A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

tzíntzulu 1 , nm: síntzulu 1 Definition genia de linna chi faet a tupa o fintzes a mata, ispinosa, lenta, frore grogo e unu frutu chi si papat, a pibionedhu longhitu orrúbiu candho est cotu Synonyms e antonyms gígiulu*, gíngiallu, sisu Scientific Terminology mt, Ziziphus sativa.

tzíntzulu 2 tzíntzalu

tzintzurédhu, tzintzurrédhu , nm: cincidedhu, tzuntzuredhu, tzuntzurredhu Definition pilloni annapau, de noti, de su tiàulu o sóriche càmpinu o pinnàdigu, genia de animaledhu (de tantas calidades), múrinu o fintzes in colore de castàngia, chi essit a denote solu (no biet in sa lughe): assimbígiat unu pagu a is pigiones ca portat una genia de alas e andhat a bolu, ma est unu mammíferu e faet su fedu che a custos; papat bobbois chi essint a denote Synonyms e antonyms alaepedhe, arratapignata, impedhone, murredhu, napone, pibiristedhu, rundedhu, satzamurredhu, terriolubedhe, tuturedhu, tzurrundedhu Sentences cussu bobboi assimbígiat a unu tzuntzurredhu Scientific Terminology anar, pipistrellus pipistrellus, rhinolophus ferrumequinum, myotis myotis, eptesicus serotinus, nyctalus noctula, barbastella barbastellus, plecotus austriacus Etymon srd. Translations French chauve-souris English bat Spanish murciélago Italian pipistrèllo German Fledermaus.

tzintzurriólu , nm Definition babboi de soli, genia de bobboi niedhu a corros longos totu nodos chi essit in is beranos Synonyms e antonyms carrintolu, cincimurru, corriluna, corrimpala, terriolu, tintirriolu*.

tzinziriòla , nf: cincirriola* Definition Santa Maria candhelas, sa festa po Nostra Segnora su duos de freàgiu; tzinciriola dhu narant fintzes a sa Cuntzessione, sa Puríssima (chi si afestat s'oto de nadale) Synonyms e antonyms candelera.

tzínzu , nm Definition tira de pedhe de pònnere in su chintzu de is pantalones Synonyms e antonyms chintòglia, singedhu, tzinta Sentences muzere mia mi cheret zúghere a tzinzu male e peus de su fedu!

tziòcoro , nm: ciòcoro, tzòcoro, tzòrcoro Definition genia de erba chi faet fògias matucas, ladas (ma a punta, prus longas), tzudhosas, arrasposas, frorighedhu grogu: sa chima, unu pagu marigosa, est bona a papare Synonyms e antonyms artiòcoro, ciòcere, culurassu, fiòcaru, iciòcoro, intiòcoro, soci Scientific Terminology rbz, Helminthotheca echioides Etymon srdn.

tziòdha , nf Definition genia de erba chi si prantat po cundhimentu / tz. canina, marina = aspidha, scruidha Synonyms e antonyms chepudha Sentences dogni ortulanu bantat sa tziodha sua Scientific Terminology rbc, cndh, Allium cepa.

tziòdha 1 , nf Definition tzia bècia totu malandhada Synonyms e antonyms pionca Sentences mi parit una tziodhedha a muncadori impressia de si ndi andai ◊ sa betzighedha fit ingruciupida, sica, incrispidedha che tziodhedha de sos contos (P.Casu).

tziodhéntzia , nf Definition unu fàere de tziodhos Synonyms e antonyms tziodhímini Etymon srd.

tziodhía , nf: tziudhia, tzuadhia, tzuadhina, tzuedhia, tzuidhia, tzudhina Definition genia de pigione mannu papadore de petza Synonyms e antonyms astorolia*, ciciulia, cirolia Sentences apu a andai peri su mundu che unu bentu muimui, che una tzuadhia spíbia spíbia ◊ is tzuadhinas si ponint ingunis po cassai ◊ s'intendint is iscràmius de sa tzuadhina ◊ candho cantat sa tziudhia o sa tzonca che at morte acoitu Scientific Terminology pzn, milvus milvus.

tziodhímini , nm Definition unu fàere de tziodhos Synonyms e antonyms tziodhéntzia Etymon srd.

tziódhu , nm Definition tziu béciu totu malandhau, mescamente de is bidhas Sentences unu pòberu tziodhu iat postu a parti calincunu sodhu a fortza de domandai sa caridadi (L.Cadoni)◊ identadu est como su tziodhu sentza dentes e sentza dentiera! Etymon srd.

tziórcu , nm Definition tziu orcu, babbai orcu: númene de arrispetu po s'orcu Sentences tziorcu in s'iscuru si pistat, si gustat, si lubat de isserru e chene brutare no istat (F.Satta) Etymon srd.

tzípa , nf: sipa* Definition donniunu de is pígios de sa chibudha a conca; pígiu de cosa allachedhada, coment'e a canale, fintzes conchedhu de ortigu, ortighedhu ladu puru 2. a sa festa de su tundidroxu, is pratus de portada sunt de ortigu, is tzipas ◊ cussu papat in d-una tzipa de ortigu finas cun is canis Scientific Terminology rbr.

tzípa 1 , nf Definition est su mutzigone o trunchedhu allutu cun sa braxa chi portat Synonyms e antonyms bràgia, brusta, rosada, tzidha Sentences anzone arrustidu in sa tzipa Etymon srd.

tzípari , nm: cípari, itzípiri, otzípiri, típiri, tzípiri Definition linna chi faet a tupighedha, a fogighedhas piticas e longhitas, fragosu, bonu po giare sabore coment'e cundhimentu a sa petza orrostia Synonyms e antonyms arromaniu, ramasinu Scientific Terminology mt, cndh, Rosmarinus officinalis Etymon pnc. zibbir Translations French romarin English rosemary Spanish romero Italian rosmarino German Rosmarin.

tzipèdha , nf Definition genia de istrégiu de ortigu a umprire o bufare abba; in cobertantza, bentre manna, po comente faet a giúmburu Synonyms e antonyms conchedha 1, gupu, istrubia, opia, upada, trobia, trobiola Sentences sa tzipedha si fait de su ortigu aundi sa mata portat brunchioni.

tzipèra , nf Definition fogu mannu, carrigau de trunchedhos, tzipas, de che fàere istesiare sa gente caentandhosi Sentences giaju faghet unu fogu mannu, una tzipera: pariat una chea! Etymon srd.

tzipiràrgiu , nm Definition logu de tzípiri, chi dhue creschet meda su tzípiri Etymon srd.