arríede, arríere , vrb: arriri,
errídere,
irríere,
rídere* Definitzione
apèrrere unu pagu is lavras o fintzes apèrrere sa buca meda faendho intèndhere sa boghe a iscracàliu po cuntentesa, alligria, ca si agatat una cosa o una essia coriosa, befandho, abbaidandho ispetàculu / pps. arrísidu
Sinònimos e contràrios
arríara
| ctr.
piànghere
Maneras de nàrrere
csn:
èssiri arrí arrí = iscanzendhe de laras, fàghere un'iscanzada de laras pro ríere; arriri a iscracàllius, a buca prena, a boxi arta; arriri po befa = befare; schiringiaisí a arriri = iscanzare sas laras coment'e pro ríere, risitare, itl. sorrìdere; arriri a rúmbulu = èssere a tróulu de risu, ríere gai meda de si rúere
Frases
s'ómini chi portat ciorbedhu depit castiai e arriri de totu, puita isceti aici porit bivi in custu mundu ◊ si dh'iat nau arrí arrí ◊ Angiullina no arrít giai mai a buca aberta ◊ tui ti arrís, ma dèu no mi arriu, no!
Tradutziones
Frantzesu
rire
Ingresu
to smile
Ispagnolu
reír
Italianu
rìdere
Tedescu
lachen.
arrísu , nm: errísiu,
irrisu,
risu* Definitzione
alligria chi si paret aperindho is lavras o fintzes faendho una genia de boghe a iscracàlliu, a bortas po cuntentesa, po cosas curiosas, a bortas a befa / min. arrisixedhu
Sinònimos e contràrios
befa,
bischíglia
| ctr.
piantu
Maneras de nàrrere
csn:
ischiríngiu de a. = risitu; poderai s'a. = no ríere, istaresindhe de ríere; mòrriri, crepai, isbarraisí, pisciaisí de s'a. = ríere meda, itl. sbellicarsi dalle risa; faisí una passada de a. = fàgheresi una bentre o una pasta de risu; a. sen'e pisu = a fortza, chentza bi àere de ríere; a. grogu, cun croxolu = risu de malàidu (de malària), risu marigosu (pro cosas chi… bi ndh'at de prànghere); s'arrisu de is crabitus de Pasca (chi parent rindhe candho sunt mortos)= pro cosa chi dispiàghet, pro dannu; s'a. de is carrus furriaus = risu chi própiu no bi deghet, ríere pro dannu anzenu; s'a. de s'arenada arruta a terra e iscuartarada! = zenia de frastimu; èssiri s'a. de totus = èssere leados a befe de totugantos; fai una cosa candu su muenti est mortu de s’a. = tropu a irmasionu, a distempus; èssiri s'arrisu de sa genti = unu chi totugantos leant a befe, a risu
Frases
no si podiat poderai a s'arrisu ◊ e benimindi arrisu candu dha bint cun su bistiri de ortigu! ◊ tui ses s'arrisu de sa genti!
2.
de innòi a ti movi tui su cuadhu est mortu de s'arrisu
3.
s'arrisu de tzia Bacuca, chi iat lassau is barras in sa fruca!
Tradutziones
Frantzesu
sourire,
rire
Ingresu
smile
Ispagnolu
risa,
sonrisa
Italianu
sorriso,
riso
Tedescu
Lächeln,
Lachen.
calèschere , vrb Definitzione
erríere a praxere, intostare de s'errisu
Frases
su imbetzare no ti daet gustu tale de ndhe calèschere!
Ètimu
ltn.
*caleschere
Tradutziones
Frantzesu
rire à s'en tenir les côtes
Ingresu
to split one's sides laughing
Ispagnolu
reírse a carcajadas
Italianu
rìdere a crepapèlle
Tedescu
sich tot lachen.
chighigliàre , vrb Definitzione
erríere a iscracàlios mannos
Sinònimos e contràrios
iscacagliare,
isgangagliare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
chahuter,
rire brusquement
Ingresu
to laugh in an unseemely manner
Ispagnolu
reír a carcajadas
Italianu
rìdere scompostaménte
Tedescu
schallend lachen.
ghirghilliàre , vrb Definitzione
erriere a iscracàlios
Sinònimos e contràrios
chighigliare,
ghirghilliare,
iscrocuedhai,
isgangagliare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rire de façon bruyante,
ricaner
Ingresu
to sneer
Ispagnolu
reirse a carcajadas
Italianu
rìdere rumorosaménte,
sghignazzare
Tedescu
laut lachen.
iscacagliàre , vrb: iscacalliare,
iscracalare,
iscracalliare,
scracagliai Definitzione
erríere meda, a iscracàlios, a tzérrios, a boghe arta; nau de is pudhas puru, candho si pesant a boghes timendho
Sinònimos e contràrios
chighigliare,
ghirghilliare,
iscrocuedhai,
isgangagliare
Frases
naraiat totu custas larédhias iscacagliendhe che unu macu
2.
s'ischidant sos pudhos de onzi corte e iscacàgliant umpare a s'assuconu (P.Cabras)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rire aux éclats
Ingresu
to laugh eccesssively
Ispagnolu
reírse a carcajadas
Italianu
rìdere smoderataménte
Tedescu
schallend lachen.
iscrúfulu , nm Definitzione
su iscrufulare
Sinònimos e contràrios
cróchidu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éclatement d'une bagarre
Ingresu
burst of laughter
Ispagnolu
estallido de risa
Italianu
scòppio,
bòtto di risa
Tedescu
vor Lachen platzen.
pantamósu , agt Definitzione
nau de logu, chi est totu a unu pantamu, sèmpere a madrina, totu abba
Frases
in sa note de mares pantamosos nadant frades cun s'ànima ferida (G.Branca)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
marécageux
Ingresu
muddy
Ispagnolu
pantanoso
Italianu
pantanóso
Tedescu
voller Lachen,
verschlammt.
rídere , vrb: arríere,
errídere,
irríere,
ríede,
ríere,
ríghere,
riri Definitzione
apèrrere pagu pagu is lavras o fintzes apèrrere sa buca meda faendho intèndhere sa boghe po cuntentesa, alligria, ca si agatat una cosa o una essia coriosa, befandho, abbaidandho ispetàculu o àteru / ger. riendhe, rindhe, ridindhe; pps. rísidu, rísiu, ríghiu
Sinònimos e contràrios
| ctr.
piànghere
Maneras de nàrrere
csn:
rídere a gúrpinu = ríere cun malíssia, a befe, gorpeggorpe; ríere a cuscusinu = a s'iscúsia, chentza si fàghere a intèndhere; mi ndhe rio si… = mi ndi arriu (ma mi dispraxit etotu!); rídere a fiacu = arriri poita is àterus funt arriendi, ma sentza de cumprendi bèni ita dhus at fatus a arriri; dónnia pilu li ridet! = (nau de ccn.) est prexau che una pasca
Frases
umpare amus rísidu e giogadu ◊ si capatze no est unu de ríere de sa própia persone, no est in cunditzione de si ríere de neunu ◊ cussu zogante faghet a ríere sas predas ◊ su contu de Giuanne est contu ’e ríere: no tenet giuu e no ischit a iscríere! (M.Murenu)◊ candho avio intesu cussas allegas, no ischio prus si ríghere o mi assustare
Ètimu
ltn.
ridere
Tradutziones
Frantzesu
rire
Ingresu
to smile
Ispagnolu
reír
Italianu
rìdere
Tedescu
lachen.
rísida , nf Definitzione
su erríere, iscracaliada o pasta de errisu
Sinònimos e contràrios
iscacagliada,
iscacàgliu,
iscacaratzu,
iscracanzu,
iscracaxu
/
cdh. risaredha
Frases
est de una rísida ischifosa! ◊ li fruscieit in orijas una rísida manna
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éclat de rire,
petit rire
Ingresu
laughter,
small laugh
Ispagnolu
risotada,
carcajada,
risilla,
risita
Italianu
risata
Tedescu
Lachen,
unterdrücktes Lachen.
rísu , nm: arrisu,
errísiu,
irrisu Definitzione
alligria chi si paret aperindho is lavras o fintzes faendho una genia de boghe a iscracàliu, a bortas po cuntentesa, po cosas curiosas, a befa; a logos est fintzes pps. / min. risichedhu, risighedhu, risedhu, risitu / genias de errisu: r. a iscàsciu, a iscracàlliu, a lódhuru (de orrúere a terra, de no ndhe pòdere prus), r. matzoninu (falsu, befandho, faendho fintas), r. de sa melagranada (su corgiolu si tzacat, totu, e faet a bíere su granu), de sos crabitos de Pasca (chi parent erriendho a buca aperta, mortos, nau cun tzacu)
Sinònimos e contràrios
befa,
bischíglia
/
rísidu
| ctr.
piantu
Maneras de nàrrere
csn:
èssere a risu de ccn., de cada unu = èssere o fàghere a manera chi àtere si ndhe potat befare, ríere; fàghere una mata, una pasta de risu = ríere a piaghere; fuíreche su r. = no arrennèsciri a poderai s'arrisu; èssere a tróulu de risu = arriri a rúmbulu, ríere gai meda de si rúere
Frases
fateit fàghere una mata de risu fentra ai cussu muduleu (N.Musso)◊ sas carrelas fint un'andha e beni de zente e de iscàscaros de risu ◊ totus si ne fachiant su risu de su travàgliu suo, ca fit merderi ◊ bae chi deo no so a risu tou e si ti abbaidaias a carrones!…◊ bidindhe cussa funtzione mi ch'est fuidu su risu ◊ za si ndhe at a fàghere de su risu bidindhe chi mi at fatu dannu e leadu in ziru puru!…
2.
at risu unu pacu a malaggana ◊ deo mi ndhe fui risu
Ètimu
ltn.
risus
Tradutziones
Frantzesu
sourire,
rire
Ingresu
laugh
Ispagnolu
sonrisa,
risa
Italianu
sorriso,
riso
Tedescu
Lächeln,
Lachen.