amparamànu , nm: ampiamanu,
amplamanu,
ampramanu,
ampremanu,
ampriamanu Definizione
manu ampra, larga, líbbera, nau in su sensu de fàere comente paret e praghet, de tènnere podere prenu, o fintzes de si pigare tropu cunfidàntzia, tropu libbertade
Sinonimi e contrari
impramanu
Frasi
cussas s'iant pigau tropu s'amparamanu e dhas ia castigadas ◊ dae candho ses abbitandhe chin cussa zente l'imbenit chi ti cheres picare s'ampramanu de mi pònnere su tzitu! ◊ ci nd'ia tentu s'ampramanu nci dh'iu iscavulau!
Cognomi e Proverbi
prb:
donai s'ampramanu est sempri dannosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
liberté
Inglese
liberty,
excessive trust
Spagnolo
familiaridades,
confianza excesiva
Italiano
confidènza eccessiva,
àmpia,
tròppa libertà
Tedesco
übermäßige Vertraulichkeit,
zu große Freiheit.
cadharída, cadharíga , nf Definizione
cosa chi si pesat in artu e coment'e a brínchidu (fogu, abba)
Sinonimi e contrari
fiamarida,
fracarida,
pampada
Modi di dire
csn:
cadharidas de risu = risu a meda; pesàresi a cadharidas (nau de ccn.)= tzerriai cun arrennegu
Frasi
su chi no distruent sos bentos lu distruent sas cadharigas de su fogu ◊ si bidiant sas cadharidas e medas no si sunt acurtziados timindhe de che abbarrare brujados
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
saut démesuré,
flot,
flambée
Inglese
excessive jump
Spagnolo
llamarada,
chorro
Italiano
salto sperticato,
flutto,
fiammata vorticósa
Tedesco
hochaufgeschossener Sprung,
Woge,
Stichflamme.
créita , nf: crétida Definizione
su crèdere, su giare fide; su si crèdere a tropu, su si craculare prus de su chi unu est
Sinonimi e contrari
credéntzia 1,
cretimenta,
imbufadura
/
creitura,
magnosidade,
presuméntzia
Frasi
o sognos incantosos, crétida s'apo dadu, ma però solu un'umbra apo sighidu (P.Sulis)◊ no mi fido ne crétida ti dao
2.
cussa pitzoca no istat ritza dae sa créita ◊ fit ufratu che bússica dae sa créita
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
crédit,
confiance,
très grande estime de soi-même
Inglese
credit,
trust,
excessive self evaluation
Spagnolo
crédito,
confianza,
sobrestimarse
Italiano
crédito,
fidùcia,
autostima eccessiva
Tedesco
Ansehen.
demasiàdu , pps, agt Definizione
de demasiare; chi est prus de su chi serbit, chi sobrat, tropu
Sinonimi e contrari
soberante,
subélciu,
subraprusu,
tropu
| ctr.
mancante
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
excédant,
excessif,
surabondant
Inglese
exceeding,
excessive,
overabundant
Spagnolo
demasiado
Italiano
eccedènte,
eccessivo,
sovrabbondante
Tedesco
übertrieben,
übermäßig.
illacàdu , pps, agt Definizione
de illacare; nau de ccn., chi no tenet delicadesa o régula in su fàere is cosas, chi esàgerat
Sinonimi e contrari
malammodidu
Traduzioni
Francese
exagéré,
indiscret
Inglese
excessive,
meddlesome
Spagnolo
exagerado
Italiano
esagerato,
indiscréto
Tedesco
übertrieben,
taktlos.
subélciu , agt, nm: subrecu,
subercu,
subésciu 1,
supercu Definizione
chi est a tropu, prus de su chi dhue bollet, chi dhue ndh'at meda a cunforma de su tretu o de su tempus; su chi est in prus de su chi serbit po calecuna cosa / avb. a s., de s. = a tropu; fai ispesa suberca = ispèndhere a tropu
Sinonimi e contrari
demasiadu
/
calcu
| ctr.
pacu,
lenu
Frasi
su frius subercu fait mali
2.
su subélciu est dannosu in dogni edade
3.
bi ndh'at chi sunt obbricaos tropu a supercu a fàchere su dovere
Cognomi e Proverbi
prb:
su subercu segat su cobercu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
excessif,
superfluité
Inglese
excessive,
superfluity
Spagnolo
excesivo,
superfluidad
Italiano
sovèrchio,
eccessivo,
superfluità
Tedesco
übertrieben,
Überfluss.