currispòsta , nf Definition
su chi si faet o chi si giaet in càmbiu de unu bene arreciu
Synonyms e antonyms
cuncàmbia
Sentences
sos suspiros ti mandho a umbe ses si currisposta mi podes torrare (E.Mattiu)
Translations
French
en retour,
en échange
English
exchange
Spanish
contracambio
Italian
contraccàmbio
German
Vergeltung.
fúrria , nf Definition
su furriare e fintzes sa fortza chi faet furriare sa cosa; cosa chi si faet po si pagare de un'ofesa, pratu torrau
Synonyms e antonyms
arrevesa,
istridu,
torra
/
fúria
Idioms
csn:
avb. a fúrria e borta = a su fúrria fúrria; de fúrria = impresse meda; torrai sa f. a unu = pratu torrau, pagàresi de un'ofesa, itl. rèndere pan per focaccia
2.
at torrau sa fúrria a su fradi po sa brulla chi dh'at fatu ◊ po torrai sa fúrria a su fillu de no dh'ai castiau a béciu, unu tziu morendi at lassau su bèni a un'atru ◊ tui no as torrau mai sa fúrria: sempri as perdonau!
3.
su grodhe ch'est essidu de fúrria currendhe che lèpere ◊ una bria ses a fúrria e borta!…
Etymon
srd.
Translations
French
retour,
échange,
revanche
English
revenge,
repayment
Spanish
devolución,
revancha,
desquite
Italian
contraccàmbio,
rivalsa
German
Vergeltung.
furriadólzu , nm, agt: furriadórgiu,
furriadorju,
furriadorzu,
furriadroxu Definition
tretu inue si fúrriat, a ue si faet fúrriu, logu (e aprigu, barracu, pinnetu, domo) a ue si torrat a crocare, a istare
Synonyms e antonyms
biradorzu,
furriada,
ghiradorju
/
barraca,
domo,
pinnetu
/
bidhichedha,
bidhiciolu,
madau,
trechinzu
Idioms
csn:
non lassare perdas in furriadórgiu = circai a perda furriada, forrogare e betare apare totu, chirchendhe; bentu furriadorzu = chi est tirendhe candho goi candho gai, chena frimmesa ne de fortza e ne de filada
Sentences
Tzitzu fit ómine chi connoschiat onzi segretu e furriadorzu ◊ custos sunt ammentos de unu tempus chena furriadorzu
2.
me in su Sulcis unu tempus is bidhas fiant furriadroxus ◊ aiant fatu unu bellu pículu de caminu a pè ca s'istrada no imbatiat finas a su furriadolzu ◊ die manna cun die visitant cuiles e furriadolzos ◊ sos furisteris fint remonzendhe sos trastos pro leare su caminu de su furriadorzu
Scientific Terminology
pst, slg
Etymon
srd.
Translations
French
tournant,
point de repère,
point de retour
English
turning-point,
land mark
Spanish
punto de vuelta,
de referencia
Italian
punto di svòlta,
di riferiménto,
di ritórno
German
Wendepunkt,
Bezugspunkt.
ghiràda , nf: ghirata Definition
su ghirare, fintzes s'ora chi si torrat; tretu inue si fúrriat po cambiare filada, torrare agoa; parte de unu logu trebballau; contu chi si narat, allega
Synonyms e antonyms
contoniada,
recuia,
soniada,
torrada
/
airada,
birada,
biradorzu
/
alleca,
chistione
| ctr.
essia
Sentences
a sa ghirada su maridu l'ifachílliat semper, a sa muzere ◊ sa ghirada a bidha no li at profetau, abesu comente fit a sa campanna ◊ sa ghirada chi faghet, maridu meu, za bi lu naro!
2.
est in binza marrandhe una ghirada
3.
in sos tzilleris sas ghiratas fint cuntinu sas matessi: Comente mai custa maghia de Istelai?
Etymon
srd.
Translations
French
retour
English
return
Spanish
regreso
Italian
ritórno,
riéntro
German
Rückkehr.
recuía, recuída , nf: arrecuida,
recuita Definition
su recuire, s'ora de recuire a su logu inue s'istat o si faet fúrriu
Synonyms e antonyms
contoniada,
ghirada,
soniada,
torrada
| ctr.
andada,
essia,
tucada
Sentences
a sa recuida de sa mama si depet isetare una briga, su pisedhu malu! ◊ inue at a pasare sa recuida mia? (A.Mura Ena)◊ fit oretendhe sa recuida de unu massaju
Etymon
srd.
Translations
French
retour
English
return
Spanish
retorno,
regreso
Italian
riéntro
German
Rückkehr.
torràda , nf Definition
su torrare; torradorju de is gosos, de una cantzone, sa de duas partes de unu mutu; su chi si narat arrespondhendho a una pregonta, o fintzes cosa chi si torrat a nàrrere
Synonyms e antonyms
ghirada,
recuia
/
cdh. turrata,
ttrs. turrada
/
cobertantza,
copertura
/
risposta
| ctr.
andada,
tucada
/
istérria
Sentences
deo puru acheradu in su balcone isetaia sa torrada tua
2.
su nasu de Pinóchiu, apenas fatu, iat cumentzau a crèsciri e, cresci cresci, si fiat fatu tantu longu chi no teniat torrada ◊ sa torrada de una cantone narat sempre sa matessi cosa
3.
pianghes a sa muda in soledade e torrada no tenent sas preguntas ◊ amus arresionadu una bona iscuta, ma sa torrada fit sempre cudha: So cuntenta!
Surnames and Proverbs
prb:
is cuadhus bonus si bint a sa torrada!
Etymon
srd.
Translations
French
retour,
refrain
English
refrain
Spanish
vuelta,
estribillo
Italian
ritórno,
ritornèllo
German
Rückkehr,
Kehrreim.