aliàli! , iscl Definition isclamu, foedhu chi si narat candho unu abbarrat ispantau e agiummai no credet a su chi at inténdhiu e però si dhu timet etotu, o fintzes candho si pentzat una cosa chentza ndh’èssere seguros: ih, gi at a èssiri?!…, no at a èssiri, no?!…, podit èssiri diaderus aici! Synonyms e antonyms arabora! Sentences aliali, no at a èssere, no?! ◊ aliali, no at a èssere, no, chi mi che as ispesu totu?! ◊ aliali, za at a èssere puru, za, chi as fatu cussa, ca tue ses macu puru! ◊ aliali, as a èssere tue cussu chi mi che at furadu sa cosa! Etymon srd. Translations French vraiment? sans blague! English really? Spanish ¿de veras?, ¿en serio? Italian davvéro?! German wirklich?!

ammalliàre , vrb Definition seberare una cosa male, chentza crabbu, chentza gustu Sentences m'abbàida ite arratza de bestimenta chi si at amalliadu, putzidha! ◊ za ti l'as ammalliada sa cosa, balla!…◊ za si l'at ammalliada, sa fémina, a si leare un'isenta a muzere!…◊ za ti l'as ammalliada s'ora de chircare zente, a mesanote! Translations French choisir sans goût English to choose without taste Spanish elegir sin gusto Italian scégliere sènza gusto German ohne Geschmack wählen.

cèna 1 , prep: chena 1, chenas, chene, sena* Definition prep. chi s'impreat in sensu de farta, po inditare chi no dhu'est su chi narat su foedhu chi acumpàngiat: s'impreat ma no sèmpere cun sa prep. de (a/c.: chena + pps. si podet nàrrere de css. tempus, siat passau, presente o benidore: sas berbeghes deris sunt abbarradas chena murtas, como sunt chena murtas, cras las amus a lassare chena murtas; deosi su camp. ponet s'infiniu: su letu est chen'e fai)/ andhare chene su tempus, chena s'ora = chentza àere fatu su tempus, innantis de s'ora sua, de s'ora istabbilida, zusta, chentza èssere lómpidu su tempus Synonyms e antonyms censa, chentza, sència Sentences chena cussu no podimus fàghere nudha ◊ ih, so chent'annos chena bídere cristianos! ◊ si as de m'iscúdere, colpa chena dolu! ◊ a passu pianu in terra bae e làssalu su bolu chena fatu! (Cubeddu)◊ chenas isse no si vivet e ne si faghet passos ◊ est abbarrau dies chene essiu a campu ◊ si fiant castiaus in faci chena de isciri ita fai ◊ cena mi cufessare seo un'annu 2. totu est morinne, donzi frore s'est sicanne chene su tempus ◊ no ti ne annes a iscola chena s'ora! Translations French sans English without Spanish sin Italian sènza German ohne.

chèntza , prep, cng Definition prep. chi s'impreat in sensu de farta, po inditare chi mancat deunudotu su chi narat su foedhu chi acumpàngiat (s'impreat cun e chentza sa prep. de) e coment'e cng. de prop. subbordinadas de forma implícita o fintzes esplícita cun sa cng. chi / èssere, àere, tènnere + chentza + pps. de vrb. = no + agt.; chentza farta = chentza fàghere a mancu; chentza cussu (css. motivu) = a donzi modu, cussu o no cussu, gai etotu, itl. comùnque, indipendentemente da ciò Synonyms e antonyms cena 1, censa, sència | ctr. chin Sentences chentza de cussu no podimus andhare ◊ chentza triballu no si campat ◊ timendhe e chentza timire, nendhe e chentza nàrrere, andhendhe e chentza andhare ◊ ti l'aia fatu chentza cussu, unu piaghere, si mi l'aias nadu 2. su pipiu est andau a su sartu chentza si ndi sapiri su babbu 3. su letu est chentza fatu, tenzo sas binzas chentza pudadas, bi tenimus su trigu chentza messadu, sos cómpitos sunt chentza fatos ◊ cussa est maladia chentza connota! ◊ lis dispiaghiat de che iscatzare s'istranzu chentza cumbidadu (S.Patatu) Etymon srd. + itl. Translations French sans English without Spanish sin Italian sènza German ohne.

corporzàle , nm Definition sa parte grussa de una carena, foras is bratzos, is cambas e sa conca Synonyms e antonyms dossu Scientific Terminology crn Etymon srd. Translations French tronc sans les membres English trunk Spanish tronco Italian il trónco escluse le mèmbra, tórso German Oberkörper.

disabbútu , agt: disabudu Definition chi est chentza trebballu a fàere, chi no est faendho nudha de faina (nau de logu, chi est buidu, abbandhonau); chi at pérdiu s'abbitúdine a calecuna cosa; chi no est pentzandho o no atuat a sa cosa chi est faendho o chi dhi funt naendho / domo disabbuta = chi no b’istat neune, serrada, fintzas líchida, chentza trastes e ne àteru de su chi serbit mescamente a manigare Synonyms e antonyms disimperau, disocupadu, ibbàidu, ibbautu, irberzadu, líchidu 1 / disabesau, disabesu / ammammalucadu, ilfatziennadu, isàbbitu, isagherau | ctr. afainadu, impreadu Sentences sos disabudos chene trabballu sunt medas ◊ a unu pastore che li aiant picau su bestiàmene pínnicu e gai fit restau disabudu ◊ tocat a tentare sos sartos prima chi los allugant, za bi ndhe at de zòbanos disabudos in chirca de zorronada ◊ est a cascos ca sa frente est disabuta! 2. andhade a compidare sa dommo mea ca commo est disabbuta e che at a èssere ruendhe! Etymon srd. Translations French sans travail, désœuvré English unemployed, idle Spanish desempleado, holgazán Italian disoccupato, sfaccendato German müßig.

disamparàdu , pps, agt, nm: disamparau Definition de disamparare; chi no tenet amparu, chi est lassau in abbandhonu Synonyms e antonyms abbandhonadu, difortunadu, disciamparau | ctr. amparadu, contivizadu 2. caru babbu, prite nos as lassadu disamparados? ◊ depimus dare calchi cosa pro sa zente disamparada ◊ che pòbera isconfusa, disamparada e nuda, no at bratzos ne ghia chi la potant torrare in bona muda 3. in sos muntonarzos sos disamparados sunt chirchendhe recatu, in mesu de sa zente dimandhendhe (L.Marielli)◊ si a su disamparadu daes apozu est caridade Translations French sans protection, délaissé, abandonné English forlorn, emarginated, unprotected, down and out, outcast Spanish desamparado Italian indiféso, derelitto, emarginato German ungeschüzt, verlassen, Ausgestoßene.

disimperàu , agt Definition chi est chentza impreu, chentza fàere Synonyms e antonyms disabbutu, ibbautu, ifainadu, ilvioladu Sentences fut torrau a sa pratza e iat biu ca dhu'iat atrus óminis disimperaus Translations French sans travail, en chômage English jobless Spanish desempleado Italian disoccupato German arbeitslos.

faciòba , nf: faciòua Definition craba chi no portat corros, múdula Translations French chèvre sans cornes English unhorned goat Spanish cabra sin cuernos Italian capra sènza còrna German hörnerlose Ziege.

frachivràchi , avb Definition coment'e chentza fortza Sentences si tenis inimigus no bandis frachivrachi! Etymon srd. Translations French sans entrain English weakly Spanish con desgana Italian fiaccaménte German matt, müd (e).

illacanàdu , pps, agt: illacanau Definition de illacanare; chi est deasi mannu chi no tenet làcanas, no tenet fine Synonyms e antonyms irbàndhidu, isfundharadu, istremenadu, smesurau 2. illacanada fit sa caminera, sa ch'imbucadu apo a prima essida ◊ prenant s'ànima de sa luche illacanada de s'infinitu Translations French sans fin, infini English unlimited Spanish infinito Italian sconfinato, infinito German grenzlos, unendlich.

immaodhàu , agt, pps: immeudhadu, irmeudhadu, irmidudhau, ismiudhatu, smuedhau Definition chi at pérdiu sa fortza; de irmeudhare Synonyms e antonyms arréndhidu, smeudhiu, spuligau | ctr. ammeudhadu Sentences cussos sunt immeudhados, dados a su vítziu, sempre imbreagos Translations French sans moelle, mollasse English spineless, weakened, taken the marrow out Spanish desmeollado, enervado Italian smidollato German marklos, kraftlos.

inneudhàdu , agt Definition irmeudhadu, chi no portat meudhu, no portat fortzas Synonyms e antonyms castigadu, débbile Translations French sans moelle English spineless Spanish flojo Italian smidollato German kraftlos.

isaboriàdu , pps, agt: isciaboriau, issaboriau, issapogliau, issaporjau, issaporzau, sciaboriau Definition de isaboriare; chi no tenet o chi at pérdiu su sabore Synonyms e antonyms ivambuladu | ctr. licantzu, saboiru 2. como est pacu su tropu: dónnia bucone produiu est issaporzau e su bene istare che at tatau a totus Translations French sans saveur, fade, insipide English insipid Spanish insípido Italian insapóre, scipito German geschmacklos, fad.

iscoítu , agt Definition nau de ccn., chi no tenet ite de fàere o impícios, fintzes in su sensu de iscabbúlliu, de no tènnere prus un'óbbrigu Synonyms e antonyms irgaitzu, líbberu | ctr. impreadu / dipendhente, presu Sentences si unu frade tuo ebreu o un’ebrea si vendhet a tie, ti at a servire ses annos, ma a su de sete che lu depes dispatzare iscoitu (Bb)◊ non bi at ne iscravos e ne iscoitos ◊ est iscoitu dae donzi incàrriga Translations French sans engagements English free Spanish libre de empeños Italian lìbero da impégni German frei.

iscovacàdu , pps, agt: iscuvacadu Definition de iscovacare; chi est chentza covecu, chentza crobecu, chi si che dh'ant trantziu; chi no est ammontau, chi est chentza carragiare Synonyms e antonyms iscopercau, iscuguzadu 2. sos puzones fint furendhe sèmene iscovacadu, in s'aronzu Translations French découvert, sans couvercle English uncovered Spanish destapado Italian scoperchiato German abgedeckt.

iscustodiàdu , agt Definition chi est chentza custódiu Synonyms e antonyms iscuviadu Translations French sans surveillance English unattended Spanish sin custodia, abandonado Italian incustodito, sènza guida German unbewacht.

isfundharàdu , agt: isfundheradu, isfundhoradu, isfundhuradu, isfunneradu Definition isfundhau, chi est chentza fundhu, chentza fundhos, chi no tenet acabbu, mannu meda / ricos isfundherados = arricus meda, sfundoraus, isciundaus Synonyms e antonyms illacanadu, stremenau Sentences pro chi sias ricu isfundharadu depes bènnere a mòrrere etotu! Etymon srd. Translations French sans fin, illimité English unlimited Spanish ilimitado, inmenso Italian sconfinato, immènso German grenzenlos, unermeßlich.

ispinnigàdu , agt Definition chi dhi ammancant is prabaristas Translations French sans paupières English without eyelid Spanish sin párpados Italian sènza pàlpebre German ohne Augenlider.

lebbreríscu, lebbríscu , agt: levreriscu, libberiscu, libbrariscu, libbriscu, limbriscu Definition nau de un'arratza de cane, mannu e pruschetotu bonu meda po cúrrere; nau de unu, chi est lestu e furbu, àbbile, abbistu e prontu no sèmpere po su bonu, chi no càstiat de ofèndhere o de fàere cun atza, isfaciu puru, chentza caràtere / longu che cane levreriscu = istrízile Synonyms e antonyms faciudu, gafante, lebrerincu, prontu Sentences fato de bratzos, do un'isfretzida e brinco a fora che cane lebbriscu ◊ mi che lampei che cane lebbriscu a mi ndhe leare una francada 2. macu macu o libbriscu fit chirchendhe sa tana in logu friscu! ◊ sos cussizeris prus libbriscos li podiant dare agiudu ◊ cussu limbriscu a chie li dait a mandhicare narat "Babbu"!◊ fit un'ómine sàbiu ma libbriscu che lèpere Etymon ctl. llebrer + -iscu Translations French sans scrupules, opportuniste, libertin English free and easy, opportunist Spanish lebrel, desaprensivo Italian spregiudicato, opportunista, libertino German skrupellos, frech.

«« Search again