anciànu , agt, nm: (an-ci-a-nu)
ansianu,
antzianu Definitzione
chi o chie est intrau in tempus, chi che tenet annos meda
Sinònimos e contràrios
béciu,
mannu
| ctr.
giòvanu,
pisedhu
2.
is ansianus bolint agiudu! ◊ un'ansianu comente faeis a nci dhu trangulai a logu gasi atesu?
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
âgé
Ingresu
old (man)
Ispagnolu
anciano,
viejo
Italianu
anziano
Tedescu
betagt,
Alte.
badústu , agt, nm, nf: bedussu,
bedustu,
bidusta,
bidustu,
vedustu Definitzione
nau de gente, chi est intrau in tempus, béciu; de animale, brebeighedha de duos annos, brebè chi at angiau duos annos; nau de terra, chi dh'ant laorada s'annu innanti
Sinònimos e contràrios
béciu,
mannu
/
bisustu
| ctr.
giòvanu,
minore
Maneras de nàrrere
csn:
baghiana/u b. = baghiana/u intrada/u in tempus, no prus zòvana/u; moju b. = de s'annu coladu, cun puzone de s'annu innanti
Frases
giòvanu chi t'incontres o bidustu, as a intèndhere piaghere e gustu de torrare a sa bidha chi ses nadu
2.
su bedustu no si che podet leare a su massazu: tocat a bi lu lassare s'annu ifatu puru
Ètimu
ltn.
vetustus
Tradutziones
Frantzesu
vieux
Ingresu
old man
Ispagnolu
viejo
Italianu
vècchio
Tedescu
alt,
Alte.
béciu , agt, nm: betzu,
véciu Definitzione
intrau in tempus, chi tenet tempus meda; nau de cosa, de trastu, chi no ndhe balet prus, chi est ispaciau; segundhu de ite si narat, chi est fatu in sa mota giusta o prus adata po calecuna cosa (es. casu betzu = sicau, bonu po tratagasare puru, binu betzu = de s'annu o de annos innanti de s'annada currente); giogandho a tòmbola, su betzu est su noranta / min. becedhu, betzaredhu, betzedhu, becigedhu, becitedhu
Sinònimos e contràrios
ancianu,
becru
| ctr.
nobu,
giòvunu
Maneras de nàrrere
csn:
betzu predale = béciu meda meda, comenti a is perdas; b. cadrudhu = mali pigau, béciu meda, chi fait farrixedha…
Frases
béciu fiat Batista Nuxis, ca bogàt farrixedha de is genugus! ◊ est bénnidu betzu meda e malesanu ◊ candho mi ant bidu betzu e arrimadu, ca no batia prus perunu frutu mi ant che un'istratzu fuliadu ◊ tantas cosas si ndi andant cun is bècios chi morint
2.
de tantu patire ndhe so betzu!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Becciu, Betza, Betzu, Bezza, Bezzu, (Ezza)
/
prb:
a cuadhu béciu funi noa ◊ sa nassa bècia si ndi frigat de sa noa ◊ su betzu batit su nou
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
vieux
Ingresu
old man
Ispagnolu
viejo
Italianu
vècchio,
stagionato
Tedescu
alt,
Alte.
befàna , nf Definitzione
genia de personàgiu pentzau che una fémina bècia chi batit is donos a is piciochedhos su note de su chimbe abbreschendho a su ses de ghennàrgiu
Sinònimos e contràrios
marragoti
Frases
a sa befana dhue crent su fedu ma no is mannos ◊ mai befana in faci apu biu, ma dh'ia a bolli biri e fuedhai (F.Pischedda)◊ is pagus bortas chi nci atafàt a sa crapita giusta, sa befana lassàt adítziu adítziu duas figus sicadas
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
"befana"
Ingresu
epiphany,
ugly woman
Ispagnolu
"Los Reyes" (Magos)
Italianu
befana
Tedescu
Befana,
alte,
gerechte Hexe,
die,
nach der italienischen Volksüberlieferung.
majonèta , nf Definitzione
genia de fémina bècia, fata a pentzamentu, chi nanca iat a bènnere su note de Pasca de is Tres Gurrès a batire giogos a is piciochedhos…
Sinònimos e contràrios
befana
Terminologia iscientìfica
fnt
Tradutziones
Frantzesu
"befana"
Ingresu
befana (kindly old witch who brings children toys at Epiphany)
Ispagnolu
vieja que trae regalos a los niños para los Reyes
Italianu
befana
Tedescu
Befana,
alte,
gerechte Hexe,
die,
nach der italienischen Volksüberlieferung.