amparamànu , nm: ampiamanu,
amplamanu,
ampramanu,
ampremanu,
ampriamanu Definition
manu ampra, larga, líbbera, nau in su sensu de fàere comente paret e praghet, de tènnere podere prenu, o fintzes de si pigare tropu cunfidàntzia, tropu libbertade
Synonyms e antonyms
impramanu
Sentences
cussas s'iant pigau tropu s'amparamanu e dhas ia castigadas ◊ dae candho ses abbitandhe chin cussa zente l'imbenit chi ti cheres picare s'ampramanu de mi pònnere su tzitu! ◊ ci nd'ia tentu s'ampramanu nci dh'iu iscavulau!
Surnames and Proverbs
prb:
donai s'ampramanu est sempri dannosu
Etymon
srd.
Translations
French
liberté
English
liberty,
excessive trust
Spanish
familiaridades,
confianza excesiva
Italian
confidènza eccessiva,
àmpia,
tròppa libertà
German
übermäßige Vertraulichkeit,
zu große Freiheit.
cadharída, cadharíga , nf Definition
cosa chi si pesat in artu e coment'e a brínchidu (fogu, abba)
Synonyms e antonyms
fiamarida,
fracarida,
pampada
Idioms
csn:
cadharidas de risu = risu a meda; pesàresi a cadharidas (nau de ccn.)= tzerriai cun arrennegu
Sentences
su chi no distruent sos bentos lu distruent sas cadharigas de su fogu ◊ si bidiant sas cadharidas e medas no si sunt acurtziados timindhe de che abbarrare brujados
Etymon
srd.
Translations
French
saut démesuré,
flot,
flambée
English
excessive jump
Spanish
llamarada,
chorro
Italian
salto sperticato,
flutto,
fiammata vorticósa
German
hochaufgeschossener Sprung,
Woge,
Stichflamme.
créita , nf: crétida Definition
su crèdere, su giare fide; su si crèdere a tropu, su si craculare prus de su chi unu est
Synonyms e antonyms
credéntzia 1,
cretimenta,
imbufadura
/
creitura,
magnosidade,
presuméntzia
Sentences
o sognos incantosos, crétida s'apo dadu, ma però solu un'umbra apo sighidu (P.Sulis)◊ no mi fido ne crétida ti dao
2.
cussa pitzoca no istat ritza dae sa créita ◊ fit ufratu che bússica dae sa créita
Etymon
srd.
Translations
French
crédit,
confiance,
très grande estime de soi-même
English
credit,
trust,
excessive self evaluation
Spanish
crédito,
confianza,
sobrestimarse
Italian
crédito,
fidùcia,
autostima eccessiva
German
Ansehen.
demasiàdu , pps, agt Definition
de demasiare; chi est prus de su chi serbit, chi sobrat, tropu
Synonyms e antonyms
soberante,
subélciu,
subraprusu,
tropu
| ctr.
mancante
Etymon
spn.
Translations
French
excédant,
excessif,
surabondant
English
exceeding,
excessive,
overabundant
Spanish
demasiado
Italian
eccedènte,
eccessivo,
sovrabbondante
German
übertrieben,
übermäßig.
illacàdu , pps, agt Definition
de illacare; nau de ccn., chi no tenet delicadesa o régula in su fàere is cosas, chi esàgerat
Synonyms e antonyms
malammodidu
Translations
French
exagéré,
indiscret
English
excessive,
meddlesome
Spanish
exagerado
Italian
esagerato,
indiscréto
German
übertrieben,
taktlos.
subélciu , agt, nm: subrecu,
subercu,
subésciu 1,
supercu Definition
chi est a tropu, prus de su chi dhue bollet, chi dhue ndh'at meda a cunforma de su tretu o de su tempus; su chi est in prus de su chi serbit po calecuna cosa / avb. a s., de s. = a tropu; fai ispesa suberca = ispèndhere a tropu
Synonyms e antonyms
demasiadu
/
calcu
| ctr.
pacu,
lenu
Sentences
su frius subercu fait mali
2.
su subélciu est dannosu in dogni edade
3.
bi ndh'at chi sunt obbricaos tropu a supercu a fàchere su dovere
Surnames and Proverbs
prb:
su subercu segat su cobercu
Etymon
srd.
Translations
French
excessif,
superfluité
English
excessive,
superfluity
Spanish
excesivo,
superfluidad
Italian
sovèrchio,
eccessivo,
superfluità
German
übertrieben,
Überfluss.