combutàre , vrb: compidai, compidare, compudai, compudare, cumbitare 1, cumbutare, cumpidare, cumpudai, cumpudare, cumpudari, cumpurai Definitzione andhare a bíere comente unu, o una cosa o unu logu est o istat; cricare o tocare a bíere ite unu portat, ite dhue at in d-unu logu o istrégiu o móbbile serrau Sinònimos e contràrios bubusare, corrovai, farrogai, fodichinare / imbisitare / isprorare Maneras de nàrrere csn: compidare su malàidu, sos betzos, su bestiàmine = andhare a bídere comente istant, comente sunt; compidare a s'ortu, a binza, a su cunzadu = andhare a bídere comente sunt, ite bi at, comente est sa cosa; compidare sas pudhas si criant = proare a bídere (tocare!) si zughent ou apunt'a fàghere; èssere, o istare, a cómpida e dassa = a s'abbàida abbàida, castiendi fatuvatu; cumbutare a minutu = compidare totu, apuntinu, donzi cosighedha, chirchendhe Frases cheret compidadu a campu a bídere si su laore est bonu ◊ su babbu la picaiat sèmpere a cumbutare in campagna (A.Pau)◊ cómpida si apo serradu totu in domo! ◊ Bustianu si at fatu unu ziru pro compudare su locu, si podiat aberguare carchi cosa ◊ so torrandhe de cumbitare s'ortu ◊ andho a cumpidare sa busciaca de su mamutzone… sa meurra dhue iat fatu su niu! 2. dhoi est tres oras su maresciallu cumpurendi in sa domu! ◊ eris sero bi fit totu sa zustíssia compudàndhelis su locu ◊ at intrau genti a furai a domu e mi ant cumpudau totu su logu ◊ s'èssere umanu est che un'abbissu: nisciunu in se matessi si est permissu de cumpudare finamenta a fundhu ◊ su dutore ti cómpidat totu inue ti dolet 3. cómpidadi in busaca, in su portafollu, a bídere si zughes dinari! ◊ mi so totu compidadu ma no zuto nudha ◊ si est compidadu in dossu ca li pariat de zúghere cosa andhendhe ◊ onzunu si cúmbutat sas butzacas e collint su tantu de li prenare su serbatoju de sa binzina 4. americanus e russus cun bellas navis ispatzialis cumpudendi funt is pianetas 5. in sa robba no bi apo ne teracu e ne pastore: fato a cómpida e dassa deo etotu Ètimu ltn. *compitare Tradutziones Frantzesu fouiller, visiter, explorer Ingresu to explore, to search (in) Ispagnolu fisgar, registrar, revisar Italianu frugare, perquisire, visitare, ispezionare, esplorare, controllare Tedescu kramen, durchsuchen, untersuchen, kontrollieren.

isuzigàre , vrb Definitzione cricare, fàere pregontas, foedhare po bòllere ischire ccn. cosa de is àteros Sinònimos e contràrios dimandhare, ispreculare, isuguzare, precontare, speculitai Frases l'isúzigo bene, lu bato a su sou e, mih!, chi narat chie bi aiat in s'irrobbamentu! Tradutziones Frantzesu examiner avec attention Ingresu to examine very well Ispagnolu fisgar, escudriñar Italianu esaminare ben bène Tedescu gründlich untersuchen.

speculài , vrb: ispreculare*, spegulai, spiculliai, spricuai, spriculai Definitzione cricare de ischire, de bíere, istudiare, fàere dimandhas meda po bòllere averguare calecuna cosa Sinònimos e contràrios dimandhare, imbistigare, ispricuedhai, istigare, isuzigare, precontare, speculitai Frases dhus at inténdius batallendu e at cumpréndiu ca dhu boliant spiculliai ◊ arregolliat is notítzias chi spriculiàt in fàbbrica ◊ is carabbineris ant cumentzau a spriculai po isciri chini at fatu su dannu 2. si bòciat chini bolit, nosu totus impari sigheus a spriculai (F.Cocco) 3. de su carru nd'est arrutu unu pipiedhu chi si fiat incarau tropu po spegulai s'istràngiu Tradutziones Frantzesu spéculer, enquêter Ingresu to speculate Ispagnolu investigar, averiguar Italianu speculare, investigare Tedescu untersuchen.

speculitài, speculitzài , vrb: spreculiai, spreculitai, sprecullitai, spriculitai, spricullitai Definitzione abbaidare, cricare, iscumbatare, istudiare bene cun atentzione is cosas, is chistiones; fàere 'in chiliru' a unu faendhodhi unu muntone de dimandhas, bolendho ischire totu Sinònimos e contràrios chircare, dimandhare, irfrodhocare, ispelciulare, ispreculare, ispricuedhai, isuzigare, precontare, scrocollai, speculai, sfustiligai Frases s'arangiolu at spreculiau su movimentu de espis e musconis 2. spricullitadhu, a biri si arrennescis a sciri calincuna cosa! ◊ dhu spricullitàt de aundi fiat, si fiat cojau, si teniat fillus, e cantus, e unu muntoni de cosas Ètimu spn. especular Tradutziones Frantzesu enquêter Ingresu to inquire Ispagnolu indagar Italianu indagare, sottopórre a numeróse domande Tedescu untersuchen.

«« Torra a chircare