Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

achizolàdu , pps, agt Definition de achizolare; chi est apartau o postu in calecunu cugigone Synonyms e antonyms acungonau, acuzonadu, arrenconau Translations French rencogné, niché, tapi English put in a corner Spanish arrinconar Italian incantucciato German gestöbert (in Winkeln), verkrochen.

achizolàre , vrb Definition pònnere in su chizolu, in calecunu cugigone Synonyms e antonyms achizonare, acuzonare, angronare, arreconai, inchizolare, incozolare | ctr. bocare, essire Etymon srd. Translations French rencogner English to put in a corner Spanish arrinconar Italian incantucciare German in Winkeln stöbern, sich in eine Ecke verkriechen.

achizonàre , vrb Definition cuare, pònnere, istare in d-unu cuzone, a una bandha Synonyms e antonyms acantonai, achizolare, acuzonare, arreconai, inchizolare, incozolare | ctr. bocare, essire Etymon srd. Translations French rencogner English to put in a corner Spanish arrinconar Italian rincantucciare German in eine Ecke stellen, drängen.

acuzonàre , vrb Definition cuare, pònnere, istare in d-unu cugigone, a una bandha, in tretu apartau Synonyms e antonyms acantonai, achizolare, achizonare, acorrunconare, acuzare, afurringonai, arreconai, inchizolare, incozolare, partare Sentences si l'acuzonas, sa cosa, irméntigas ue l'as posta ◊ mi acuzono in sa ziminera ◊ candho proghiat si acuzonabat in d-un'angrone e si aperiat su paracu Etymon srd. Translations French rencogner English to put in a corner Spanish arrinconar Italian rincantucciare German in eine Ecke stellen.

angròne , nm: ingroni, unglone Definition tretu apartau, , mescamente tra duas alas de muru o àteru, nau de logu piticu (de domo) o fintzes mannu (de su sartu, de montes, de àteru) Synonyms e antonyms arranconi, chizone, coda 1, corroncone, crucuzone, cruju, currungioni, furringoni Sentences sa tentascione nos bulluzat sos angrones de sa mente e de su coro ◊ sos pitzinnos fint acoconaos in s'angrone de sa ziminera, afritorios ◊ chircat sos angrones iscuros pro favedhare tranchillu Etymon ltn. *ang(u)lone Translations French coin, recoin English corner Spanish rincón Italian cantùccio German Winkel.

àngulu , nm Definition su logu chi abbarrat in mesu de duas línias chi si aunint in su matessi puntu (po su prus faendho una punta si tenent una filada diferente, ma in geometria si narat fintzes candho no est deosi e si cunsiderat solu s’apertura o largària media in grados e deosi podet èssere fintzes à. giru (de 360 grados)/ a. mortu = atundhadu Synonyms e antonyms contonada, cuzone 2. custos sunt àngulos a barantaghimbe, a noranta, a chentu otanta, a treghentos sessanta grados Etymon itl. Translations French coin English corner Spanish ángulo Italian àngolo German Winkel.

arrancòni , nm: arrenconi, arrinconi, rinconi Definition tretu apartau, cuau, mescamente tra duas alas de muru o àteru, nau de logu piticu (de domo) o fintzes mannu (de su sartu)/ s'a. de s'àliga = cugigone a ue si ammuntonat s'àliga Synonyms e antonyms angrone, chizolu, chizone, coda 1, corroncone, crucuzone, cugigone, currungioni, furringoni Sentences dh'at circada in dónnia arrenconi, sa muneda pérdia! ◊ de is Sardus connoscit fintzas is úrtimus arrenconis de su coru! ◊ sa buteghedha fiat in d-un'arrenconi ◊ est iscrucullendi in is arrinconis ◊ sa miniera est un'arrenconi iscuriosu Etymon spn. rincón Translations French coin, recoin English corner Spanish rincón Italian àngolo, canto, cantùccio German Ecke, Winkel.

arreconài , vrb: arrenconai, arrinconai Definition pònnere a una parte, arrimare in calecunu cugigone, istare apartaos, in aprigu; su si fàere a unu túturu Synonyms e antonyms achizolare, achizonare, acorrunconare, acuzonare, angronare, arremai 1, inchizolare, incozolare / atuturighedhare Sentences no arrinconis s'àliga: pigandedha! ◊ cussus duus piciochedhus si sunt arrenconaus impari 2. est arrenconau in d-unu furrungoni 3. sa folla s'arrenconat in sa braxi fumiendi Etymon srd. Translations French rencogner English to put in a corner Spanish arrinconar Italian incantucciare German in eine Ecke stellen.

cantonàda, cantonàra , nf: contonada Definition pedra manna segada giusta chi si ponet tenta apare cun àtera girada agiummai sèmpere de 90° ue su muru girat faendho a bicu; s'ispígulu etotu de su muru; orruga istrinta, pitica Synonyms e antonyms bica, cantone 1 / cdh. cantunata / botorinu Idioms csn: avb. a contonadas = chentza órdine; bogàreche una c. = intrare prus a intro unu muru, mescamente in su tretu chi faghet a contonada, pro illargare unu coladorzu; contonadas de erista = tentas apare e ziradas de 90° inue su muru càmbiat filada e faghet a ispuntone; betàreche sa contonada, faedhendhe = fai arroris, narri cosas chi no tenint sétiu Sentences dàeli una contonada, como, a su mastru! ◊ candho isterrides sa preda in su ponte, sas contonadas ponídelas ue serbint ◊ candho faedhat cussu che betat sa contonada! 2. cussu rundhellu istat tota die ifatu de sas contonadas! ◊ carchi petitore isterret sa manu pro sa limúsina in sas cantonatas de sos gurutos ◊ los ant bidos paris, fichidos in s'ata de una contonada Etymon srd. Translations French bloc, pierre angulaire English corner stone, street corner Spanish piedra angular, rincón Italian piètra d'àngolo, squadrata, cantonata German Eckstein, Ecke.

cantòne 1 , nm: contone 1, contoni 2 Definition pedra manna aderetzada, bona po contonada, bica de muru ue si ponent is contonadas; genia de pedra modhe meda, in colore de chinisu, ma fintzes sa trachite (ca segat bene): pedrasealza; pedra, coróngiu mannu Synonyms e antonyms cantonada / pedrasealza / caróngiu / cdh. cantoni Idioms csn: èssere giutu che contone subra de mata = coment'e cosa chi no praxit própriu nudha; perda de contoni = contonada Sentences sos boes traxinaiant in mesu de su trigu duos cantones pesosos chi ischitzaiant sas ispigas ◊ sas arcadas fint fatas a contones chin arte balente dae sos mastros de muru ◊ sa crésia de S. Antine est totu a contone picadu 2. cun totu cussu bentu, sos filos de sa luche, pendholiandhe, fruschiabant arrajolaos in sos contones de su palatu 3. su contone l'adderetas comente cheres, ca est modhe ◊ sura su giannile de cantone bi est créschida e sicada s'erba, in sa domo abbandhonada ◊ sas zanas istaiant in domos fatas in su cantone modhe Surnames and Proverbs smb: Cantone, Cantoni Etymon itl. Translations French tuffeau English corner Spanish cantón, toba Italian cantóne, tufo German Tuffstein.

cantonèra , nf: contonera Definition genia de armàdiu, de pònnere in su cugigone de un'aposentu Synonyms e antonyms corrungonera Sentences in sa cantonera a guàrdias de cristallu ponit ogetus de valori ◊ in sa contonera de domu de manixu dhoi at ampudhixedhas de licori Etymon spn. cantonera Translations French meuble de coin English corner cupboard Spanish rinconera, cantonera Italian angolièra German Eckmöbel.

chizòne , nm: cugione, cunzone, curzone, cuzone Definition tretu apartau, frantu, mescamente tra duas alas de muru o àteru, nau de logu piticu (de domo) o fintzes mannu (de sartu, de montes, de àteru) Synonyms e antonyms ancione, angrone, arranconi, chizolu, chizonada, coda 1, corroncone, crucuzone, cruju, cugigone, cungoni, currungioni, furringoni Sentences de unu cunzone a s'àteru de sa terra ◊ sos chi sunt prus in tempus avantzaos sunt postos a una bandha e arrimaos che trastos betzos in d-unu cuzone ◊ istat semper in su curzone inserrada Etymon ltn. *cilione(m) Translations French coin English corner Spanish rincón, esquina Italian àngolo, canto, cantùccio German Ecke.

cugigòne , nm Definition tretu apartau, mescamente tra duos muros o àteru deasi Synonyms e antonyms arranconi, chizolu, chizone, chizonada, culungione, cungoni, currungioni, furringoni Sentences andhànt a su fainu peri is cugigones a s'arrangiare (A.Barra)◊ su marrone est imbaradu a su muru in su cugigone de su magasinu Etymon srd. Translations French coin English corner Spanish rincón, esquina Italian àngolo, canto, cantùccio German Ecke.

furringòni , nm: furrunconi, furrungoni Definition tretu a una parte, fintzes cuau, mescamente inter duas alas de muru o àteru Synonyms e antonyms angrone, arranconi, chizolu, chizone, coda 1, corroncone, crucuzone Sentences fiat acuau in d-unu furrungoni ◊ as postu su brochitedhu in cussu furrungoni ◊ s'angoliera si ponit in su furringoni Scientific Terminology dmo Etymon srd. Translations French recoin English corner, nook Spanish lugar apartado Italian luògo appartato, cantùccio German abgelegener Winkel.

inchizolàre , vrb: incozolare, incuzolare Definition cuare, pònnere, abarrare o istare in d-unu cugigone (chizolu), a una parte Synonyms e antonyms acantonai, achizolare, achizonare, acorrunconare, acuzonare, arreconai Sentences intro tou s'est incuzolada cudha ojada Etymon srd. Translations French cacher, rencogner English to put in a corner Spanish arrinconar Italian rincantucciare German in eine Ecke drängen.

ispuntòne 1, ispuntòni , nm: spuntoni Definition logu o punta de pedra chi essit de totu s'àteru, mescamente atza comente si atóbiant duos muros; trempa de monte, tretu artu de terra, de orroca, chi intrat in mare (itl. promontòrio); fintzes tretu coment'e parte de unu logu Synonyms e antonyms bica, contonada, corruspidone / angrone, arranconi, chizone Sentences sos muros ti mustrant ispuntones de sas predas ◊ dae cada ispuntone de preda bi falat unu candhelabru de àstragu 2. in s'ispuntone calcàriu de Cabugatza in Salighera bi at grutas mannas ◊ nadendhe, solu un'iscogliera bidiat, cun dogni ispuntone chi a ti acurtziare ndh'essis a bisera ◊ arribbau a s'ispuntone prus artu s'est sétiu ◊ si fit acrarau a s'ispuntone a bídere proite sos canes fint apedhandhe ◊ ant ispianadu s'ispuntone e a fortza de matza e de minas sa punta est diventada una piatza 3. tocat a mundai bèni totus is ispuntonis de su forru innantis de nci ghetai su pani a coi ◊ issu depit pensai a trabballai cussus pagus ispuntonis Etymon itl. spuntone Translations French coin English corner, edge Spanish arista Italian spígolo German Kante.