acadhài, acadhàre , vrb: achedhare 1 Definitzione
coment’e pònnere a cuadhu, apitzu de ccn. cosa (in cobertantza fàere siendha, errichire), fintzes pònnere e bastat (e prantare puru), pònnere impare; artzare a pitzu de ccn. cosa o de ccn. logu chi no andhat tanti bene, cun dificurtade / nérbios, cordas acadhadas = postos subràbari
Sinònimos e contràrios
acadhighinare,
alciare,
ampiai,
aperricare,
apicai,
apichedhai,
apiculai,
apilicare,
apugiai,
atzumentare,
pigai 1,
pòniri
/
assentare
| ctr.
falare
Frases
acadhare sa padedha, su labiolu a su fogu, a sa tríbide ◊ pro bustare a s'isbramida no acadhat labiolu ◊ su labiolu cun su late si achedhat in sa tríbide a cadhu a fogu e s'iscaldit a 35 grados
2.
sa sardina si che achedhat assentada in un'isterzu e si cundhit cun salipone ◊ achedhada sa sedatajola in su canistedhu, cun su sedatu russu si leaiat sa farina a l'isgranzare ◊ cun sa pala de infurrare si che achedhat su pane in su furru ◊ tribàgliant ómines e féminas pro achedhare sa tendha de su circu
3.
si ti che acadhas a in cue est suzetu chi ndhe ruas! ◊ nues niedhas che tura s'acadhant in s'aera (A.Spano)◊ sas toncas istant acadhadas in sas naes de sas àrbures, cantendhe a s'intirinada
4.
acadhare sa linna in sa chea de su cavone ◊ su Cristos fit in sa rughe cun sos pes acadhados
5.
cust'ispiju che l'acadho in su badhiju a cantu mi andhat su bratzu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gravir,
monter
Ingresu
to clamber up
Ispagnolu
encaramarse,
trepar
Italianu
inerpicarsi
Tedescu
klettern.
apichedhài, apichedhàre , vrb: apicuedhai Definitzione
artzare in logu malu, andhare in artziada meda, a in artu
Sinònimos e contràrios
acadhai,
aperricare,
aperrociai,
apicai,
apicocai,
apiculai,
apilicare,
apitzuligare
Frases
si apichedhat in dónnia logu ◊ mi apichedho a s'iscala ◊ su mari andat e torrat, si apicuedhat in s'arena ◊ mi nci seu apichedhau a una mata ◊ nci fia apichedhada dèu puru a monti ◊ nci apicuedhastis a pícius de is matas de s'ocalitu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
grimper
Ingresu
to climb (up)
Ispagnolu
trepar
Italianu
arrampicarsi
Tedescu
klettern.
apiculài , vrb: apicurai Definitzione
artzare a pitzu de calecunu logu o cosa, a in artu, coment’e apicandhosi ca est logu malu e andhat male, aguantandhosi cun is manos fatas a gànciu
Sinònimos e contràrios
acadhai,
aperrociai,
aperricare,
aperrintzare,
apicai,
apicocai,
apichedhai,
apilicare,
apugiai
Frases
si apículat finas a su cúcuru de su monti ◊ no fait a dh'aciapai aundi si est apiculau a sonai is campanas! ◊ is istaris de Castedhu de susu funt apiculaus in sa costera ◊ custa costera arrata est logu de si apiculai a usu de crabas ◊ is pipius si apículant a is matas ◊ si est apicurau a su muru
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
grimper,
escalader
Ingresu
to climb
Ispagnolu
trepar,
encaramarse
Italianu
arrampicarsi,
inerpicarsi
Tedescu
klettern.
apilicàre , vrb: apiligare,
aplicare 1 Definitzione
artzare a ccn. logu o a ccn. cosa, in artu, aguantandhosi cun is manos fatas a cancarrone o a gànciu; camminare o andhare a pelei in pesada
Sinònimos e contràrios
acadhai,
alciare,
ampiai,
apicai,
apichedhai,
apiculai,
apiliconare,
apitzuligare,
apugiai
/
ampilare
Frases
sos pitzinnos si che apilicabant in su muru ◊ si sunt apilicadas pro basare sos pedes a su Redentore ◊ andhamus che furmicas, apiligados a filichedhos ◊ isse si apiligaiat a sos cànnaos de sas campanas ◊ che sunt apilicados a supra sua ◊ si che sunt apilicados a un'élighe ◊ sos funnos comente est colatu su focu si fint fortzicatos e apiligatos apare ◊ ti ses apiligadu a su carrotzone
2.
si nche bidiant sas féminas apilicandhe in cudhu punta a susu
Tradutziones
Frantzesu
grimper
Ingresu
to climb
Ispagnolu
trepar,
encaramarse
Italianu
arrampicare
Tedescu
klettern.
atzumentàre , vrb: azumentare Definitzione
agiudare a unu a che artzare a calecunu logu artu, agiudare in calecuna cosa; artzare a unu logu
Sinònimos e contràrios
acadhai,
agiuventare
Frases
su nuscu de su pische e de sos porchedhos arrustu azumentaiat sa gana
2.
sa luche galu iscraricata de s'arvorinu si nche fit atzumentanne in sas palas de sos montes
Tradutziones
Frantzesu
gravir,
monter
Ingresu
to clamber up
Ispagnolu
ayudar a alguien a subir en algún sitio
Italianu
inerpicarsi
Tedescu
klettern.