhant a pràndhere e po fàere bella figura ponent in pitzu de sa mesa is trastos bellos ◊ si un'apena giompet a bavinassa in mesa anzena s'imbutit fin'a s'últimu biraditu (Grolle)◊ isse bículat sempre in mesa anzena ◊ su mortu fut giai in pitzu de sa mesa e is fémminas iant cummenciau s'orrosàriu
Terminologia iscientìfica
mbl
Ètimu
ltn.
me(n)sa
Tradutziones
Frantzesu
table,
planche
Ingresu
table
Ispagnolu
mesa
Italianu
tàvolo,
tàvola
Tedescu
Tisch.
sabòca , nf, nm: sabocu,
saloca,
saloco,
saluca,
saruca,
sauca Definitzione
sale fine a bisura de tzúcuru, o prus fine puru
Sinònimos e contràrios
salipa
Frases
mallai, ferreris, mallai tot'e is centu milla custu mar'e saboca… cantu saboca! (V.Pisanu)◊ a unu chirru dhi at postu pane, una patata ispuligada e chibudha cun saloca ◊ sa saloca la teniat in su corru pro istare in assutu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sel de table
Ingresu
table salt
Ispagnolu
sal fina
Italianu
sale da tàvola
Tedescu
Tafelsalz.
salípa , nf Definitzione
sale móliu fine fine, che tzúcuru, de pònnere in mesa, saloca, po aciúnghere a ispergiadura a su papare
Sinònimos e contràrios
saboca
/
ttrs. saripa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sel de table
Ingresu
table salt
Ispagnolu
sal fina
Italianu
sale da tàvola
Tedescu
Tafelsalz.
tàba , nf: tàbula,
tàlua,
tàua,
tàula,
tàura Definitzione
linna de truncu mannu bogada o segada a pígiu grussu parívile, ma fintzes àteru materiale ladu, coment'e tàula (fintzes mesa)
Maneras de nàrrere
csn:
tàula imbacada = allachedhada, colembra; t. de is libbrus = pàzine ue si ponet sa lista de sos capítulos, de sos argumentos de su líbberu cun s'indíssiu de sa pàzine ue comintzant; pamentu fatu a tàulas = tauladu; tàula de su benuju = arrodedha 1; tàula de su cherbedhu = s'ossu de su fronti; pònnere a unu in tàulas de letu = fagher rúere a malàidu, fàghereli male de dèpere istare in letu; conca de tàlua = tontu, chi no cumprendhet o no cheret cumprèndhere; tàlua apitzus, tàlua asuta e petza in mesu… = su tostoine; tàula de ortu = iscra; tàula franca = mànigu e allozu chi si daet in donu o a parte dae e in prus de sa paga
Frases
apu fatu sa barca cun tabas de suerxu ◊ eus fatu un'iscannu de taba
2.
su ditzu narat: Amigu a tàula e frade a bisonzu!
3.
ti ponzo in tàulas de letu, si ti gheto pódhiches! ◊ giamàdemi dutores de profetu a curare sos males chi mi agabbant in tàulas de letu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Taula
Ètimu
ltn.
*taula
Tradutziones
Frantzesu
table,
planche
Ingresu
board,
table
Ispagnolu
tabla
Italianu
tàvola
Tedescu
Brett,
Tisch.