busúliu , nm Synonyms e antonyms
abbolotu,
móricu
Sentences
addaghi bido tzertas vizilias si mi ponet su sàmbene in busúliu
Translations
French
désordre
English
stirring,
mess
Spanish
desorden
Italian
rimescolìo,
disórdine
German
Verwirrung.
dilbaràtu , nm: dirbaratu,
disbaratu Definition
disórdine in su fàere, in su papare; cosa ispantosa chi si narat chentza fundhóriu; male mannu, arruina / èssere gitu a disbaratu = bogau in bregúngia, fatu a befa
Synonyms e antonyms
desatinu
3.
ses brujendhe in s'eternu disbaratu o ses penendhe ancora in purgadóriu o già in sinu a Deu bolu as fatu? (P.Casu)◊ su sóriche in magasinu fachet dirbaratu, gulàticu a su casu ◊ chie lu diat àere pensadu, de cussu fulanu, a fàghere cussu dilbaratu, a fàghere una morte?!
4.
cuss'ómine est gitu a disbaratu
Etymon
spn.
desbarate
Translations
French
débauche,
désordre
English
immorality,
disorder
Spanish
desbarate
Italian
scostumatézza,
disórdine
German
Ausschweifung,
Unmäßigkeit.
dissàntanu , nm Definition
burdellu mannu, cosa totuganta betada apare
Synonyms e antonyms
abbatúliu,
abbolotu,
abbulizu,
abbuluzu,
arrevolotu,
atrepógliu,
bubutu,
carralzu,
solovru,
susujosso,
tregollu
Sentences
su murrunzu, sas boghes e su dissàntanu s'intendhiant in totu sa carrera
Translations
French
bouleversement,
désordre
English
confusion
Spanish
desorden
Italian
soqquadro
German
Durcheinander.
iscótu , nm Definition
su iscotare, su iscotzai, su pònnere tréulu
Synonyms e antonyms
algadaria,
disórdine,
impródhiu,
iscóticu,
isórdulu,
trobodhu
Idioms
csn:
èssere o restare a pedra de i. (pedra chi no tenet sétiu, no setzit bene fendi muru) = a intzegu, dendhe istrobbu, faghindhe male, nadu fintza de chie ponet cuvusione in d-una cumpanzia; bogare iscotos = bogai frocus, mendheas
Sentences
nademilu inue at missu iscotu, chighílliu, chimentu! ◊ sos malos abbarrant a pedra de iscotu e sos bonos si che morint…◊ custu cadhu est boghendhe iscotos!
Translations
French
désordre
English
disorder
Spanish
desorden
Italian
disórdine
German
Durcheinander.
isórdulu , nm Definition
su isordulare, betare apare, pònnere totu a s'afaiu, su èssere o istare totu s'afaiu de is cosas
Synonyms e antonyms
algadaria,
disórdine,
impródhiu,
maciamurru,
milciamuredhu,
trobodhu
| ctr.
cunseltu,
remonimentu
Etymon
srd.
Translations
French
désordre
English
disorder
Spanish
desorden
Italian
disórdine
German
Unordnung.
milciamurédhu , nm: misciamuredha,
misciamuredhu Definition
cosa fata male, a improdhu, betada apare chentza órdine e ne critériu / a m. = betadu apare, totugantu a méschiu
Synonyms e antonyms
algadaria,
disórdine,
impródhiu,
isórdulu,
maciamurru,
milcialisèbera,
trobodhu
Sentences
fint maridu e muzere e paritzas criaduras, totu ammuntonados a misciamuredhu in duos aposentos
Translations
French
fatras,
désordre
English
mess
Spanish
amasijo,
batiburrillo
Italian
guazzabùglio,
disórdine
German
Hudelei.
scuncodrài , vrb: isconcordare*,
scuncordai,
scuncordare Definition
segare s'acórdiu, essire in malas, bogare de pare o isconciare una cosa o unu logu bene allichidiu, fintzes cambiare su tempus de bonu a malu / s. sa coja = essire fora de pare maridu e muzere
Synonyms e antonyms
disconcordiare,
isconciare,
isordulare
| ctr.
cuncodrai
Sentences
Peparosa nd'est cuntenta chi tui àpasta scuncodrau cun su vicàriu ◊ cun issu fustis sempri impari, ma eus scuncordau e no si fait a biri prus
2.
cumentza a ndi scuncodrai s'ingirialetu! ◊ no nc'est prus nisciunus a comporai: cumbenit a scuncordai totu e a si spesai!
3.
e no mi scuncòdristi su sànguni! ◊ oi est dí bella ma su tempus nanca torrat a scuncordai
Translations
French
rompre un accord,
décomposer,
mettre en désordre
English
to break an agreement,
to disarrange
Spanish
romperquebrar un acuerdo,
desarmar,
desarreglar
Italian
romper l'accòrdo,
scompórre,
méttere in disórdine
German
die Vereinbarung brechen,
zergliedern,
durcheinanderbringen.
stragamullài , vrb: istragamuzare,
stragamuxai Definition
betare o pònnere apare, ammesturare chentza régula coment’efetu de movimentu, de agiàgaru; bogare o fàere fuire a unu o un’animale de mala manera, brigare, pesare (o fintzes ischidare) de botu po assíchidu
Synonyms e antonyms
agiolotare,
atrepillai,
isordulare,
studugai,
trumbugliai
/
certai,
salargiare,
zagarare
2.
mi timu chi su sciarrocu siat mannu ca at lassau imbròglius e pagamentas: est un'eredadi bèni stragamullada! ◊ is bòis funt totu stragamullaus: no dh'as inténdiu cussu sonu?
3.
po ndi dha istolli de Antoni, sa piciochedha, dh'apu bèni stragamullara! ◊ dh'apu stragamullau ca mi at segau unu pratu
Etymon
srd.
Translations
French
brouiller,
mettre en désordre
English
to upset
Spanish
desordenar
Italian
scompigliare
German
durcheinanderbringen.