afallídu , pps, agt: afalliu,
avaliu,
avalliu,
fallidu Definition
de afallire; nau de laores e frutuàrios, chi funt guastos, chentza lómpios; nau de un'animale, de ccn., chi est làngiu
Synonyms e antonyms
bíciu,
caliu
/
afésiu,
scalixiu
| ctr.
líaru
Sentences
su trigu est afallidu ◊ is trigus candu si sicant e no funt cumprius ancora funt avalius
Translations
French
desséché,
rabougri
English
fruit which doesn't come to ripeness for an excess of heat
Spanish
zocato,
zorollo
Italian
afato
German
verkümmert.
assicorràu , pps, agt: atzicorrau,
sicorrau Definition
de assicorrare
Synonyms e antonyms
àrridu,
pizassadu,
sicorru,
ussicatu
Idioms
csn:
pani atzicorrau = chi si mànigat a traghedhu de cantu est àrridu, sicu; fémina assicorrada = chi no fizolat prus
2.
su pipiu at papau una fita de pani mesu assicorrada de sa basca
Translations
French
desséché
English
dried (up)
Spanish
reseco
Italian
rinsecchito
German
trocken.
calínu , agt Definition
nau de laore, chi est guastu de népide o de su sole a tropu e no at ingraniu bene / trigu c. = azummai aurtidu, sutili e frunziu
Synonyms e antonyms
abboau,
afallidu,
afrachilau,
allampiadu,
anneuladu,
finigosu
Translations
French
desséché
English
dried
Spanish
resecado
Italian
afato
German
verkümmert.
sicàdu , pps, agt: sicau,
sigau Definition
de sicare
Synonyms e antonyms
sicu
2.
toca, immoi donamí a bufai ca portu sa buca e su gúturu sicaus che sa linna! ◊ ita annada de caristia: su logu est totu sicau!
Translations
French
séché,
desseché
English
barren,
dried (up)
Spanish
seco
Italian
seccato,
disseccato,
inaridito
German
getrocknet,
ausgetrocknet,
ausgedörrt.
sícu , agt, pps, nm: sigu Definition
chi no portat prus abba; nau de erba o matedu, chi at pérdiu totu s'abba e po cussu est mortu; nau de un'arremu de sa carena, chi no portat prus fortza, chi est acancarronau, igragalau, chi no ndhe serbit prus, ma nau de totu sa carena, chi est làngia, marria meda, chentza fortzas, o nau de su chi unu provat, chi est totu ispantau, dispràxiu meda
Synonyms e antonyms
adustu,
àrridu,
asciutu,
sicau
/
aggrauncidu,
rentesu
/
trassidu
| ctr.
birde,
friscu 1,
ifustu
Idioms
csn:
rana, píbera de sicu = chi crescit foras de s'àcua; pumatas de sicu = sentza de acuai prus, una borta chi anti pigau; sicu che linna (nadu de zente) = chi est làngiu meda, marriu; fàghere in sicu (nadu de cosa prantada) = chi crescit sentza de dh'acuai; berbeghes sicas, titas sicas = chi no sunt boghendhe prus late; èssere in sicu = abarrai in su sicu, sentza de àcua, no tènniri àcua; tempus de sicu = tempus de sicore, tempus meda chentza pròere; no bastare ne birde e ne sicu = nudha, consumai totu, tropu; unu corpu sicu = unu ebbia (ma chi at fatu totu s'efetu chi si depiat fàghere); avb. a sicu = candu (ccn. cosa) est sicada
Sentences
abba s'ortu ca est totu sicu! ◊ sa linna sica tenet prus de sa frisca ◊ sa figu candho est bene sica si costoit
2.
sos bratzos nostros si sunt sicos candho azis fatu a trumas sa tucada ◊ s'iscanzant tancadas laras fritas in risos chi s'ierru aiat sicu ◊ sa rosa si est sica in su ratu ◊ sa funtana si ch'est sica ◊ si aiat próidu, su riu no si fit sicu
3.
un'ominedhu portat sa manu sica ◊ so abbarradu sicu candho apo ischidu chi fit mortu s'amigu meu ◊ sa manu sica giutat, prima de fàghere cussu dannu! ◊ zughet unu lados de sa carena sicu ◊ ndh'est rutu a malàidu e no bi est sanadu prus: pro cussu est sicu che linna ◊ sa limba sica, innantis de nàrrere male de s'àteru! ◊ bae e tribàglia, mandronatzu, no ses sicu!
4.
dae tríulas semus in sicu, sentza bi tènnere unu ticu de abba ◊ cussa cosa est totu in sicu: cheret abbada ◊ in custa domo no che abbastat ne birde e ne sicu mancari che intret riu bogadu! ◊ si su basolu noche lu manigamus a friscu no ndhe tenimus a sicu, ca est pagu
Surnames and Proverbs
smb:
Siccu
Etymon
ltn.
siccus
Translations
French
sec,
desséché
English
dried (up)
Spanish
seco
Italian
sécco,
disseccato,
inaridito
German
trocken,
ausgedörrt,
dürr,
ausgetrocknet.