Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
acoiladórgiu , nm: acoliadroxu,
acujadroxu,
acuiladroxu,
aculiadorzu,
aculiadroxu Definitzione
logu a crocare prus che àteru de is animales, niu, tana, logu a ue si che arretirant is pudhas, o fintzes àteros animales, po crocare
Sinònimos e contràrios
acóbiu,
cabonera,
corcadorju,
cortidórgiu,
crochidógiu,
prudhaxu,
pudhile
Frases
de cussa mata ndi ant fatu s'acoliadroxu is carrogas
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
tanière,
couche,
poulailler
Ingresu
lair,
den,
hen house
Ispagnolu
cubil,
cueva,
gallinero
Italianu
covile,
covàccio,
pollàio
Tedescu
Bau,
Nest,
Hühnerstall.
nídu , nm: niu Definitzione
genia de aprigu chi faent is pigiones (ma fintzes àteros animales) po frochire is oos e fàere fedu nou: est a bisura tundha e a fossu pagu o meda in mesu (si est apertu apitzu), o fintzes a bisura de bòcia, serrau lassandho un'istampu po intrare o essire su pigione; in cobertantza, domo; a logos una genia de pane grussu pintau, de forma tundha a lóriga / min. nidedhu; nidu, nidedhu, nidolu de casu = pischizolu minore
Sinònimos e contràrios
nistru
/
dommo
/
tana
Maneras de nàrrere
csn:
bogare nidos = scudi nius, calai pillonedhus de niu; puzone boladu dae n. = de primu bolu, chi at apenas lassadu su nidu; pilloni de n. = puzonedhu chi no est boladu de nidu, ancora tropu minore pro si che bolare; n. de frommiga, de topis, di espis = tana; nidu, nidedhu de casu = pischedhu, fresa de casu
Frases
che pillonis chi torrant a su niu no iscantzu prus de s’arrastu miu! (M.Pani)◊ in s'istade is piciochedhos andhànt peri is errios o peri is matas cricàndhoro nios ◊ nidu de puzones, d'espes ◊ su nidu est a os, a puzonedhos a bentredha, a puzonedhos apunta a bolare
2.
portu sa conca coment'e unu niu de formigas: no biu s'ora de mi crocai ◊ in su truncu sicau de is carrúcius agatas croxuetas, sosogas, fromiga, frucidharas, nius de espi, iscrafajonis…
3.
apo téssidu nidu in custa bidha e inoghe abbito ancora
Sambenados e Provèrbios
prb:
dogna pilloni bolit su niu suu
Ètimu
ltn.
nidus
Tradutziones
Frantzesu
nid
Ingresu
nest
Ispagnolu
nido
Italianu
nido
Tedescu
Nest.