chinchídha , nf: cicidha,
cincidha Definitzione
orrughedhu de cosa alluta chi brínchidat de su fogu, mescamente segundhu sa linna, o de su ferru abbrigau a meda, sardandho a elétricu o fintzes de duos filos nuos cun sa currente candho si benint apare; in cobertantza, unu fàere coment'e bogandho fogu, àrridu, arrennegau
Sinònimos e contràrios
chintidha,
cinciriga,
cispa,
flaria,
fraidha,
ichinchidha,
ischentidha,
ischinchiridha,
istenchidha,
làntica,
pispidha,
schinchidha,
tighinisa
Frases
is cicidhas ndi calant apitzus apiodhendi s'arrobba ◊ su ferru cardau fait cincidhas
2.
ancu dhi essant cicidhas de buca, de nasu e de ogus! ◊ si bint is facis grogas che sa cera: ghetant is ogus cicidhas de fogu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Cincidda
Ètimu
ltn.
scintilla
Tradutziones
Frantzesu
étincelle
Ingresu
spark
Ispagnolu
chispa
Italianu
scintilla
Tedescu
Funke.
fraídha , nf Definitzione
biculedhu de cosa alluta chi brínchidat de su fogu, mescamente segundhu sa linna, o de su ferru abbrigau a meda, sardandho a elétricu o fintzes de duos filos nuos cun sa currente candho si benint apare
Sinònimos e contràrios
chinchidha,
cinciriga,
cispa,
flaria,
frarissa,
ichinchidha,
ischinchiridha,
istenchidha,
làntica,
pispidha,
schinchidha,
tighinisa
Frases
sa vida mia est durada coment'e una fraidha de linna ◊ poni calincuna cosa ananti de su fogu ca nd'iscudit sa fraidha atesu!
Ètimu
ltn.
favilla
Tradutziones
Frantzesu
étincelle
Ingresu
spark
Ispagnolu
chispa
Italianu
scintilla
Tedescu
Funke.
ichinchídha , nf, nm: ischendita,
ischentidha,
ischindidha,
ischindídhia,
ischindita,
ischinnita,
ischinnitza,
ischintidha,
ischintídhia,
ischintídhiu,
ischintiza,
ischintiridha,
ischintridha,
ischintzidha,
issintidha,
istinchídhia Definitzione
biculedhu de cosa alluta chi brínchidat de su fogu, mescamente segundhu sa linna, o de su ferru abbrigau a meda, o sardandho a elétricu e fintzes de duos filos nuos cun sa currente candho si benint apare chentza passare in d-un’aparíciu
Sinònimos e contràrios
chinchidha,
cinciriga,
cispa,
flaria,
fraidha,
ischinchiridha,
istenchidha,
istintidha,
làntica,
pispidha,
schinchidha,
scringhidha,
tighinisa
Frases
sas ischintzidhas de su focu artziabant a chelu ◊ bides in chelu lughendhe un'ispera che ischinnita de diamante ◊ che pedra catzavogu, a su colpu ndhe làmpinat s'ischintidha ◊ su bentu est truvendhe ischintiridhas de fogu ◊ si sulas, framma e ischintizas bolant
Ètimu
ltn.
scintilla
Tradutziones
Frantzesu
étincelle
Ingresu
spark
Ispagnolu
chispa
Italianu
scintilla
Tedescu
Funke.
rànu , nm Definitzione
su sèmene (upm) de unas cantu erbas, ma pruschetotu de is laores; orrughedhu piticu, tundhu, de css. cosa / min. ranighedhu, ranedhu; trigu a mesu r. = abbiveradu, mesu aortitzu / betare sos ranos a sos isposos = ghetai sa gràtzia
Sinònimos e contràrios
granu*,
nau 1
/
gràtzia
Frases
sunt isetendhe a pònnere ranu s'orzu, su trigu, s'avena ◊ cantos ranos maduros màrghinas! ◊ su ranu semenadu naschet, creschet, faghet sede, si aupat, bogat s'ispiga e ingranit ◊ acolli su ranu, fizu meu, ca custas sunt sas gràtzias de Deu! ◊ a ranu a ranu si faghet su muntone
2.
semus ranedhos de terra ansida in s'aera intemperiosa (G.Orgolesu)
3.
comente sunt colados in carrela, sos isposos, lis amus betadu sos ranos
Terminologia iscientìfica
rbr
Tradutziones
Frantzesu
grain
Ingresu
grain
Ispagnolu
grano
Italianu
chicco,
granèllo
Tedescu
Korn,
Funke.
rànza , nf Definitzione
orrugu pitichedhedhu de ccn. cosa, cosa pagu pagu
Sinònimos e contràrios
granzuta,
rena
Frases
ranzas de sale, de nie, de tempus ◊ cun sos píberes usa reguardu, su sale ponebbilu a ranza a ranza ◊ est un'incunza lanza: fischinidas de ànima e de coro si coglint chei s'oro a ranza a ranza ◊ che ranzas de sale si ant a sòlvere sas pupias suas!
2.
biso ranzas de fortuna ◊ mi so imbenujadu limosinendhe ranzas de terrinu inue piantare rughes de vida ◊ sos prófugos de Oriente sunt limosinendhe ranzas de terrinu
Tradutziones
Frantzesu
grain
Ingresu
particle
Ispagnolu
grano,
brizna
Italianu
granèllo
Tedescu
Funke.
tighinísa , nf Definitzione
orrughedhu de cosa alluta chi brínchidat de su fogu, mescamente segundhu sa linna, o de su ferru abbrigau a meda e pistau a martedhu o fintzes de duos filos nuos cun sa currente candho si benint apare
Sinònimos e contràrios
chinchidha,
cinciriga,
cispa,
flaria,
fraidha,
ichinchidha,
ischinchiridha,
istenchidha,
pispidha,
schinchidha,
tzighimisa
Tradutziones
Frantzesu
étincelle
Ingresu
spark
Ispagnolu
chiribita
Italianu
favilla
Tedescu
Funke.