abbaunzàre , vrb: abbunzare Definition
nau de abba, murigare e imbrutare de no èssere prus límpia; fàere abbunzos, improdhos, cosas chi no andhant bene, chi no funt bene fatas; nau de gente, imbrutare, ammanciare, tocare pruschetotu s'onore
Synonyms e antonyms
aciapuciae,
acoredhai,
afeai,
ammammungiai,
improdhai,
massipari
/
abbuligiai 1
Sentences
s'ides funtana límpida l'abbunzas ◊ ite ses abbunzendhe cun cussu ludu, tue? ◊ proite m'as abbaunzadu s'abba de su trainu? ◊ sos contos de zanas e súrviles lis poniat tzudha ritza abbunzànnelis su sonnu
2.
befulendhe s'onestade, no l'as mai rispetada: dae pitzinna abbunzada chi faghias piedade ◊ giustu su chi ti nesi ti est costadu: daghi ti at abbunzadu ti at frundhidu ◊ no si cheret fàchere abbunzare dae sos dutores de sa bidha
Etymon
srd.
Translations
French
barbouiller,
troubler
English
to soil
Spanish
enturbiar,
empañar
Italian
imbrattare,
intorbidire
German
beschmutzen,
trüben.
afeài , vrb: afeare Definition
fàere a feu, fàere feu fintzes in su sensu de fàere disonore a calecuna cosa, tocare a brutesa; nàrrere cosa a briga, a disprétziu
Synonyms e antonyms
abbaunzare,
abborresci,
ghelestiare,
grisai 1
/
imbratare
/
briare,
certai,
disalabai,
infeire,
irzenzare,
menispresiare
Sentences
est preíderu isse puru, ma acumbessat e afeat sa lege chi l'at fatu a preíderu!
2.
totu mi ant afeadu su cantare daghi mi ant bidu chi póveru so
Etymon
spn.
Translations
French
barbouiller,
salir,
blâmer
English
to soil,
to blame
Spanish
afear,
ensuciar
Italian
imbrattare,
biasimare
German
beschmutzen,
tadeln.
azinàre , vrb Definition
su si fàere a befa imbrutandhosi
Synonyms e antonyms
afrogongiai,
agigotare,
arrogai,
atzimare,
fragassare,
inchirrire
Sentences
ch'est rutu in su ludu: za s'est azinadu!
Translations
French
ruiner,
barbouiller
English
to ruin,
to soil
Spanish
arruinar,
ensuciar
Italian
rovinare,
imbrattare
German
ruinieren,
beschmieren.
imbrastagàre , vrb Definition
imbrutare meda cun ccn. cosa
Synonyms e antonyms
imbrastiare,
impastissai,
impiastai,
imprastulare,
incadhotzai
Sentences
s'abe s'imbràstagat de pódhine in sos fiores ◊ sos telarzos no sunt cosa de como: trinellant e imbràstagant sa domo e ponent tríulu…◊ pustis imbràstagat un'àtera tatzita e si che la bufat a corpu
Translations
French
barbouiller
English
to besmear
Spanish
emplastar,
embadurnar
Italian
impiastricciare
German
beschmieren.
imbudrigài, imbudrugài , vrb: imburdigai,
imburdugai,
imburdugari,
imburdurgai,
imburrigai Definition
imbrutare, fintzes in s’onore, imbuscinare, trisinare in su brutore, in sa malesa (o, segundhu ite, in sa farra o àteru deasi), improdhare; nàrrere a s’afaiu, imprabastulare; imbàtere, acabbare (o betare a ccn.) in mesu de una chistione o dificurtade fintzes chentza dhu bòllere
Synonyms e antonyms
abbotinare,
abbrutai,
acadhotzai,
afeai,
aligae,
ammusinzare,
imbratare,
incadhossai,
musucare
Sentences
fut un'amori totu imbudrugau de gelosia e de feli ◊ si est agatau imburdigau in mesu de su ladàmini ◊ dhoi fiant duus indimoniaus imburdigaus in su lurdagu ◊ aici dhus lassat istordius imburdigaus in sa malítzia insoru ◊ mamma imburdigat su pisci in sa símbua e nci dhu ghetat a friri
2.
cuss'erriconi at imburdigau una giovanedha ci tenit su babbu in presoni, scedada!
3.
ma ita ses imburdurgandu?!
4.
issu si pariat ancora imburdigau in mesu de is cosas malas bívias in sa gherra ◊ nci dhas iant imburdigadas in cuss'aventura sentza de isciri mancu su chi dhis fiat costau
Etymon
itl.
bordegà
Translations
French
barbouiller,
impliquer
English
to soil,
to involve
Spanish
ensuciar,
implicar,
envolver
Italian
imbrattare,
coinvòlgere
German
beschmutzen,
verwickeln.
impiastài , vrb: impiastrai,
impiastrare,
impriastai,
impriastare Definition
imbrutare cun calecuna cosa, fàere impiastos, atzorodhos, fàere faina a improdhu, chentz'arte, chentza critériu
Synonyms e antonyms
imbrastagare,
imbrastiare,
incadhotzai
Sentences
si creit ca a fai esamis in s'universidadi est a s'impriastai is murrus de… de… bah, ca no dhu bollu mancu nai!
Etymon
itl.
Translations
French
barbouiller
English
to daub
Spanish
embadurnar
Italian
impiastrare
German
beschmieren.